Tiroid bezi vücutta kalp atış hızını, kan basıncını, ağırlığı ve vücut ısısını kontrol eden hormonları düzenler. Tiroid kanseri tiroid bezinde oluşur ve dört ana tipe ayrılır: Papiller, foliküler, medüller ve anaplastik. Papiller tiroid kanseri en sık görülen tiptir ve foliküler hücreler içinde yavaşça büyür. Foliküler tiroid kanseri daha az yaygındır ve bu da foliküler hücrelerde yavaşça büyür. Her iki form da mikroskop altında normal tiroid dokusuna benzer ve tüm tiroid kanserlerinin %90 ından fazlasını oluşturur. Bu iki form, 45 yaş altında genellikle tedavi edilebilir. 

Medüller tiroid kanseri ise C hücrelerinde gelişir ve bazen genetik bir sendromun sonucudur. Bu kanser normal tiroid dokusuna benzemez ve tiroid kanserlerinin yaklaşık %5 ini oluşturur. Bu tip metastazdan önce teşhis konulursa kontrol altına alınabilir. Tiroid kanserinin anaplastik formu da %2 ile en az yaygın olanıdır, ancak hızlı büyür ve tedavisi daha zordur. 

Kanserinizi evrelemek, bir kanserin yayılıp yayılmadığını veya ne kadar uzağa yayıldığını bulma sürecidir. Bir kanserin evresi, tedaviyi seçme ve prognozu tahmin etmede en önemli faktörlerden biridir. Tiroid kanserinin evrelerini tanımlamak için kullanılan en yaygın sistem Amerikan Ortak Kanser Komitesi (AJCC) TNM sistemidir. TNM sistemi 3 temel bilgiye dayanmaktadır:

-T, ana (birincil) tümörün boyutunu ve yakın bölgelere büyüyüp büyümediğini gösterir.

-N, yakındaki (bölgesel) lenf düğümlerine yayılma derecesini tanımlar. Lenf düğümleri, kanserlerin sıklıkla ilk yayıldığı, fasulye şeklindeki bağışıklık sistemi hücrelerinin koleksiyonlarıdır. 

-M, kanserin vücudun diğer organlarına yayılıp yayılmadığını (metastaz yapıp yapmadığını) gösterir. (Tiroid kanserinin en yaygın yayılma alanları akciğerler, karaciğer ve kemiklerdir.)

Sayılar veya harfler, bu faktörlerin her biri hakkında daha fazla ayrıntı sağlamak için T, N ve M den sonra görünür. 0 dan 4 e kadar olan sayılar artan şiddeti gösterir. X harfi, bilgi mevcut olmadığı için bir kategorinin değerlendirilemeyeceği anlamına gelir.

Tiroid Kanseri Nedenleri

Tiroid kanserinin nedeni bilinmemektedir, ancak tiroid bezi yüksek dozda radyasyona maruz kalan veya ailesinde tiroid kanseri öyküsü olan kişilerde gelişme riski daha yüksektir. Yaşlandıkça tiroid kanseri riski de artar. Özellikle çocukluk döneminde tekrarlayan göğüs röntgeni gibi yüksek doz radyasyon tiroid kanserine yol açabilir.

Tiroid kanseri, diğer yetişkin kanserlerinin çoğundan daha genç yaşta teşhis edilir. Yeni vakaların yaklaşık %70 i 55 yaşın altındaki kişilerde bulunur ve yaklaşık %2 si çocuklarda ve gençlerde bulunur. Bu artış, çoğunlukla çok küçük tiroid nodüllerini tespit edebilen tiroid ultrasonografisindeki gelişmelere bağlanabilir. Tiroid kanseri için ölüm oranı diğer kanserlere kıyasla düşük kalmaktadır.

Genellikle, Tiroid kanseri herhangi bir belirtiye neden olmaz, ancak bir kişinin boyun bölgesinde tiroid çevresinde bir yumru veya nodül olabilir. Tiroid kanserinin en sık görülen belirtisi, bir doktor tarafından, hatta hastanın kendisi kolye takarken, gömlek ya da paltoyu iliklerilerken veya aynaya bakarken fark edebileceği bir nodüldür. Nadiren tiroid kanseri çene, boyun veya kulak bölgelerinde ağrı gibi semptomlarla ortaya çıkabilir. Nodül yeterince büyürse hava yolunu sıkıştırabilir ve bu da nefes alma veya yutma güçlüğü ile ses kısıklığına neden olabilir. Hastanın "boğazda gıdıklanma" şikayeti olabilir.

Ailesel medüller tiroid karsinomu (FMTC): Her 3 medüller tiroid kanserinden (MTC) yaklaşık 1 i, anormal bir genin kalıtım yoluyla alınmasından kaynaklanır. Bu vakalar ailesel medüller tiroid karsinomu (FMTC) olarak bilinir.

Ailesel adenomatöz polipozis (FAP): Bu bozukluğu olan kişiler papiller tiroid kanseri için yüksek risk altındadır.

Cowden hastalığı: Tiroid sorunları ve papiller veya foliküler tiroid kanseri riskinde artışa neden olabilir.

Carney kompleksi, tip I: Papiller veya foliküler tiroid kanseri riskinde artışa neden olabilir.

Ailesel medüller olmayan tiroid karsinomu: Tiroid kanseri bazı ailelerde daha sık görülür ve sıklıkla daha erken yaşlarda görülür. Bu ailelerde görülen en yaygın tiroid kanseri türü papiller tiptir. Kromozom 19 ve kromozom 1 üzerindeki genlerin bu ailesel kanserlere neden olduğundan şüphelenilmektedir.

Aile öyküsü: Ailede bilinen bir kalıtsal sendrom olmasa bile birinci dereceden bir akrabanızda (ebeveyn veya kardeş) tiroid kanseri olması tiroid kanseri riskinizi artırır. Bu kanserlerin genetik temeli tam olarak açık değildir.

Tiroid Kanseri Tedavisi

Tiroid kanseri teşhisi konan kişiler için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Standart tedaviler vardır ve bazıları klinik deneylerde test edilmektedir. Şu anda beş standart tedavi vardır:

Cerrahi, radyasyon tedavisi, kemoterapi, tiroid hormon tedavisi, ilaç tedavisi.

Tiroid Kanseri ve Fizik Tedavi

Son zamanlarda yapılan araştırmalarla, kanser tedavisi sırasında egzersizin güvenli ve mümkün olduğu gösterilmiştir. Araştırmalar, tiroidektomi sonrası boyun hareket açıklığında azalma ve boyun kaslarında tetik noktalarında artış olduğunu göstermektedir. Kanser tedavisi için Fizik Tedavi, esnekliği, gücü ve dayanıklılığı geliştirmeye yönelik egzersizleri içerebilir. Masaj ayrıca kanser tedavisi sırasında ve sonrasında stres, ağrı ve yara dokusunun azaltılmasına yardımcı olmak için kullanılabilir. Yaşam kalitesini iyileştirmeye, stres ve yorgunluğu azaltmaya yardımcı olmak için aktif bir yaşam tarzı sürdürmek önemlidir.

Fizik Tedavi, kalp atış hızını, kas gücünü ve hareket aralığını artırmak için egzersiz kullanarak vücudun kemoterapi ve radyasyon gibi kanser tedavilerine karşı toleransını oluşturmaya yardımcı olabilir. Aktivite eksikliği kas zayıflığına, hareket açıklığının azalmasına ve vücut fonksiyonlarının azalmasına neden olabilir.

Düzenli egzersizin kanser tedavisi sırasında size yardımcı olabileceği durumlar:

• Fiziksel yeteneklerinizi korur veya geliştirir

• Daha iyi denge sağlar, düşme ve kırık riskini azaltır

• Kalp hastalığı riskini azaltır

• Osteoporoz riskini azaltır

• Bacaklarınıza giden kan akışını iyileştirir ve kan pıhtılaşması riskini azaltır

• Normal günlük yaşam aktivitelerinde yardım için diğerler insanlara daha az bağımlı olmanızı sağlar

• Benlik saygınızı geliştirir

• Endişeli ve depresif olma riskini azaltır

• Mide bulantısını azaltır

• Sosyal bağlantıları koruma yeteneğinizi geliştirir

• Daha az yorgunluk belirtisi sağlar

• Kilonuzu kontrol etmenize yardımcı olur

• Yaşam kalitenizi arttırır

Ayırıcı tanı

Guatr, hashimoto tiroiditi, benign tiroid nodülleri veya kistleri

mezar hastalığı, tiroid lenfoma, subakut tiroidit, hipertiroidizm, hipotiroidizm, çoklu endokrin neoplazi tip 2.

Hazırlayan: Fizyoterapist Ayşe Demirtaş
American Society of Clinical Oncology. Thyroid Cancer. http://www.cancer.net/cancer-types/thyroid-cancer. Reviewed 7/2013. Accessed March 6, 2014.
American Cancer Society. How is Thyroid Cancer Staged?http://www.cancer.org/cancer/thyroidcancer/detailedguide/thyroid-cancer-staging. Revised March 20, 2014. Accessed March 25, 2014.

Daha Fazla Oku: Prostat Kanseri