Bir sanat olarak icra edilen dans; tüm farklı biçimleriyle, birçok karmaşık hareket modelini, vücut pozisyonunu ve çeşitli kareografik hareketleri gerçekleştirmek için çok fazla atletizm gerektirir. Dansçılar bunu, patlayıcı hareketler yaparken ve uzun süre zor pozisyonlarda kalma da dahil olmak üzere çeşitli tempolarda gerçekleştirmelidir. Bu da uygun eğitimle ve kas dengesi ve stabilitenin iyi bir şekilde korunmasıyla mümkün olabilir.

Dansta postürün(duruşun) önemi nedir ve bir dansçı nasıl bir postüre sahip olmalıdır?

Öncelikle kötü duruş ele alınırsa; kötü bir duruş denge eksikliğini meydana getirir, bu nedenle düşmeler, kaymalar meydana gelebilir ve bağ yaralanmalarına, kas yırtıklarına ve daha da kötüsü kemik kırılmalarına bile neden olabilir. Kötü duruş aynı zamanda kişinin benlik saygısını azaltır ve genel sağlığını da olumsuz etkiler. Dansta güçlü bir duruş vücudun öz farkındalığıyla başlar. Güçlü duruş dediğimiz şey, kemiklerin ve kasların en az enerji ile yer çekimine karşı dik tutulabilmesi için vücudun doğru hizalanmasıdır ki, bunun için de dansçılar pratik yapmadan önce en az 10 dk boyunca ayna karşısında düzgün postür için çalışırlar. 

Bir dansçı postüründe omuzlar ne çok önde ne çok arkada olmalı, baş nötr pozisyonda olmalı, bel kavisi aşırı fazla olmamalı, kalça ne çok önde ne çok geride olmalı, dizler hafif bükülü ve ayaklar da omuz genişliğinde açık olmalıdır. En önemlisi de dansçı bunları kendini kasmadan yapmalı ve kendini dansın akışına bırakmalıdır.

Daha iyi bir dans için neler yapılabilir?

Dansçı, çeşitli koşullar altında vücut konumlandırma ve dengesini bulma konusunda erken noktada eğitim almalıdır. Bu farkındalığa ulaşmanın ilk adımlarından biri, nefes alıp verirken yapılan ve abdominal bracing de denilen vücudun doğal bel korsesini mümkün olduğu kadar geliştirip kişinin dans esnasında stabilitesini korumayı ve kol ve bacak arasındaki uyumu sağlamayı amaçlamaktır. Ayrıca dans ederken dengeyi koruyabilmek için çeşitli pozisyonlarda ve ilgili vücut pozisyonuyla birlikte denge çalışması yapılmalıdır.

Tripod duruşu

Bu duruş dansçının çeşitli hareketleri yapma, dengesini sağlama ve stabilize etmede yardımcı olması için bacağın ön, arka, iç ve dış kasların birlikte çalışmasına yardımcı olur. Bu duruşta dansçı ayak tabanında baş parmak ve 5.parmağın hemen gerisinde ve topukta birer daire olduğunu hayal edip bu noktalar üzerinde dans ettiğini düşünüp dengesini ayarlamalıdır. Bu sayede dansçı bu duruştayken kasların birlikte ve uyumlu bir şekilde çalışmasını sağlar. 

Esneklik

Tüm dansçılar için esneklik esastır; profesyoneller esnekliğin kusursuz bir dansçı olmanın en önemli fiziksel yönlerinden biri olduğunu bilirler. İyi bir hareket aralığına sahip olmak, bir dansçının çalışmasının daha kusursuz görünmesine ve aynı zamanda dönüş hareketlerini de yapmasına son derece yardımcı olur. Esneklik ayrıca yaralanma ve ağrı riskini de azaltır. 

Kürek kemiği stabilitesi

Kürek kemiği omuz eklemi için stabil bir yüzey oluşturur. Bu yüzden kürek kemiğinin stabilitesi demek omuz ekleminin de daha fazla stabil olması anlamına gelir. Dansçılarda omuzların daha stabil olması dansın daha dengeli ve keskin hareketlerle yapılmasını sağlar. Özellikle tempolu yapılan danslarda kollar çok fazla ve çok hızlı hareket eder. Bu yüzden hem omuz hareketlerine yardımcı olması hem de herhangi bir yaralanma olmaması açısından kürek kemiğinin daha stabil olması için bu kemiğin çevresindeki kaslar kuvvetlendirilmelidir.

Plank

Dansçılar görünüş açısından göze hitap eden bir postüre sahip olmalıdır. Bu sebeple öncelikle vücudun core(çekirdek) bölgesi dediğimiz bölgeyi güçlendirmek hayati önem taşır. Aslında bütün sporlarda core bölgesini güçlendirmek çok önemlidir fakat dansta herhangi bir denge kaybı yaşamamak ve vücudun dışarıdan stabil ve göze hoş görünebilmesi için core bölgesi mutlaka ama mutlaka güçlendirilmelidir. Bunun için de plank egzersizleri bunun için biçilmiş bir kaftandır. Bu egzersiz türü özellikle karın iç bölgesini, bel bölgesi kaslarını, kalça çevresi kaslarını güçlendirir ve o bölgelere stabilite kazandırır. 

Sonuç olarak;

İnsanlara göze hoş gelen bir dans sunabilmek ve mükemmele yakın dans edebilmek için düzenli egzersiz yapmak şarttır. Bunun dışında, öğrenilen hareketleri sürekli tekrar ederek bir disiplin içerisinde hareket etmek gereklidir. Profesyonel bir dansçı olmak hiç kolay değildir. Bunun için zihinsel ve fiziksel olarak mutlaka her daim fit olmak gereklidir. Bu yüzden eğer ki en temelden başlanmak isteniyorsa mutlaka bu alanda özelleşmiş bir fizyoterapiste danışılmalıdır.

Hazırlayan: Fzt. Onur Ferhatoğlu

Referanslar: https://twoshoesdance.com.au/2017/09/27/why-is-flexibility-important/
https://www.bodyzone.com/importance-of-posture-in-dance/
https://www.dancecompreview.com/dancers-core-with-planks/