• Çocuklarda düşük kemik mineral dansitesi daha yüksek oranda kemik kırığı ile ilişkilendirilmiştir. Kemiklere yük bindiren ve yüksek yoğunluklu fiziksel aktivitelerin kemik mineral kütlesini arttırdığı ve osteoporozu önlediği gösterilmiştir. Tip 1 diyabetli çocuklarda insülin yetersizliği ve buna bağlı olarak gelişen insülin benzeri büyüme faktörü I düşüklüğü kemik mineral dansitesini azaltmaktadır.
• Bu çalışmanın amacı tip 1 diyabetli çocuklarda sağlıklı çocuklar ile karşılaştırıldığında kemiklere yük bindiren fiziksel aktivitelerin bulunduğu bir programın kemik mineral kütlesine ve kemik metabolizması parametrelerine olan etkilerini karşılaştırmaktır.
• 27 adet tip 1 diyabetli çocuk ile 32 adet yaşları eşleştirilmiş sağlıklı çocuk çalışmaya dahil edilmiştir. Tip 1 diyabetli çocuklar ve sağlıklı çocuklar kendi gruplarının içinde kontrol ve egzersiz gruplarına rastgele olarak dağıtılmışlardır. Egzersiz uygulaması 9 ay boyunca (hafta sonları hariç) haftada iki defa 90 dakikalık periyotlardan oluşmuştur.
• Egzersiz programı 10 dakika ısınma, 10 dakika boyunca 20-40 cm’lik bir platformdan atlama (ilk 3 ay: 20 cm, son 6 ay: 40 cm), 60 dakika kemiklere yük bindiren fiziksel aktiviteler (ip atlama, zıplama, top oyunları ve jimnastik) ve 10 dakikalık soğuma bölümlerinden oluşmuştur. Katılımcıların vücut ağırlıkları, boyları, beden kitle indeksleri, ergenlik durumları ve yağsız vücut ağırlıkları kaydedilmiştir. Kemik mineral dansitesi açısından tüm vücut, lumbal 2-4 vertebralar, sağ femur boynu ve büyük trokanter değerlendirilmiştir. Kemik metabolizmasına ilişkin biomarkerlar (C Terminal Telopeptit Tip 1 Kollajen, osteokalsin, prokollojen tip-1 amino-terminal propetidler ve 25-OH Vitamin D) serum kan örnekleri alınarak analiz edilmiştir.
• Katılımcıların çalışma öncesindeki 12 ay açısından boş zamanlarında yaptıkları fiziksel aktivitelerin düzeyi Adölesanlar için Modifiye Edilebilir Aktivite Anketi (the Modifiable Activity Questionnaire for Adolescents)) kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgularda, total vücut kemik mineral dansitesinde ve lumbal 2-4 vertabralardaki kemik mineral dansitesinde hem sağlıklı hem de tip 1 diyabetli çocuklarda egzersiz verilen grup lehine benzer şekilde istatistiksel olarak anlamlı artışlar saptanmıştır. Kemik metabolizmasına ait biomarkerlarda istatistiksel olarak anlamlı bir değişim bulunmamıştır.
• Sonuç olarak, düzenli olarak yaptırılan ve kemiklere yük bindiren fiziksel aktivitelerin hem tip 1 diyabetli çocuklarda hem de sağlıklı çocuklarda kemik mineral dansitesini arttırdığı gösterilmiştir.

Çeviren: Fzt. Onur KÖRTELLİ