Akinetik Rijit Tip Parkinson Hastalarında Progresif Dirençli Egzersizlerin Etkileri Nelerdir? Akinetik Rijit Tip Parkinson Hastalarında Progresif Dirençli Egzersizlerin Etkileri Nelerdir?

Akinetik Rijit Tip Parkinson Hastalarında Progresif Dirençli Egzersizlerin Etkileri Nelerdir?

Parkinson Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Parkinson hastalığı, ekstrapiramidal motor disfonksiyonla beraber; substansia nigradaki dopaminerjik nöron kaybı ve striatal dopamin seviyesinin azalmasıyla karakterize nörodejeneratif bir rahatsızlıktır.

Klinik olarak çeşitli derecelerde

İstirahat tremoru
Rjidite
Bradikinezi
Postürel instabilite
Yürüyüş problemleri görülmektedir.
Klasifikasyon bu semptomlara göre düzenlenmektedir.

Dinlenme Tremoru --> (T- subtype)
Akinezi ve rjidite --> (AR- subtype)
T-tip’e göre; AR tip Parkinson’da düşme riski daha fazladır ve progresyonu daha kötü seyretmektedir.

Bu konuda bilimsel çlaışmalar ne diyor?

Konu ilgili yapılan önceki çalışmalarda:

Akinezisi ve yürüyüş problemi olan parkinsonlu hastalardaki kognitif etkilenim, tremoru olan parkinsonlu hastalara göre daha fazla bulunmuştur.Ayrıca baskın akinezisi olan Parkinsonlu hastalardaki nöral hasar, baskın tremoru olan parkinson hastalarına göre daha fazla bulunmuştur.Bu zamana kadar Progresif Dirençli Egzersizlerin (PDE) Parkinson farklı alttiplerine etkisine dair herhangi bir çalışma yapılmamıştır.

Konu ile ilgili yapılan bir başka çalışmada PDE’lerin Akinetik-Rijit (AR) tip Parkinsondaki etkisini değerlendirmek amaçlanmıştır.Çalışmaya 28 AR tip parkinson hastası dahil edilmiştir.Çalışmaya dahil edilme kriterleri:
AR tip olması ve Hoehn ve Yahr sklasına göre 1-2 puan almış olmak
Demans’ın olmaması (Mini mental değerlendirme)
(Yardımsız)Asistif destek olmadan min. 2 dakika ayakta durabilmek
(Yardımsız)Asistif destek olmadan min. 10 metre yürüyebilmek
olarak belirlenmiştir.Dışlanma kriterleri ise:

Parkinson haricinde nörolojik rahatsızlığının olması
Parkinson’a ait ilaçlarını düzenli bir şekilde almaya devam etmişlerdir.
Çalışma süresince ilaç rejiminde bir değişiklik olmamıştır.
Her katılımcının haftada 2-3 defa 30 dakikayı geçecek şekilde fiziksel aktivitesi bulunmaktadır. (Yürüyüş, koşma, bisiklet sürme, merdiven çıkma, spor yapma, bahçe işleri..)

Katılımcıların yürüyüşü 10 m yürüyüş testi ile,yürüyüşte donma olma durumu,yaşam kalitesi,postürü statik postürografi ile ve her bir PDE sonrası yorgunluk Borg skalası ile değerlendirilmiştir.

İlaç alındıktan 1-2 saat sonra eğitim başlamıştır.Egzersiz grubu 8 hafta boyunca spesifik egzersizleri yapmışlardır.Egzersizler sırasında hareketi full range te kontrollü yapmaya,valsalva manevrasına dikkat edilmiş,ağırlık kaldırma sırasında 4 e kadar indirirken 6 ya kadar sayarak gerçekleştirmişlerdir,egzersizler haftada 2 kez ard arda olmayacak şeklinde yapılmıştır,egzersiz şiddeti 1 maksimum tekrar a göre ayarlanmıştır ve PDE eğitimi öncesi ve sonrası soğuma evreleri uygulanmıştır.

Uygulanan egzersizler 1 ve 2.haftalarında diz fleksiyonu,ekstansiyonu,chest press,front lat pull down,rear lat pull down,arm row egzersizleridir.Her bir egzersiz 1 maksimal  tekrarın %40-50'si olacak şekilde 1 set 15-20 tekrar totalde 2 tur uygulanmıştır.3,4,5 ve 6. haftalarda aynı egzersizler 1 maksimal tekrarın %70-75'i olacak şekilde 2 set 7-10 tekrar uygulanmıştır.7-8.haftalarda aynı egzersizler her bir egzersiz 1 maksimal tekrarın %80-85'i olacak şekilde 2 set 4-7 tekrar uygulanmıştır.

Sonuçlarda kontrol grubunun hiçbir değişkeninde gelişme olmazken egzersiz grubunda 10 metre yürüyüş testine göre;
Tercih edilen hızda yürüyüşte istatiksel olarak bir değişiklik gözlemlenmezken, hızlı yürüyüşte ise anlamlı olarak bir artış kaydedilmiştir.

Klinik Çıkarım:AR tip Parkinsonlu hastalarda , PDE eğitimi tedavide kullanılabilir.Fakat gelişim; postürografi, yüyürüş ve yaşam kalitesi parametrelerinde gözlemlenebilmektedir.AR-tip parkinsonlu hastalarda PDE eğitimi; efor/yorgunluk şiddeti hafif olacak şekilde ayarlanmalıdır.

Referans
Santos L. et al. (2017) Effects of progressive resistance exercise in akinetic-rigid Parkinson's disease patients: a randomized controlled trial. Eur J Phys Rehabil Med. 53(5):651-663

Özet

Bu makale, akinetik-rijit tip Parkinson hastalarına uygulanan progresif dirençli egzersizlerin etkilerini araştırmaktadır.

Akinetik Rijit Tip Parkinson Hastalarında Progresif Dirençli Egzersizlerin Etkileri Nelerdir?