Alt Solunum Yolu Enfeksiyonlarında Solunum Fizyoterapisinin Etkisi

Fizyodemi May 2023
Alt solunum yolu enfeksiyonu, akut bronşit, pnömoni ve kronik solunum yolu hastalıklarının alevlenmesi gibi geniş bir hastalık grubunu kapsamaktadır. Alt solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisi için farmakolojik tedavi, bireyin temel patolojisine ve alt solunum yolu enfeksiyonlarının doğasına bağlı olarak antibiyotik ve antiviralleri içerebilmektedir. 

Egzersiz eğitimi de dahil olmak üzere solunum fizyoterapisi, dispne, balgam, öksürük ve solunum yolu hastalıklarına sahip bireylerde fonksiyonel egzersiz toleransının iyileştirilmesinde etkilidir. Bununla birlikte, daha düşük düzeyde alt solunum yolu enfeksiyonları olan hastaların tedavisine dahil edilmesi nadirdir ve etkinliği hala tartışmalıdır.

Metodoloji

18 yaş ve üzerinde, öksürük şikayeti bulunan ve balgam, dispne, hırıltı veya göğüs ağrısı gibi en az bir semptom gösteren, alt solunum yolu enfeksiyonuna sahip 97 ayaktan hasta (53 kontrol ve 44 deney), kontrol (farmakolojik) ve deney (farmakolojik ve solunum fizyoterapisi) gruplarına rastgele ayrılmışlardır. 

Alt solunum yolu enfeksiyonlarının olağan iyileşme süresi 21 gün olarak belirlenmiştir. Farmakolojik tedavi, doktorun kararı ve hastanın tedavisine ilişkin yönergeleri izleyerek reçete edilmiştir.

Solunum fizyoterapi seansları, haftada üç kez, seanslar arasında 48 saatlik bir aralıkla, toplam 9 seansta gerçekleştirilmiştir. Her seans ortalama 60 dakika sürmüş ve aynı fizyoterapistler tarafından, aynı günlerde, tüm hastalar arasında tutarlı ve tek tip bir müdahale sağlanmıştır. Tedaviyi mümkün olduğunca standart tutmak için çaba gösterilmiş olmakla birlikte, pulmoner oskültasyon bulguları, hastaların semptomları ve algılanan efor oranı dikkate alınarak bireysel ayarlamalar yapılmıştır. 

Solunum fizyoterapisi seansları nefes eğitimini içeren, pulmoner genişlemeyi arttıran, atelektaziyi önleyen ve balgam atımına yardımcı olan aktif solunum döngüsü gibi solunum teknikleri ve hava yolu temizleme teknikleri (yaklaşık 25 dk); torasik hareketlilik, genişleme ve pulmoner hacmi arttırmak için esneklik ve dayanıklılık eğitimi (yürüyüş ve bisiklet) içeren egzersiz eğitimi (yaklaşık 25 dk) ve solunum sisteminin anatomisi ve fizyolojisi, alt solunum yolları enfeksiyonu belirtileri ve semptomları, solunum eğitimi teknikleri, dispnede rahatlama pozisyonları, hava yolu temizleme teknikleri, beslenme, sigara içme alışkanlıkları ve ev egzersizleri için hasta eğitimi (yaklaşık 15 dk) olmak üzere dört ana bileşenden oluşmuştur.

Solunum ve hava yolu temizleme tekniklerinde yavaş inspiratuar ve ekspiratuar teknikler ve aktif solunum teknikleri döngüsü sadece akciğer oskültasyon bulgularına dayanılarak gerektiğinde uygulanmıştır. Egzersiz eğitiminde egzersizin yoğunluğu ise, Modifiye Borg Ölçeği’nde algılanan dispne / yorgunluk üzerine ve kalp atış hızına göre hastaya özel olarak ayarlanmıştır.

Sonuç ölçütlerinde solunum ses kayıtları, bilgisayarlı solunum ses analizi yönergelerine göre yedi modifiye analog stetoskopu içeren çok kanallı bir cihazla toplanmıştır. Dispne, Modifiye Borg Skalası ve dispneden kaynaklanan aktivite sınırlaması da Modifiye Tıbbi Araştırma Konseyi Anketi kullanılarak değerlendirilmiştir. Akciğer fonksiyonu, Avrupa Solunum Derneği kılavuz ilkeleri izlenerek, taşınabilir bir spirometre ile değerlendirilmiştir. Fonksiyonel egzersiz kapasitesi ise 6 Dakika Yürüme Testi ile ölçülmüştür.

Sonuç

Her iki grup da tedavi sonrasında önemli gelişmeler kaydetmiştir. Hırıltı sesi ve sayısı, oksijen saturasyonu düzeyleri, fonksiyonel egzersiz kapasitesi ve dispneden kaynaklanan aktivite sınırlaması bakımından deney grubunda daha fazla iyileşme görülmüştür. Aktivite sırasında veya istirahatteki dispnede anlamlı bir fark bulunmamıştır.

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı veya alt solunum yolu enfeksiyonlarının akut alevlenmesi olan ayaktan hastalarda egzersiz eğitiminin en azından bir bileşenini içeren tedaviler uygulandığında, oksijen saturasyonu seviyelerinde, dispne kaynaklı aktivitelerin sınırlanması durumunda, fonksiyonel egzersiz kapasitesinde ve hırıltıların sayılarında iyileşmeler görülmektedir. Sunulan eğitim bileşeni ile birlikte bu gelişmeler, hastaların tedavilere uymaları, alevlenmeyi yönetmesi ve gereksiz hastane ziyaretlerinden kaçınmaları, aktif yaşam tarzlarına daha hızlı dönmeleri ve davranış değişikliklerinde başarılı olmaları açısından önemlidir.


Klinik Çıkarım: Alt solunum yolu enfeksiyonuna sahip hastaların tedavisine solunum fizyoterapisinin eklenmesi, oksijen saturasyonu düzeylerinde, fonksiyonel egzersiz kapasitesinde iyileşmelere ve dispne nedeniyle aktivite kısıtlanmasında azalmalara yol açmaktadır. Bu gelişmeler hastaların günlük yaşamı için temel olan semptom ve fonksiyon iyileşmesi ile ilişkilidir ve solunum fizyoterapisi sağlık hizmetleri sunucuları tarafından tedavi seçeneklerine eklenmelidir.


Hazırlayan: Büşra Ergin

Referans: Marques, A., Pinho, C., De Francesco, S., Martins, P., Neves, J., & Oliveira, A. (2020). A randomized controlled trial of respiratory physiotherapy in lower respiratory tract infections. Respiratory Medicine, 162, 105861.

Paylaş:

Yorumlar (0)

Bu yazıya henüz yorum yapılmamış.

bu içerikleri beğeneceğinizi düşünüyoruz

Campus Online Kariyer Rehberi

Fizyodemi

Daha fazla benzer içerikten haberdar olmak için abone olun

Size özel bir deneyim sunmak için yasal düzenlemelere uygun çerezler(cookies) kullanıyoruz. Detaylı bilgiye Gizlilik ve Çerez Politikası sayfamızdan erişebilirsiniz.