Giriş

Depresyon, dünya çapında 300 milyondan fazla yetişkini etkileyen bir mental sağlık bozukluğudur ve en yaygın tedavi olarak pahalı ve maliyetli olabilen farmakoterapi ve psikoterapi tercih edilmektedir. Bu nedenle, pek çok insanı etkileyen depresyon için ek ve etkili tedavi seçeneklerinin belirlenmesi önemlidir. 

Düzenli fiziksel aktivite, sağlıklı insanlarda tüm nedenlere bağlı ölüm riskinin azalmasıyla ilişkili olarak fiziksel uygunluğu artırmaktadır. Buna ek olarak, fiziksel uygunluğun bir bileşeni olan kardiyorespiratuar uygunluğun (aerobik kapasitenin) depresyonla ilişkili olduğuna, depresyonu önleme etkisi veya tedavi etkisine sahip olduğuna dair kanıtlar bulunmaktadır.  

Kas kuvveti, bir bireyin kas kontraksiyonu ile  gönüllü olarak ne kadar kuvvet üretebileceğini tanımlayan ve yetişkin popülasyonda daha düşük bir ölüm riski ile ilişkilendirilen fiziksel uygunluğun bir başka bileşenidir. Kas kuvveti, fiziksel fonksiyonla pozitif ilişki göstermektedir ve daha iyi bir fiziksel işlev, daha az depresif belirtilerle önemli ölçüde bağlantılıdır. Ayrıca, kas kuvveti, depresyon belirtileri ile ilişkili olduğu bilinen fiziksel aktivite ve egzersiz alışkanlıkları ile de ilişkilidir. Bu doğrultuda, kas kuvvetinin depresyon üzerindeki olası etkilerine fiziksel aktivite aracılık ediyor olabilir ve aradaki ilişki kısmen açıklanabilir. Çalışmanın amacı yetişkinlerde kas kuvveti ve depresyon semptomları arasındaki ilişkiyi sistematik olarak gözden geçirmek ve araştırmaktır. 

Metodoloji

PubMed, Scopus ve Web of Science veri tabanlarında Aralık 2019 a kadar yayınlanan makaleler incelenmiştir. Spesifik olarak çalışmaya; çalışma tasarımı kesitsel, boylamsal ve girişimsel olan, sonuçlarında depresyon ile ilgili içerik olan, katılımcı olarak yetişkinlerin dahil olduğu ve İngilizce, Fransızca, Portekizce veya İspanyolca dilinde yayınlanmış çalışmalar dahil edilmiştir. Genel mental sağlık, anksiyete ve ruh haline odaklanan çalışmalar, kas kuvvetinin depresyon üzerindeki izole etkisini incelemeyi engellediği için dışlanmıştır. Bu kriterler doğrultusunda, 21 makale çalışmaya dahil edilmiştir. 

Dahil edilen 21 çalışmadan 14’ü orta-yüksek seviyede metodolojik kaliteye sahiptir. Çalışmaların çoğunda egzersiz grubu ve kontrol grubu bulunmaktadır. Depresyon semptomlarının değerlendirilmesinde en sık Geriatrik Depresyon Skalası, Hasta Sağlık Anketi ve Beck Depresyon Ölçeği kullanılmış, bununla birlikte kas kuvvetinin değerlendirilmesi için ise sıklıkla genel kuvvetle ilgili olan kavrama kuvveti ve izometrik diz ekstansiyon kuvveti dinamometre ile değerlendirilmiştir. 

Sonuç

21 çalışmadan 17 tanesinde kas kuvveti ile depresyon semptomları arasında ilişki olduğu bulunmuştur. Yüksek metodolojik kaliteye sahip klinik deney çalışmalarında, 12 haftalık kuvvet antrenmanı sonrası depresyonun tüm göstergelerinde anlamlı farklılıklar olduğu, düşük kas kuvvetinin fibromiyaljili hastalarda depresyon semptomatolojisini arttırdığı ve kuvvet antrenmanının depresyon semptomlarını önemli ölçüde azalttığı gösterilmiştir. Diğer gözlemsel çalışmalar, cinsiyet, yaş ve ülkeden bağımsız olarak, depresyon semptomlarının azalmış el kavrama kuvveti ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Ayrıca, kas kuvveti düşük yetişkinlerin, depresif belirtiler açısından daha yüksek riske sahip olduğu vurgulanmıştır. 

Çalışmaların verileri ile yapılan meta-analiz sonucunda ise 62,831 vakayı içeren dokuz gözlemsel çalışmaya dayanarak, depresyon semptomlarının varlığı ile kas kuvvetinin negatif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. 

Klinik Çıkarım

Kas kuvvetini artırmayı amaçlayan müdahaleler, zihinsel sağlığı geliştirme ve depresyonu önleme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle, fiziksel ve zihinsel faktörler arasındaki bağlantının gücü her zaman dikkate alınmalıdır. Sağlık profesyonelleri, mental sağlığı geliştirmek ve depresyonu önlemek için bir strateji olarak kuvvet antrenmanlarını tercih edebilirler.

Hazırlayan: Fzt. Begüm SİMEN

Marques, A., Gomez-Baya, D., Peralta, M., Frasquilho, D., Santos, T., Martins, J., ... & Gaspar de Matos, M. (2020). The effect of muscular strength on depression symptoms in adults: a systematic review and meta-analysis. International journal of environmental research and public health, 17(16), 5674.

Daha Fazla Oku: Depresif Semptomları ve Hafıza Problemi Olan Yaşlılarda Egzersiz ve Bahçe ile İlgili Aktivitelerin Etkileri Nasıldır?