Trendelenburg yürüyüşü kalça abdüktörlerinin (genellikle gluteus medius) tek taraflı zayıflığı sonucu oluşan patolojik bir yürüyüştür. Bu zayıflık superior gluteal sinir hasarı ya da 5. lumbal disk lezyonu sonucu oluşabilir. Bu durum vücudu etkilenen tarafta desteklemeyi zorlaştırır. Normal yürüyüşün duruş fazında vücudun ağırlığı alt ekstremitelere eşit olarak dağılır. Duruş fazı boyunca pelvis ağırlık aktarılan tarafta alçalırken diğer tarafta yükselir. Fakat abdüktör kaslarda bir zayıflık mevcutsa, pelvis ağırlık aktarılmayan tarafta yükselmek yerine düşer. Kişi bu durumu kompanse etmek için etkilenmiş tarafa gövde lateral fleksiyonu yaptırır.

Klinik Açıdan Anatomi

Gluteus medius ve gluteus minimus pelvisin düşmesini önleyen iki temel kalça abdüktörüdür. Superior gluteal sinir L4-S1 sinir köklerinden köken alır. Bu sinir; kalçe eklemini, gluteus medius, gluteus minimus ve tensor fasia lata’yı beslemek için pelvisi siyatik çentikten terk eder.

Etiyoloji

Trendelenburg yürüyüşü gelişimsel kalça displazisi, konjenital kalça çıkığı, Perthes hastalığı ve femur başı epifiz kayması sonucu oluşan konjenital coxa vara/ coxa valgaya bağlı olarak da oluşabilir. Bu bahsedilen durumlarda abdüktör kaslar normaldir fakat mekanik olarak dezavantajlıdırlar. Femur başı epifiz kayması olan hastalarda kas güçsüzlüğü de olabilir ve bu durum Trendelenburg yürüyüşüne yol açabilir. 

Trendelenberg yürüyüşünün gözlemlenebileceği diğer durumlar arasında kas distrofisi ve hemiplejik serebral palsi bulunur.

Değerlendirme

Modifiye McKay ölçeği Trendelenburg yürüyüşünü değerlendirmek için kullanışlıdır. Bu ölçek ağrıyı, yürüyüş paternini, Trendelenburg bulgusunu ve kalçanın ROM’unu ölçer.

Fizyoterapi Yönetimi

Trendelenburg yürüyüşü kalça abdüktörlerinin güçsüzlüğünün sebep olduğu anormal bir yürüyüştür. Bu yüzden fizyoterapinin temel amacı kalça abdüktörlerini güçlendirmektir. Kalça abdüktörlerini güçlendirmek için en uygun egzersiz; hastanın etkilenmemiş tarafına yan yatıp, bacağını yukarıya kaldırıp indirmesidir. Bu egzersizi zorlaştırmak için bileğe bir ağırlık ya da bacaklar arasına bir theraband yerleştirilebilir. Diğer egzersizler fonksiyonel kapalı kinetik zincir egzersizleri, lateral adım alma ve fonksiyonel denge egzersizleridir. Etkilenen taraftaki diğer kalça kaslarını güçlendirmek de son derece önemlidir.

EMG Biofeedback Trendelenburg yürüyüşününün tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. EMG cihazı gluteus medius aktivitesine bağlı olarak uygun olmayan yürüyüş paterni sezdiğinde sesli uyaran vererek hastaya geribildirim sağlar.

Trendelenburg yürüyüşünden muzdarip olan hastalarda anormal kalça ve gövde ROM’ları mevcuttur bu yüzden bu hastalarda ayna terapisi de kullanılabilir. Hasta yürürken aynada kendisine bakarken görsel geri bilidirim alır. Fizyoterapist bu sırada hastayı izlerken ona postürünü düzeltmesi için uygun tavsiyeleri verir. Böylece hasta eğitimi sağlanır ve anormal yürüyüş tedavi edilir.

Hazırlayan: Ece Yüksel

Hensinger RN. Limp. Pediatr Clin North Am. 1986; 33:1355.
Pomeroy VM, Chambers SH, Giakas G, Bland M. Reliability of measurement of tempo-spatial parameters of gait after stroke using GaitMat II. Clin Rehabil. 2004;18(2):222-227.
Vasudevan PN, Vaidyalingam KV, Nair PB. Can Trendelenburg s sign be positive ihip is normal?J Bone Joint Surg Br. 1997;79(3):462-6.
Apley G. Apley’s system of orthopaedics and fractures. 6th edition, ELBS, 1986. p243.
Castro WH. Examination and diagnosis of musculoskeletal disorders: Clinical Examination - Imaging Modalities. Thieme, 2001

Daha Fazla Oku: Hemiplejik Hastalarda Yürüyüş Eğitimi Sırasında Hangi Kol Askısı Tercih Edilmeli?