Ekstremitelerdeki kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları halkımızda ve sağlık sisteminde sık karşılaşılan önemli rahatsızlıklardır. ABD’de incinme ve burkulmaların %16sı üst ekstremite, %36sı alt ekstremiteyi kapsamaktadır.

Akupunktur genellikle ekstremitelerdeki kas-iskelet sistemi problemleri ile baş etmek için kullanılır. Teoride, akupunktur girişimleri, akupunktur noktalarına, deriye penetre olarak veya olmayarak uyarı verir. Bu mekanizma akupunktur noktalarını uyarmanın plazma ve beyin hücrelerinde endomorfin-1, beta endorfin, ensefalin ve seratonin seviyelerini yükselttiğini ve analjezi, sedasyon ve motor fonksiyonlarda iyileşme sağladığını iddia ediyor. Daha önceki sistematik çalışmalar akupunkturun omuz ağrısı, lateral epikondilit, karpal tünel sendromu (KTS) ve ayak bileği burkulması (sprain) üzerindeki etkilerini incelemiştir. Bu çalışmalar akupunkturun lateral epikondilit, KTS ve ayak bileği burkulmaları tedavilerinde etkili olduğunu ancak rotator cuff problemlerinde etkili olmadığını bulmuştur. Bu çalışmaların yetersiz olduğu düşünüldüğü için yeni bir çalışma yapılmıştır.

Metodoloji

Bu çalışma, KİS rahatsızlıkları bulunan yetişkinler ve çocukların dahil olduğu, akupunktur ile diğer tedavi yöntemlerinin karşılaştırıldığı 15 çalışmanın sistematik incelemesidir.

 

Bulgular:

KTS İçin Geleneksel İğneli Akupunktur:  İğneli akupunkturun ve gece splintlemesinin, placebo akupunktur, gece splintlemesi ve B1 ve B6 takviyesinden daha etkili olduğu bulunmuş ancak klinik önemi bilinmiyor. Akupunktur grubu semptomların tekrarladığına dair geri dönüşü diğer gruba göre daha az yapmıştır.

Israrcı KTS İçin Elektro-akupunktur: Bu çalışma kısa dönem için elektroakupunkturun gece splintlemesine göre ağrıda daha çok azalma sağladığını öne sürmektedir.

Israrcı Spesifik Olmayan Üst Ekstremite Ağrısı İçin Geleneksel İğneli Akupunktur: Akupunktur uygulanan ve placebo uygulanan gruplar arasında ciddi fark bulunamamış.

Omuzdaki KİS Problemleri İçin Elektro-akupunktur: 6 aylık takip sonunda ağrı konusunda elektroakupunktur ile önemli gelişme sağlanmış. Elektroakupunktur ağrı açısından çok daha etkili bulunmuştur. Elektroakupunktur uygulanan grupta ayrıca güçsüzlük, ROM ve hayat kalitesi açısından da önemli fark bulunmuş ama klinik önemi bilinmiyor.

Omuzdaki KİS problemleri İçin İğneli Akupunktur: Omuz ağrısı için tutarsız bir sonuç elde edilmiş.

Plantar Fasciit İçin Kuru İğneleme: Gerçek iğneleme ve placebo arasında fark bulunamamış.

Israrcı Aşil Tendinopati İçin Geleneksel İğneli Akupunktur: Kronik aşi tendinopati için akupunkturun eksentrik egzersizden daha etkili olduğu görülmüştür.

Israrcı PFS İçin Geleneksel İğneli Akupunktur: İğneli akupunktur ile hiç tedavi uygulamamanın sonucu aynı.

Lateral Epikondilit İçin Geleneksel İğneli Akupunktur: Kısa dönem için iğneli akupunktur yüzeyel akupunkturdan daha etkili ancak 3-12 ay arası denemede bir fark bulunmamış. Klinik önemi bilinmiyor.

Omuz İmpingement Sendromu İçin Geleneksel İğneli Akupunktur: Akupunktur ve ultrason çok benzer sonuçlar vermiş.

İnatçı Diz Ağrısı İçin Acupressure (İğnesiz Akupunktur): Kısa dönemde acupressure ve rutin bakım tek başına rutin bakıma göre daha etkili. İstatiksel olarak acupressure sayesinde günlük yaşam aktivitesi ciddi derecede artmış ama klinik önemi bilinmiyor.

Piriformis Sendromu İçin Geleneksel İğneli Akupunktur: Triple akupunktur, geleneksel akupunkturdan daha etkili bulunmuştur.

Sonuç:

Ekstremitelerin kas-iskelet sistemi hastalıklarında akupunkturun etkinliğine dair kanıtlar tutarsız bulunmuştur.

 

Klinik Çıkarımlar

1. Klinisyenler geleneksel iğneli akupunkturu KTS ve aşil tendinopati tedavisinde kullanabilir ancak bu yöntem spesifik olmayan üst ekstremite ağrıları ve PFS olan hastalarda faydalı değildir.
2. Elektro-akupunkturu ise omuz yaralanmalarında kullanılabilir. Ayrıca karpal tünel sendromu tedavisinde gece splinti ile benzer düzeyde etkili olabilir.
3. Omuz yaralanmalarında geleneksel iğneli akupunktur ve plantar fasciit hastalığında kuru iğnelemenin etkinliği hala net değildir.

Hazırlayan: Burcu Zehra Sivri 

• Referans: Cox, J., Varatharajan, S., Côté, P., & Optima Collaboration. (2016). Effectiveness of acupuncture therapies to manage musculoskeletal disorders of the extremities: a systematic review. journal of orthopaedic & sports physical therapy, 46(6), 409-429.