Özet
Premenstrüel sendrom (PMS), üreme çağındaki kadınlar arasında yaygın bir hastalıktır. Kadınların yaklaşık %40 ı adet döngüsü ile ilgili sorunlar bildirmektedir. Egzersiz, adet öncesi sendromun (PMS) semptomlarını azaltmak için önerilen tedavilerden biridir. Bu çalışma, 8 haftalık aerobik egzersizin premenstrüel sendromun (PMS) fiziksel semptomlarının şiddetine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Premenstrüel Sendrom (PMS) Nedir?
Adet döngüsü, kadınlarda üreme sisteminin işleyişinin en önemli belirtilerinden biridir. Ancak bazen bu döngü, kadınlarda fiziksel ve psikolojik sorunlara neden olan belirti ve semptomlarla ilişkili olabilmektedir. PMS, adet döngüsünün salgılama fazının sonunda (menstrüasyondan 5-7 gün önce) başlayan ve foliküler fazda (menstrüasyondan 2-4 gün sonra) biten bir dizi tekrarlayan semptomu ifade etmektedir. Bu sendrom için 150 den fazla belirti tanımlanmıştır ve bunlardan bazıları karın krampları, can sıkıntısı, karın şişkinliği, göğüslerde ağrı ve hassasiyet, akne, sırt ağrısı ve baş ağrısı, eklem ağrısı ve kas ağrısı, kilo alımı, enerji kıtlığı , İştah ve susuzlukta değişiklikler, kabızlık, kalp atış hızı yükselmesi olarak sıralanmaktadır. Bu semptomların prevalansı kültür, tutum, yaş, egzersiz, beslenme ve altta yatan hastalıklar gibi faktörlere göre değişmektedir.
Günümüzde çok sayıda kadın meslek, eğitim, aile ve diğer sorumluluk alanlarında yer almaktadırlar. Bu sorumluluklarla ilişkili stres, PMS gibi sağlık sorunları ile ilişkilidir ve yaşam tarzı değişiklikleri, destekleyici gruplara üyelik, ek ilaçlar ve vitaminler ile birlikte stres kontrol yöntemlerinin kullanımı hastalığın semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilmektedir. Bunlara rağmen hastalığın tedavisi şu anda çok sınırlı görünmektedir. PMS nin kesin patofizyolojisi bilinmediği için kesin bir tedavisi yoktur ve semptomların çoğu cerrahi tedavi, ilaç tedavisi (hormonal kullanım, antidepresan ve analjezik ilaçlar) ve ilaç dışı tedaviler (yaşam tarzı değişiklikleri ve egzersiz) ile çözümlenmektedir.
İlaç ve cerrahi tedavilerin yan etkileri göz önüne alındığında, ilaç dışı tedaviler, özellikle fiziksel aktivite, uzmanların ve bu rahatsızlığa sahip kadınların ilgisini çekmektedir. Fiziksel aktivite, PMS tedavisi için uygun bir yöntemdir ve beynin kimyasal salgılarındaki baskıyı azaltmak ve dengeyi sağlamak için en iyi yöntemdir. Endorfinleri artırarak ve adrenal kortizolü azaltarak fiziksel aktivitenin, PMS semptomlarının iyileşmesine, ağrı toleransının artmasına, anksiyetenin, depresyonun ve diğer sorunların azalmasına neden olduğu belirtilmiştir.
Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?
İran’da tıp fakültesi öğrencisi olan 65 kadın üzerinde 8 haftalık aerobik egzersizin PMS nin fiziksel semptomlarının şiddeti üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Gerçekleştirilen randomize çalışmada, bireyler kontrol ve müdahale grubu olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Müdahale grubu, haftada 3 kez ve her seans için 30 dakika olmak üzere 8 hafta aerobik egzersiz yapmışlardır. Düzenli adet döngüleri olan (3-10 günlük kanama süresi ile 21-35 günlük döngüler), PMS’ye sahip (ara tarama anketine göre, 11 soru işaretinden 4 ü) ve Beck Depresyon anketinden 40 ın altında puan alan bireyler çalışmaya dahil edilmişlerdir. Değerlendirme araçları, PMS nin geçici olarak belirlenmesine yönelik anketler, Beck Depresyon anketi, günlük PMS semptomlarının kaydedilmesi ve Borg ölçeğinden oluşturulmuştur.
Müdahale grubu, tüm egzersizleri içeren CD ve eğitici posterler eşliğinde, 8 hafta, haftada 3 gün ve her seferinde 30 dakika aerobik antrenman yapmışlardır. Her antrenman, ilk 5 dakika ısınma hareketlerini, 20 dakika aerobik egzersizleri ve son 5 dakika soğuma hareketlerini içermiştir. Kontrol grubu ise aynı 8 haftalık süre boyunca herhangi bir egzersiz programı olmaksızın günlük aktivitelerini kaydetmiş ve araştırmacı tarafından yapılan telefon görüşmeleri ile haftada iki kez düzenli olarak anketi doldurmaları için teşvik edilmişlerdir.
Sonuçlar incelendiğinde, PMS nin fiziksel semptomlarında kontrol grubuna kıyasla müdahale grubu sonuçlarında baş ağrısı, mide bulantısı, kabızlık, ishal ve şişlikte önemli bir azalma meydana geldiği görülmüştür.
Klinik Çıkarım
Günümüzde kadın hastalıklarının çözümü en önemli sağlık ve araştırma önceliklerinden biridir. PMS, kadınların en sık görülen sorunlarından biri olup kadınlarda günlük yaşamı engelleyebilmektedir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, PMS li kişilerde 8 hafta boyunca düzenli aerobik egzersiz yapılması sendromun bazı fiziksel semptomlarında belirgin azalmalara neden olmaktadır. Bu sebeple sağlık personellerinin PMS semptomları olan kadınlara, ilaç ve cerrahi tedavilerden önce fiziksel aktivite önermeleri tavsiye edilmektedir.
Hazırlayan: Fzt. Büşra Ergin Öçal
Dehnavi, Z. M., Jafarnejad, F., & Goghary, S. S. (2018). The effect of 8 weeks aerobic exercise on severity of physical symptoms of premenstrual syndrome: a clinical trial study. BMC women s health, 18(1), 1-7.
Yorumlar (0)
Bu yazıya henüz yorum yapılmamış.