Özet

Bu makale, Omuz ve boyun bölgesindeki hatalı hareket paternlerini düzeltmek için uygulanan Y egzersizlerinden bahsetmektedir.

"Omuz/Boyun Bölgesindeki En Yaygın Hatalı Hareket Paternini Düzeltmek İçin Y Egzersizi "

Omuz ve boyun bölgesindeki problemler dinlenme, fizik tedavi, ilaç, enjeksiyon ve hatta ameliyat sonrasında bile sıklıkla devam edebilmektedir. Bu durum bize kas-iskelet sistemi ağrısının sadece MR veya X-Ray de görülen yaralanmalar veya yapısal patolojilere bağlı olduğu düşüncesini sorgulatmaktadır. Hatta defalarca yapısal görüntüleme yöntemlerine başvurulması bu ağrıyı daha kalıcı ve kronik hale getirebiliyor.

Son birkaç yılda kas-iskelet sistemi ağrılarının değerlendirmesinde yapısal patolojilerden çok fonksiyonel patolojiler üzerinde durulmaya başlanmıştır. Özellikle, kinetik zincirde biyomekanik aşırı yüke sebep olan hatalı hareket modellerinin değerlendirilmesi ve düzeltilmesi gerekmektedir.

Bu hatalı hareket paternlerinin omuz/boyun bölgesinde en sık görüleni ise hiç şüphesiz scapulahumeral ritim bozukluklarıdır. Bu durum omzun kulaklara doğru eleve olması (silkme) ve bunun sonucunda da boyun/omuz bölgesindeki kas gerginliklerine, yuvarlak omuz ve forward head (baş önde) posturel problemlere sebep olur. Ayrıca ağrıya ve atletik performans etkilenimine zemin hazırlarlar.

Üst trapez ve deltoidin aşırı aktivitesine, orta-alt trapez ve serratus anterior kaslarının aktivitesindeki azalma eşlik edince disfonksiyonel eleve (silkilmiş) omuz hatalı hareket paterni ile sonuçlanmaktadır.

Normal(a) ve anormal(b) skapulahumeral ritmi şekilde görüyoruz..

Eğer kas-iskelet sistemi ağrısını tedavi etmeyi veya atletik hastalarımızda fiziksel kapasiteyi arttırmayı hedefliyorsak bu hatalı hareket paternlerini doğru teşhis ve tedavi etmemiz gerekmektedir. Scapulahumeral ritim bozukluğu için Y egzersizi bu konuda bize yardımcı olacaktır. Bazı klinisyenler T veya W egzersizi de diyebilmektedir.

Y egzersizi omuz paketlemeyi yararlı hale getiriyor. Peki bu omuz paketlemek tabiri ne anlam ifade ediyor? Ayaktayken avcunuz aşağı bakacak şekilde bir elinizi 90 derece uzattığınızı hayal edin ve göğsünüze gelecek uzunlukta bir sopayı avcunuzun altına koyup aşağı doğru bastırmaya çalışın. Omuz ve skapula çevresi kaslarınızın- özellikle latissimus dorsi- nasıl kasıldığını hissedin(Resim 3). İşte bu his skapular stabilizasyon veya omuz paketleme tabirinin anahtarıdır.

Y Egzersizi

Başlangıç

• Yüz duvara dönük ayakta durma (Yaklaşık 3-5cm mesafe)
• Ellerin palmar kısmı duvara yerleştirme
• Y Şeklinde kolları yukarı kaldırma (Resim 4a)

Avuç içleri birbirine bakacak şekilde ;

• Kısalan kısmı uzatana kadar omzu arkaya ve aşağı doğru olan posizyona getirme
• Kolları kaldırma (Resim 4d)
• Sırt bölgesini ve skapula bölgesindeki kasılmayı hissedicek şekilde kolları duvara paralel kaldırma
• Not: Son adımda kolları kaldırırken, lumbal lordoz ve torakal kifozun artmasını engelleyin. (Resim 4e)

10 veya 12 tekrarlı uygulayın.

‘’Y egzersizi omuz/boyun bölgesinde kas-iskelet sistemi ağrısı ve atletik performansı arttırmak için değerlendirme ve tedavi aşamasında uygulayabileceğimiz egzersizler arasındadır.

D.C. Craig Liebenson Y exercises for correcting the most common faulty movement pattern of the shoulder/neck region: Journal of Bodywork & Movement Therapies (2011) 15, 391-394