Sollerman El Fonksiyon Testi

Ece YÜKSEL March 2023

Sollerman El Fonksiyon Testi el fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kullanılarak, günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirirkenki el yeteneğini ve kalitesini gösterir. Test, el cerrahisinde tedavilerin değerlendirilmesi için oldukça önemlidir. Sollerman El Fonksiyon Testi, insan elinin kavrama hareketlerinin temel el tutuşlarının varyasyonları olarak ifade edilebileceği fikri üzerine geliştirilmiştir.

Günlük yaşam aktivitelerindeki (GYA) normal bir kavrama modelinin bölünebileceği sekiz ana el tutuşu:

El Tutuşu	Pozisyon	GYA’da Kullanılma Oranı
Pulp Pinch	Nesne başparmak ile işaret veya orta parmak ya da her ikisi arasında tutulur.	%20
Lateral Pinch	Nesne başparmak ile işaret parmağının radyal tarafı arasında tutulur.	%20
Tripod Pinch	Nesne başparmak, işaret parmağı ve orta parmak tarafından çevrelenir. Başparmağın web kısmı ile temas edebilir.	%10
Beş Parmak Pich	Nesne başparmak ile işaret veya orta parmak ya da her ikisi arasında tutulur.	%15
Diyagonal Volar Grip	Nesne başparmak ile dört parmağa karşı tutulur. Avuç içi ile temas halindedir ve ekseni elin eksenine diyagonaldir.	%15
Transvers Volar Grip	Nesne başparmak ile dört parmağa karşı tutulur. Avuç içi ile temas halindedir ve ekseni elin eksenine transversdir.	%14
Sferik Volar Grip	Nesne başparmak ve dört parmak tarafından çevrelenir ve avuç içi ile temas eder.	%4
Ekstansiyon Grip	Nesne, interfalangeal eklemlerde uzatılmış olan başparmak ve dört parmak arasında tutulur. Avuç içi ile teması yoktur	%2

Sollerman El Fonksiyon Testi, her biri bir GYA görevi içeren 20 alt testten oluşmaktadır. Bunlar ve bunları yaparken kullanılması beklenen kavramalar şu şekildedir:

Anahtarı kilide sokup 90 derece çevirin: pulp pinch, lateral pinch
Düz yüzeyden madeni paraları alın, duvara monte edilmiş çantaya koyun: pulp pinch
Cüzdanı açıp kapayın: pulp pinch, lateral pinch
Cüzdandan bozuk paraları toplayın: pulp pinch
Ahşap küpleri kenardan kaldırın (5 cm yükseklikte): beş parmak pinch
Demiri kenar üzerinden kaldırın (5 cm yükseklikte): transvers volar grip
Vidayı tornavida ile çevirin: diyagonal volar grip
Çerezleri toplayın ve cıvataları takın: pulp pinch, lateral pinch, tripod pinch
Kavanozların kapağını açın: sferik volar pinch
Bir gömleğin düğmeleri kapatın: pulp pinch, lateral pinch
Modelleme kilini çatal ve bıçakla kesin: tripod pinch, diyagonal volar pinch
Diğer ele tubigrip çorabı geçirin: lateral pinch, beş parmak pinch
Bir kalemle yazın: tripod pinch
Bir kağıdı katlayın ve zarfa koyun: beş parmak pinch, lateral pinch
Bir atacı zarfa koyun: pulp pinch, lateral pinch
Telefonun kulbunu kaldırıp kulağınıza götürün: diyagonal volar grip
Kapı kolunu 30 derece çevirin: transvers volar grip
1 Litrelik kapıt süt paketinden süt dökün: beş parmak pinch
Sürahiden su dökün: transvers volar grip
Fincandan su dökün: pulp pinch, lateral pinch

Her bir alt testin performansı 0 ila 4 puan arasında puanlanır ve 20 görevin tamamı için alınabilecek maksimum puan 80 puandır. Puanlama sistemi, görevleri yerine getirmek için geçen süreyi, zorluk seviyesini ve el performansının kalitesini not alır. Normal el fonksiyonuna sahip hastalar baskın el ile 80 puan ve baskın olmayan el ile 77-79 puan alacaktır.

Puanlar aşağıdaki şekilde derecelendirilir:

Skor	Peformans
0	Hasta görevi başaramadı.
1	Hasta görevi 60 saniye içinde kısmen yapabildi.
2	Görev 40 saniye yerine 60 saniye içinde büyük zorlukla tamamlandı ve öngörülen el tutuşu gerçekleştirilemedi.
3	Görev 20 saniye yerine 40 saniye içinde hafif zorlukla tamamlandı ve öngörülen el tutuşundan hafif bir sapma mevcuttu.
4	Görev, 20 saniye içinde herhangi bir zorluk yaşanmadan ve normal kalitede öngörülen el tutuşuyla gerçekleştirildi.

Hasta, test ekipmanı masanın üzerine yerleştirilmiş şekilde rahatça oturur. Görevler, görev için ayakta durmak gerekmediği sürece bu pozisyonda gerçekleştirilmelidir. Her bir alt test, el fonksiyonu dikkatle gözlemlenerek zamanlanır. Çoğu alt test, görevin her bir el tarafından ayrı ayrı yapılmasını gerektirirken, bazıları her iki elin de kullanılmasını gerektirir.

Sollerman el fonksiyon testinin uygulanması kolay ve güvenilirdir. Cerrahi sonrası tetraplejik hastalarda, kronik inmede, üst ekstremite yaralanmalarının replantasyonu veya revaskülarizasyonu sonrasında, Dupuytren kontraktüründe ve uzun süreli hemodiyalize giren hastalarda el fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kullanılmıştır.

Hazırlayan: Fzt. Ece Yüksel

Sollerman C, Ejeskär A. Sollerman hand function test: a standardised method and its use in tetraplegic patients. Scandinavian Journal of Plastic and Reconstructive Surgery and Hand Surgery. 1995 Jan 1;29(2):167-76.
Weng LY, Hsieh CL, Tung KY, Wang TJ, Ou YC, Chen LR, Ban SL, Chen WW, Liu CF. Excellent reliability of the Sollerman hand function test for patients with burned hands. Journal of burn care & research. 2010 Nov 1;31(6):904-10.
Katie Smith. Sollerman Hand Function Test (SHFT). Available from https://www.youtube.com/watch?v=WywEIm-AqV0&t=91s [last accessed 7/10/2020]
Brogårdh C, Persson AL, Sjölund BH. Intra-and inter-rater reliability of the Sollerman hand function test in patients with chronic stroke. Disability and rehabilitation. 2007 Jan 1;29(2):145-54.
Blomgren I, Blomqvist G, Ejeskar A, Fogdestam I, Volkman R, Edshage S. Hand function after replantation or revascularization of upper extremity injuries: a follow-up study of 21 cases operated on 1979–1985 in Göteborg. Scandinavian Journal of Plastic and Reconstructive Surgery. 1988 Jan 1;22(1):93-101.
Draviaraj KP, Chakrabarti I. Functional outcome after surgery for Dupuytren’s contracture: a prospective study. The Journal of hand surgery. 2004 Sep 1;29(5):804-8.
Tander B, Akpolat T, Durmus D, Canturk F. Evaluation of hand functions in hemodialysis patients. Renal failure. 2007 Jan 1;29(4):477-80.

Daha Fazla Oku: Fonksiyonel Hareket Taraması (FMS)