Koşu yaygın bir egzersiz yöntemidir. Rekreasyonel koşucuların yaklaşık %56'sı aşırı kullanım yaralanması geçirirken aşil tendonu yaralanmaları % 5 ila%18 arasındadır. Koşu sırasında, kuvvetler vücut ağırlığının 8 katına kadar yüklerle aşil tendonuna iletilir.

Araştırmalar, erkeklerde AT yaralanma sıklığının daha yüksek olduğunu göstermiştir; bununla birlikte, kadın sporculardaki AT yaralanmaları son yirmi yılda artmıştır. Tendon stresi, tendona uygulanan kuvvetin kesit alanına bölünmüş bir fonksiyonudur ve yaralanma riski için önemli bir faktör olabilir.

Koşucuların aşil tendonuna, tekrarlayan, yüksek yüklemeli koşma doğası nedeniyle uygulanan stresi modüle etmek için uyarlanabilir bir hipertrofik yanıt alabileceği ileri sürülmüştür. Bununla birlikte, son zamanlarda yapılan bir çalışmada, kadın alışkanlık koşucuları ile düzenli olarak spor aktivitelerine katılmayanlar arasındaki ağırlık normalize edilmiş AT kesit alanında herhangi bir fark bulunamamıştır.

Koşu mekaniğinin aşil tendonu mekanik özelliklerini nasıl etkileyebileceğini daha iyi anlamak için, bireyler arasındaki aşil tendonu kesit alanlarındaki varyasyonları kontrol etmek önemlidir. 

Konu ile ilgili bilimsel çalışmalar ne diyor?

Yapılan bir çalışmanın amacı ayak vuruş paterni ve adım frekansının tepe aşil tendonu gerilmesi, gerilme ve gerilme hızı üzerindeki etkisini araştırmaktır. Birincil hipotez, zirve aşil tendonu stresi, gerilim ve gerilim oranının, arka ayak vuruş (RFS) paterni sırasında ön ayak vuruş (FFS) paternine kıyasla daha düşük olacağıdır. Ayrıca, ayak çarpması koşullarında tepe aşil tendonu stresi, gerilme ve gerilme oranı ile adım frekansı arasında ters bir ilişki olacağını varsayılmıştır.

Haftada en az 10 mil koşan on dokuz sağlıklı, kadın denek (yaş: 21.5 ± 1.3 ; boy: 166.4 + 5.6 cm; kütle: 59.5 ± 8.7 kg; haftalık kilometre: 31.9 + 18.8 km / hafta) çalışmaya katılmıştır. Katılımcıların 14'ü (% 74) subjektif olarak arka ayak vuruş paterni ile çalıştıklarını bildirirken, geri kalan 5'i (% 26)  ön ayak vuruşu paterni bildirmiştir. Dışlama kriterleri olarak , bildirilen herhangi bir hamilelik, kardiyovasküler patoloji, mevcut alt ekstremite ağrısı, son bir yıl içinde geçirilmiş ameliyat ve Tegner aktivite ölçeğinde 5'ten az puan almış olmak olarak belirlenmiştir.

Katılımcılar, tercih edilen kadanslarda,% ± 5 tercih edilen kadansta arka ayak vuruşu ve ön ayak vuruşu modelleri dahil olmak üzere 6 koşulda 20 metrelik bir pistte koşmuştur. Başarılı bir deneme, ayak çarpması paterninin önceden belirlenmiş kriterleri karşıladığı, adım frekansına doğru uyumun korunduğu, hızın belirlenen aralığa uygun olduğu ve istenen ayağın kuvvet platformuyla temas ettiği bir koşu performansı olarak tanımlanmıştır.

Bu çalışma arka ayak vuruşu paterni ile çalışırken en yüksek aşil tendonu stresi, gerilim ve gerilim oranının daha düşük olacağı hipotezini desteklemiştir. Ayrıca adım frekansı ile tepe aşil tendonu stresi, gerilim ve gerilim hızı arasında ayak çarpması koşullarında gözlenen ters bir ilişki olduğunu varsayılmıştır Bu hipotezin kısmi desteğinde, adım frekansı tercih edilenin üzerine çıktığında pik aşil tendonu stresi ve geriliminde bir azalma gözlemlenmiştir. Veriler, bir arka ayak vuruş paterninin, tendon üzerine uygulanan mekanik stres, gerilme ve gerilme oranını azaltarak aşil tendonu yaralanmalarının önlenmesi ve tedavisinde kadın koşucular için faydalı olabileceğini düşündürmektedir.

Ayak çarpması paterninin manipülasyonu diğer eklemlerdeki stresi değiştirebilir ve farklı yaralanma tiplerine neden olabilir. Bu nedenle, sadece yaralanmayı önlemek için ayak çarpması paternlerini değiştirme önerisi dikkatle incelenmelidir. Ayak çarpması paternindeki bir değişiklik yeni yüklemeye neden olabilir, bu nedenle mekanik yüklemenin tendonların özelliklerindeki değişiklikleri indüklediği gösterildiğinden kademeli bir geçiş akıllıca olur. Uyarlanabilir bir uyaran sağlamak için gereken yükleme miktarı ve süre oldukça değişkendir ve kesin bir tavsiye yoktur. Ayak çarpması paternine bakılmaksızın, tercih edilen %5'lik adım frekansındaki artışlar, tepe aşil tendon gerilimi ve gerginliğinin azalmasına neden olmaktadır.

Klinik Çıkarım: Bir arka ayak vuruşu paterninin kullanılması ve daha az ölçüde adım frekansındaki değişiklikler aşil tendonu ile ilişkili yaralanmaların tedavisinde ve önlenmesinde faydalı olabilir.

Hazırlayan: Abdulsamet Celayır

Referans:  Lyght, M., Nockerts, M., Kernozek, T. W., & Ragan, R. (2016). Effects of Foot Strike and Step Frequency on Achilles Tendon Stress During Running. Journal of Applied Biomechanics, 32(4), 365–372. doi:10.1123/jab.2015-0183