Serebral Palsili Kişilere Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Örnekleri Serebral Palsili Kişilere Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Örnekleri

Serebral Palsili Kişilere Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Örnekleri



Serebral palsili (SP) birçok çocuk, ergen ve yetişkin, kardiyorespiratuar dayanıklılığı (vücudun temel olarak aerobik veya oksijen gerektiren enerji sistemlerine bağlı olan fiziksel aktiviteyi gerçekleştirme kapasitesi), kas gücünü ve alışılmış fiziksel aktivite (FA) katılımını azaltmıştır. Azalan kardiyorespiratuar dayanıklılık ve kas zayıflığının her biri, olumsuz sağlık sonuçları ve erken, kardiyovasküler ve tüm nedenlere bağlı ölümler için önemli risk oluşturur.

Kardiyorespiratuar Dayanıklılık Antrenmanı

Egzersiz katılımı, SP'li bireyler de dahil olmak üzere çoğu insan tarafından yüksek düzeyde güvenlikle gerçekleştirilebilir. En az 20 dakika boyunca, haftada en az 2-4 kez ve kalp atış hızı rezervinin yaklaşık olarak %60-75’i veya maksimum oksijen tüketiminin %50-65’i oranında orta yoğunlukta egzersiz önerilebilir. Ayrıca, kas-iskelet yaralanmalarını azaltmak için antrenman öncesi ısınma ve soğuma eklenebilir.

Kas Güçlendirme

SP, gelişmekte olan beynin motor bölgelerinin yaralanmasından kaynaklandığından, kas zayıflığı birincil bir bozukluktur ve SP'li çocukların normal gelişen çocuklara göre önemli ölçüde daha zayıf olduğunu gösteren güçlü kanıtlar vardır. 

SP'li kişiler için direnç egzersizi reçetesi, en az 2-4 hafta boyunca haftada iki kez çok düşük doz eğitiminin (yani minimum hacim ve yoğunluk) yapıldığı bir “alışma” dönemini içermelidir ve bu dönemde tek eklemli aktiviteler tercih edilmelidir. Antrenmanın alışma aşamasından sonra, SP'li bireylerin güç, dayanıklılık ve fonksiyondaki gelişmelere uyum sağlamak için dozajda kademeli artışlar önerilebilir. Karmaşık, çok eklemli aktiviteler (step-ups ve sit-to-stand egzersizleri gibi) eklenebilir. Egzersizler 1-4 set 6-15 tekrar şeklinde yapılabilir. SP'li kişilerde bir antrenman etkisinin olasılığını en üst düzeye çıkarmak için en az 12-16 haftalık bir program önerilmelidir.

Fiziksel Aktivite

Orta ila şiddetli fiziksel aktivitedeki artışları vurgulama ve hareketsiz davranışı hafif fiziksel aktivite ile değiştirme fikri, SP'li çocuk ve ergenlerde sağlık için faydalı olabilir. Çalışmalar oturur pozisyondan ayakta durma pozisyonuna geçmenin hafif aktivite birikimine katkıda bulunabileceğini ve SP'li çocuklarda hareketsiz davranışı azaltabileceğini göstermiştir. Genel olarak, SP'li kişiler, fiziksel aktiviteye günlük katılım için halk sağlığı önerilerini karşılamaya çalışmalı ve gelişimsel olarak uygun, eğlenceli olmalı ve çeşitli aktiviteleri içermelidir. Ayrıca, televizyon seyretmek, bilgisayar kullanmak ve/veya video oyunları oynamak gibi meşgul olmayan, boş zamanlarında hareketsiz aktivitelere günde 2 saatten az katılmalıdırlar.

SP'li insanları sedanter davranışı fiziksel aktivite ile değiştirmeye teşvik etmek aşağıdaki sebeplerden dolayı önemlidir.
Artan fiziksel aktivite, zamanla enerji harcanmasında artışa yol açarak sağlıklı bir vücut ağırlığının korunmasına yardımcı olur.
Bazı fiziksel aktiviteler ağırlık taşır ve kas ve kemik sağlığını iyileştirebilir.
Kısa aktivite dönemleri, daha önce aktif olmayan ve aktivite seviyelerini kademeli olarak artırmaya başlayan kişiler için uygundur.
Sağlığa zararlı olan uzun süreli hareketsiz zamanları keser.



Hazırlayan: Fzt. Nida Müdüroğlu

Referanslar 
Verschuren, O., Peterson, M. D., Balemans, A. C., & Hurvitz, E. A. (2016). Exercise and physical activity recommendations for people with cerebral palsy. Developmental medicine and child neurology, 58(8), 798–808. https://doi.org/10.1111/dmcn.13053

Daha fazla oku: Serebral Palsi ve Spor

Özet

Serebral palsili (SP) birçok çocuk, ergen ve yetişkin, kardiyorespiratuar dayanıklılığı (vücudun temel olarak aerobik veya oksijen gerektiren enerji sistemlerine bağlı olan fiziksel aktiviteyi gerçekleştirme kapasitesi), kas gücünü ve alışılmış fiziksel aktivite (FA) katılımını azaltmıştır. Bu nedenle kişilerin uygun egzersiz programı ile desteklenmesi önemlidir.

Serebral Palsili Kişilere Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Örnekleri