Bir egzersiz aracı olarak koşu, popüler bir spordur. Ancak, risksiz bir aktivite değildir. 1 hafta ile 18 ay arasında takip süreleri olan çalışmalarda yaralanma insidansı% 19 ile% 78 arasında bulunmuştur. Koşuya bağlı yaralanmaların iç faktörleri arasında ileri yaş, yüksek vücut kitle indeksi, önceki yaralanma öyküsü, ekstremite uzunluk farkı, anormal anatomik hizalama, ayak postürü ve hatalı ayak yükleme modelleri yer alır. Dış faktörler arasında rekabet seviyesi, antrenman yükü, ayakkabı türü ve antrenman yüzeyi yer alır.

Bu konuyla ilgili yapılan çalışmalar ne diyor?

İncelenen çalışma bir sistematik derleme olup, çalışmaya yeniden eğitim müdahalelerini yürütmenin biyomekanik etkilerini değerlendiren 46 çalışma ve bu alanda en az 5 yıllık klinik deneyimi olan 16 uluslar arası uzman dahil edilmiştir. Çalışma, alt ekstremite yaralanmalarını tedavi etmek için yeniden eğitimi uygulamaya yönelik klinik ve biyomekanik kanıtları sistematik olarak gözden geçirmek ve özetlemeyi amaçlamıştır.

Görüşülen uzmanlar, kronik veya tekrarlayan yaralanma vakaları için, yaralanmaya bağlı potansiyel biyomekanik eksikliklerin tespit edilebileceği durumlarda yeniden eğitim kullanmayı savunmaktadırlar. Yeniden eğitimin fayda sağlayabileceği alt ekstremite yaralanmaları önerilmiştir (bunlarla sınırlı değildir). Bu yaralanmalar egzersizle ilişkili alt bacak ağrısı, plantar fasiit, aşil tendinopatisi, calf ağrısı, medial tibial stres sendromu, patellofemoral ağrı, iliotibial bant sendromu, patellar tendinopati, gluteal tendinopati ve hamstring yaralanmalarıdır. Sonuçları optimize etmek için yaralanma ve bireye yönelik yaklaşımların özelleştirilmesi gerekebilir ve koşu yaralanmalarını yönetirken yeniden eğitim, çözümün yalnızca bir parçası olarak düşünülmelidir.

Sınırlı kanıtlar, artan adım hızı ile birlikte arka ayaktan ön ayak veya orta ayak vuruş paternine geçişin veya kalça fleksiyonunu kolaylaştırmak için proksimal mekaniğin değiştirilmesinin, 6 haftalık bir süre boyunca egzersizle ilişkili anterior alt bacak ağrısını yönetmede etkili olduğunu ve pozitif klinik sonuçların müdahaleyi takip eden bir yıla kadar devam ettiğini göstermektedir. Bu yaklaşım, görüşülen uzmanlar tarafından güçlü bir şekilde desteklenmiştir.  

Sınırlı kanıtlar, 20 ° den fazla pik kalça addüksiyonuna sahip patellofemoral ağrılı kadınlarda pik kalça addüksiyonunu azaltmak için görsel ve sözlü geri bildirimin, tedavide etkili olduğunu ve olumlu klinik sonuçların müdahaleden sonra 3 aya kadar devam ettiğini göstermektedir. Bu yaklaşım uzman görüşü ve aşırı kalça addüksiyonunu patellofemoral ağrı için bir risk faktörü olarak gösteren yakın tarihli ileriye dönük bulgularla desteklenmektedir. PFP için önerilen diğer yeniden eğitim müdahaleleri arasında öne doğru gövde eğiminin artması yer almaktadır, sınırlı düzey kanıt patellofemoral eklem stresini azaltacağını göstermektedir.

Plantar fasiit için yeniden eğitim önerileri, yüksek yükleme oranlarını plantar fasiite bağlayan kanıtlara dayanarak, darbe yüklerini azaltmak için adım büyüklüğünü azaltmayı, adım hızını arttırmayı ve geri bildirimi içermektedir.

Aşil tendinopatisi ve calf ağrısı için yeniden eğitim, görüşülen tüm uzmanlar tarafından olmasa da bazıları tarafından uygulanması önerilmiştir. Yeterli egzersiz rehabilitasyonda genellikle daha önemli kabul edilmiştir. Aşil tendinopatisi için önerilen yeniden eğitim stratejileri, adım büyüklüğünü azaltmayı ve adım hızını arttırmayı içermektedir. Orta duruş fazında soleus kas kuvvetini ve ayak bileği dorsifleksiyonunu azaltacağına dair sınırlı düzeyde kanıt bulunmuştur. Belirgin bir ön ayak vuruşuna sahip bireylerin arka ayak veya orta ayak vuruşuna geçişi, aşil tendinopatisi ve calf ağrısı için önerilen bir başka stratejidir.

Medial tibial stres sendromunda uzmanların çoğu, adım uzunluğunu azaltmak ve adım hızını artırmak, darbe yüklerini azaltmak ve vuruş modelini orta ayak vuruşuna çevirme dahil olmak üzere yeniden eğitim stratejileri savunmuştur. Kalça adduksiyonunun azaltılması ve adım genişliğinin artırılması için ek bir değerlendirme de önerilmiştir. Bu sınırlı düzey kanıt arka ayak eversiyonu pik noktasının azaltabileceğini göstermektedir.

ITBS için, pik kalça adduksiyonu ve iç rotasyonunu azaltmaya yönelik ipuçları, bazı uzmanlar tarafından önerilmiştir; bu, kadın koşucularda daha fazla pik adduksiyonunun ITBS gelişimi için bir risk faktörü olabileceğini gösteren bulguları desteklenen bir yaklaşımdır. Ek olarak, çapraz yürüyüşü azaltmak için adım genişliğini arttırmak önerilmiştir.

Patellar tendinopatinin tedavisine yardımcı olmak için yeniden eğitimin potansiyeline ilişkin tutarsız inançlar bulunmuştur. Adım büyüklüğünü azaltmayı, adım hızını arttırmayı, darbe yüklerinin azaltılması ve arka ayaktan ön ayak veya orta ayak vuruşuna geçişi önermişlerdir.

Proksimal hamstring tendinopatisi dahil olmak üzere hamstring yaralanmaları için koşu yeniden eğitimi genellikle desteklenmiştir. Öneriler, adım büyüklüğünü azaltmak için çeşitli yöntemlerin yanı sıra darbe yükleme değişkenlerini ve anterior pelvik tilti azaltmak için ipuçları yanında artan adım hızı ile beraber salınım fazında daha büyük kalça ve diz fleksiyonu içermektedir. 

Gluteal tendinopatiyi yönetirken, adım büyüklüğünü azaltma, adım hızını artırma ve kalça adduksiyonunu / iç rotasyonu ve kontralateral pelvik düşüşü azaltmaya yönelik yeniden eğitim stratejilerinin uygulanması genellikle savunulmuştur. Sınırlı sayıda kanıt, kalça addüksiyonunu azaltmak için görsel ve sözlü ipuçlarının aynı zamanda kontralateral pelvik düşüşü ve 2 haftalık bir müdahaleyi takiben 3 aya kadar tepe internal kalça abdüksiyon momentini azalttığını göstermektedir.

Hazırlayan: Fzt. Abdulsamet Celayır
Barton, C. J., Bonanno, D. R., Carr, J., Neal, B. S., Malliaras, P., Franklyn-Miller, A., & Menz, H. B. (2016). Running retraining to treat lower limb injuries: a mixed-methods study of current evidence synthesised with expert opinion. British journal of sports medicine, 50(9), 513-526.

Daha fazla oku: Koşu Biyomekaniğinin Yaralanmalara Etkisi