Motorlu araç çarpışmalarından dolayı oluşan whiplash bağlantılı rahatsızlıklar yılda 4 milyon Amerikalıya problem olmakta, hayat kalitelerini düşürmekte ve $100 bilyon harcamaya sebep olmaktadır. Yaklaşık %50’sinin tam anlamıyla iyileşememesi, karmaşık fiziksel ve psikolojik işaret/semptomlar göstermesi, whiplash’in yalnızca medikal bir problem olmadığını, aynı zamanda yaralanma harici faktörlerden de etkilendiğini düşündürüyor.

•42 yaşında, erkek. 3 yıldır ısrarcı ağrı kaynaklı engeline ek olarak kognitif (bilişsel) yetersizlikler, insomnia (uyku bozukluğu),psikolojik distres (depresyon, post-travmatik stres bozukluğu), sosyal izolasyon, değişken mizaç ve boyun ve alt ekstremite kaslarında zayıflamış endurans vardır.

•Trafik ışıklarında sağa dönmeyi beklerken arkadan çarptıklarında başının sağa doğru döndüğünü rapor etmiş. Çarpma hızı yaklaşık 25mil/saat.

•Hastanın 2001 yılında L5/S1 lomber füzyonunu takiben tam semptomlar gösteren bel ağrısı varmış. Whiplash’in gecikmiş iyileşmesi, geçmişte yapılan bir spinal cerrahiden kaynaklanmaktadır.

• Bilgisayar yazılım danışmanı olarak tam zamanlı çalışmaya başladı. Devam etmekte olan tedavi 70 fiziksel terapi seansı ve karyopraktik terapi kombine, 8 botox enjeksiyonu (boyun ve 2 intraartikular servikal fasete) içermektedir. Hastada Babinski Refleksi yok.

•41 yaşında, kadın. 4 yıldır ısrarcı ağrıya bağlı engelleri var. Yaygın hiperaljezi (ağrıya karşı duyarlılığın artması), konsantre olmada zorluk, insomnia, psikolojik distres, yorgunluk, boyun ve her iki alt ekstremitesinde genel kas kuvvetsizliği.

•35mil/saat hızla hareket ederken 75mil/saat hızla arkasından çarpmışlar (başı düz pozisyondayken).

•Tıbbi geçmişinde depresyon var. Hemşire olarak çalışmaya uygun değil. Babinski Refleksi pozitif.

•27 yaşında, kadın. 3,5 aylık ağrıya bağlı engelleri var. Yaygın hiperaljezi, güçsüzlük, boyun ve alt ekstremitelerinde yorgunluk, konsantre olmada zorluk, insomnia ve psikolojik distres semptomları var.

•Trafik ışıklarında beklerken bir araç arkadan çarpmış ve çarpmanın etkisiyle başı sağa doğru dönmüş. Arkadan çarpan araç yaklaşık 15mil/saat hızla çarpmış.

•Tıbbi geçmişinde depresyon var. Profesyonel müzisyen olarak part-time (yarı zamanlı)  çalışıyormuş. Fizik tedaviyi de kapsayan tedavisi devam etmekte ( 20’den fazla seans). Babinski Refleksi var.

•28 yaşında, kadın. Motorlu araç çarpışmasından 3 ay sonra tam iyileşme olmuş.

•Trafik ışıklarında beklerken arkadan çarpmışlar ve çarpma sırasında başı düz pozisyondaymış. Arkadan araç yaklaşık 10mil/saat hızla çarpmış.

•Üniversitede laboratuvar araştırma asistanı olarak tam zamanlı çalışıyormuş.

• Hastaların ağrıya bağlı engelleri “Neck Disability Index (NDI)” ile ölçülmüş.

• 3D Fat-Water Separation MRI ( yağ-su ayırıcı Manyetik Rezonans Görüntüleme) ile görüntülenme yapılmış.

• Servikal Spinal Kord için Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) yapılmış.

• Central Activation Ratios of the Plantar Flexors kullanılmış.

• Alt ekstremite kas yağını ölçmüşler, inen spinal yollardaki morfolojik değişiklikleri gelişmiş MRG ile ölçmüş ve plantar fleksörlerin maksimal aktivitesi ölçülmüş.

Whiplash yaralanması geçirmiş bu örnek hastalarda gördüğümüz üzere, boyundaki yağlanma merkezi aktivasyonu azaltıyor.

MTR= Magnetization Transfer Ratio, Spinal kord yaralanması sonrası motor ve duyu disabilitesini ölçüyor. (Non-invaziv, girişimsel olmayan, MRG ile de mümkündür.)

Artmış alt ekstremite kas yağları spinal kord anatomisini değiştirmiş ve kronik whiplash’li 3 hastada maksimal plantar fleksiyon torkunu azaltmış. Bu bulgular iyileşmiş hastada bulunmamaktadır.

MRG ölçümlerine göre kronik whiplash’te nöromuskuler dejenerasyon görüldü. Daha güçlü sonuçlar ortaya çıkmadan önce daha geniş çalışmalar yapılmalıdır. Keşfetmek ve geliştirmek için; spesifik egzersiz, farmakolojik ve ağrının psikolojik kontrolü gibi daha bilinçli tedaviler ve spinal kord yaralanması olan hastalarda mevcut kanıtlara dayalı fizik tedavi uygulamaları daha açıktır.

Referans: Elliott, J. M., Dewald, J. P., Hornby, T. G., Walton, D. M., & Parrish, T. B. (2014). Mechanisms underlying chronic whiplash: contributions from an incomplete spinal cord injury?. Pain medicine, 15(11), 1938-1944.