Kalça ağrısı birçok olası nedeni olması ve bazen üst üste binen birçok ağrı kaynağının tanıyı zorlaştırması nedeniyle karmaşıktır. Genç yetişkinler (18-50 yaş arası) fizyoterapiste başvurana kadar aylar veya yıllar boyunca kalça ağrısından muzdarip olabilir. Bu durum ise klinisyenlerin değerlendirme sırasında nereden başlayacağını bilmelerini daha da zorlaştırır.
Literatürdeki son çalışmalar, kalça veya kasık ağrısının nasıl sınıflandırılacağı konusunda net tavsiyeler vermektedir. Bunlar, klinisyenlere değerlendirme sürecini yönlendirmek için kullanılabilecek basit bir çerçeve sağlar.
Son yıllarda yayınlanan bir konsensüste kalça veya kasık ağrısının kalça addüktör kasları, kalça fleksör kasları, pubis, kasık ya da kalça ile ilgili olabileceği belirtildi.
Başka bir konsensüste ise, kalçayla ilişkili ağrının üç olası sebebi olarak femoroasetabüler sıkışma sendromu, asetabular displazi/kalça instabilitesi ve anormal kemik şekliyle ilgili olmayan diğer ağrı kaynakları (örneğin kıkırdak veya labral yırtıklar) tanımlandı.
Kanıta dayalı değerlendirme dört bölümden oluşmaktadır.
Bölüm 1: Subjektif Değerlendirme
-Semptomlar: Tıklama, kilitleme gibi ağrıyla birlikte görülen mekanik semptomların varlığı labral yaralanmaları düşündürebilir.
-Ağrı: Ağrı lokalizasyonu, ilgili klinik varlığın teşhisinde büyük ölçüde yardımcı olabilir. Dönmedeki ağrı, özellikle başlangıç ani ise, labral yaralanmaları, kıkırdak veya ligamentum teres yaralanmalarını gösterebilir. İstirahatte ve geceleri ağrı, kalça artroskopisi geçirmiş hastalarda yaygın olarak görülen inflamasyonu gösterebilir.
-Yaş: Erkeklerde pelvis genellikle 25 yaşından sonra kemiksel olarak olgunlaşmaz. Bu durum pelvik apofizitin genç erkeklerde yaygın olduğu anlamına gelir. Kalça osteoartriti ise 35 yaşın üzerindeki kişilerde düşünülmelidir.
-Spor Branşı: Tekmeleme ve yön değişikliği içeren sporlar genellikle kalça, addüktör bölge veya pubis ile ilişkili ağrıya neden olurken uzun mesafe koşusu, jimnastik ve dans stres kırıkları ile ilişkili olabilir.
-Adölesan Dönemdeki Spor Geçmişi: Cam tipi FAI sendromunun gelişimi, özellikle bu yıllardaki yüksek yüklerle ilişkilidir.
-Yük Yönetimi: Özellikle tekrarlayan yaralanmalar veya stres kırıkları açısından önemlidir.
-Aile Öyküsü: Cam tipi FAI sendromu ve kalça osteoartriti ile ilişkili olabilir.
-Geçmiş Yaralanmalar: Çocukluk dönemindeki kalça yaralanması veya ağrı, kalça displazisi veya kaymış üst femoral epifiz öyküsü ile ilişkili olabilir.
-Günlük Yaşam Aktiviteleri: Uzun süre oturma kapasitesinde azalma genellikle FAI sendromu ve kalça osteoartritinde görülür.
Bölüm 2: Kırmızı Bayrakların Değerlendirilmesi
-Kanser öyküsü, açıklanamayan kilo kaybı, bağırsak alışkanlıklarındaki değişiklik kanser ile ilişkili olabilir.
-Kadınlarda, kalça ve kasık bölgesinde ağrının jinekolojik nedenleri olabilir.
-İdrar yaparken yanma idrar yolu enfeksiyonlarına işaret edebilir.
-Alkol kullanımı ve kortikosteroid maruziyeti insanları avasküler nekroza yatkın hale getirebilir.
-Ateş ile akut ağrı eklem içi enfeksiyonu gösterebilir.
Bölüm 3: Lumbar Bölge ve Pelvis Patolojilerini Dışlama
-Topallayarak yürümek
-Kasık/ anterior kalçadaki ağrı
-Kalça iç rotasyon eklem hareket açıklığının azalması
-Tekrarlanan lumbar hareket ile semptomlarda herhangi bir değişiklik olmaması
-Negatif lumbar bölge ekstansiyon/rotasyon testi
-Negatif düz bacak kaldırma testi patolojinin lumbar bölgeden çok kalça ile ilişkili olduğunu gösterir.
Bölüm 4: Objektif Değerlendirme
-Palpasyon: Semptomların hangi yapı ile ilişkili olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.
-Testler: Çoğu test, tanı koymaktan ziyade diğer durumları dışlamaya yardımcı olur. FADIR, FABER, adduktor sıkma testi gibi testler klinikte sıklıkla kullanılmaktadır.
-Görüntüleme yöntemleri
Bu blog yazısında yer alan bilgiler klinisyenlere kalça ağrısında tanı koymada fikir verebilir.
Hazırlayan: Fzt. Cansu Akkuş
Referanslar
-Weir A, Brukner P, Delahunt E, et al. Doha agreement meeting on terminology and definitions in groin pain in athletes. British Journal of Sports Medicine. 2015;49(12):768-774.
-Reiman MP, Agricola R, Kemp JL, et al. Consensus recommendations on the classification, definition and diagnostic criteria of hip-related pain in young and middle-aged active adults from the International Hip-related Pain Research Network, Zurich 2018. Br J Sports Med. 2020;54(11):631-641.
Yorumlar (0)
Bu yazıya henüz yorum yapılmamış.