Rivermead Mobilite İndeksi (RMİ) yürüme, denge ve transferlerde fonksiyonel mobiliteyi değerlendirir. İnme veya kafa travması sonrasında kullanılmak üzere 1991 yılında geliştirilmiştir. İnme, edinilmiş beyin hasarı, alt ekstremite amputasyonu veya multipl skleroz tanısı olan hastalarda çok çeşitli fonksiyonel yetenekleri değerlendirmek için kullanılır.

Kullanım Yöntemi ve Testle ilgili Önemli Açıklamalar
RMİ basitten zora temel mobilitenin tüm unsurlarını içeren tek boyutlu, hiyerarşik yapı oluşturan bir indekstir. 15 maddeden oluşmaktadır. 14 maddesi hasta tarafından yanıtlanırken 1 maddeyi fizyoterapist kendi gözlemine göre puanlar. Daha sonra puanlar toplanarak maksimum 15 puan elde edilir ve daha yüksek puanlar daha iyi fonksiyonel mobilite anlamına gelir. İlk maddede başarısız olan birisinin sonraki maddelerde de 0 puan alması kaçınılmazdır. Ancak bu indeksi geliştiren uzmanlar bazı sıra dışı durumların karşılaşılabilmesi nedeniyle tüm soruların atlanmadan sorulmasını önermektedir.
Hasta sorulan aktiviteyi daha önce denemediyse o anda deneyerek soruya cevap verebilir. Bu durumda kendi gözleminizin yanı sıra, hastanın aktivite sırasındaki düşüncesi esastır. İndekste hastanın ne yapabildiği değil ne yaptığı sorgulanmaktadır. Bu yüzden sorular ‘yapabilir misiniz?’ ya da ‘yapar mısınız?’ sorularından hangisinin kullanıldığına dikkat edilerek sorulmalıdır.
Hastaya aşağıdaki sorular sorulur, 5. maddeyi fizyoterapist gözlemleyerek değerlendirir. Hastanın ‘Evet’ olarak yanıtladığı her maddeye 1 puan verilir.

1. Yatak içinde dönme: Yardım almadan sırt üstü pozisyondan yan yatar pozisyona döner misiniz?
2. Yatar pozisyondan oturur pozisyona geçme: Yatakta yatarken, kendi başınıza (duvardan, yataktan vs. tutnabilir) yatağın kenarına oturur pozisyona geçer misiniz?
3. Oturma dengesi: Yatağın kenarına 10 saniye boyunca tutunmadan oturur musunuz?
4. Oturur pozisyondan ayağa kalkma: Herhangi bir sandalyeden 15 saniyeden daha kısa bir sürede kalkıyor ve gerekirse ellerinizi ve/veya bir yardımcıyı kullanarak 15 saniye boyunca ayakta durur musunuz?
5. Desteksiz ayakta durma: Danışandan yardım almadan ayakta durmasını isteyin ve yardım almadan 10 saniye boyunca ayakta durmasını gözlemleyin.
6. Transfer: Yardım almadan yataktan sandalyeye ve sonra tekrar yatağa geçebilir misiniz?
7. İçeride yürüme (gerekirse bir yardımla): Tutunarak ya da baston gibi bir yardımcı araç kullanarak, ancak yanınızda sizi gözleyecek (denetleyecek) biri olmadan içeride 10 metre yürür müsünüz?
8. Merdivenler: Bir kat merdiveni yardım almadan çıkabilir misiniz?
9. Dışarıda yürümek (düz zemin): Dışarıda, kaldırımlarda yardım almadan yürür müsünüz?
10. İçeride yürüme (yardım almadan): Kaliper, atel veya başka bir yardım olmadan, mobilya ve duvarlara tutunmadan, başka birisinin gözlemine (denetlemesine) gerek olmadan içeride 10 metre yürür müsünüz?
11. Yerden bir şey alma: Yere bir şey düşürürseniz, 5 metre yürüyüp onu yerden alıp geri gelebilir misiniz?
12. Dışarıda yürümek (engebeli zemin): Engebeli zeminlerde (çim, çakıl, kar, buz, vb.) başkasının yardımı olmadan yürür müsünüz?
13. Banyo yapma: Başka birisinin gözlemi (denetimi) olmadan banyoya veya duşa girip çıkabilir ve yıkanır mısınız?
14. Dört basamak çıkıp inme: Gerekirse baston gibi yardımcı bir araç kullanarak ancak merdiven parmaklığı kullanmadan dört basamak merdiveni çıkıp inebilir misiniz?
15. Koşmak: 4 saniye içinde topallamadan 10 metre koşar mısınız (topallamadan hızlı yürüyüş kabul edilebilir)?

İndekste üç tür yardımdan bahsedilmektedir. Soruları yöneltirken bunlara dikkat edilmelidir ve gerekirse hastaya açıklanmalıdır:
•    Başka birisinin yardım; bir insanın kolundan tutarak, vücudu destekleyerek yardım etmesi şeklindeki insani yardım kastedilmektedir.
•    Gözlem (denetim); bir insanın doğrudan yardım etmeden ancak yanında olarak her an yardıma hazır bir şekilde onu gözlemesi ve gereğinde eşyaları yolundan çekerek, kapıyı açarak vs. gibi denetlemesi şeklindeki yardım kastedilmektedir.
•    Araç, gereç yardımı; baston, yürüteç vs, gibi yardımcı araçları kullanma şeklindeki yardım kastedilmektedir.

Bu video RMİ’nin kullanımına ilişkin bir gösterim sunmaktadır:

Geçerlilik-Güvenilirlik ve Duyarlılık
•    Akut inmede Barthel İndeksi ile mükemmel öngörü geçerliliğine sahip olduğu ve 4 ün üzerindeki skorların eve erken taburculuğun en iyi belirleyicisi olduğu bulunmuştur.
•    Alt ekstremite amputeleri için zamanlı yürüme testi ile yeterli eşzamanlı geçerliliğe sahiptir.
•    İnme sonrası 14, 30, 90 ve 180. günlerde Barthel İndeksi ile mükemmel korelasyon göstermiştir.
•    Alt ekstremite amputeleri için protez eğitiminin sonunda motFIM ve Zamanlı Yürüme Testi ile mükemmel korelasyon göstermiştir.
•    RMİ tekrarlanabilirlik ve ölçeklenebilirlik sağlamıştır. İyi bir içerik geçerliliğine sahiptir ve inme hastalarında fiziksel fonksiyon değişkenleri ile anlamlı korelasyon göstermiştir. Ayrıca, rehabilitasyon sırasında kronik inme hastalarında ambulasyon düzeylerini değerlendirmek için de önerilmektedir.
•    RMİ, MS hastalarında hareketlilikteki gelişmeleri tespit etmek için en hassas sonuç ölçütlerinden biri olarak bulunmuştur. Akut inme hastalarında geçerli olduğu ve zaman içindeki değişime duyarlı olduğu bulunmuştur. 
•    RMİ’nin Türkçe formu evde yaşayan yaşlıların mobilitede yetiyitimini ölçmede geçerli ve güvenilir bulunmuştur.

Hazırlayan: Fzt. Ece Yüksel
Referans: 
INDEX, V. O. R. M. (2007). RIVERMEAD MOB‹ L‹ TE‹ NDEKS‹(RM‹) TÜRKÇE FORMUNUN YAfiLILARDA GEÇERL‹ L‹ K VE GÜVEN‹ L‹ RL‹⁄‹. Turkish Journal of Geriatrics, 10(3), 124-130.
Collen FM, Wade DT, Robb GF, Bradshaw CM. The Rivermead Mobility Index: a further development of the Rivermead Motor Assessment. Int Disabil Stud. 1991;13(2):50-4
Ryall, N. H., Eyres, S. B., et al. "Is the Rivermead Mobility Index appropriate to measure mobility in lower limb amputees?" Disabil Rehabil 2003 25(3): 143-153
Donato S, Halliday Pulaski K, Gillen G. Chapter 19 - Overview of Balance Impairments: Functional Implications. In: Gillen G. Stroke Rehabilitation (Fourth Edition) Mosby, 2016. p394-415.
Tsang RC, Chau RM, Cheuk TH, Cheung BS, Fung DM, Ho EY. The measurement properties of modified Rivermead mobility index and modified functional ambulation classification as outcome measures for Chinese stroke patients. Physiother Theory Pract. 2014 Jul;30(5):353-9.
Chen, H. M., Hsieh, C. L., et al. "The test-retest reliability of 2 mobility performance tests in patients with chronic stroke." Neurorehabil Neural Repair 2007 21(4): 347-352
Rådman L, Forsberg A, Nilsagård Y. Modified Rivermead Mobility Index: a reliable measure in people within 14 days post-stroke. Physiother Theory Pract. 2015 Feb;31(2):126-9.
Hsueh, I. P., Wang, C. H., et al. "Comparison of psychometric properties of three mobility measures for patients with stroke." Stroke 2003 34(7): 1741-1745
Walsh JM, Barrett A, Murray D, Ryan J, Moroney J, Shannon M. The Modified Rivermead Mobility Index: reliability and convergent validity in a mixed neurological population. Disabil Rehabil. 2010;32(14):1133-9
Hsieh, C. L., Hsueh, I. P., et al. "Validity and responsiveness of the rivermead mobility index in stroke patients." Scandinavian Journal of Rehabilitation Medicine 2000 32(3): 140-142
Franchignoni, F., Brunelli, S., et al. "Is the Rivermead Mobility Index a suitable outcome measure in lower limb amputees?--A psychometric validation study." J Rehabil Med 2003 35(3): 141-144
Hsieh, C. L., Hsueh, I. P., et al. Validity and responsiveness of the rivermead mobility index in stroke patients. Scandinavian Journal of Rehabilitation Medicine 2000 32(3): 140-142
Park GT, Kim M. Correlation between mobility assessed by the Modified Rivermead Mobility Index and physical function in stroke patients. J Phys Ther Sci. 2016 Aug;28(8):2389-92.
Lim JY, An SH, Park DS. Walking velocity and modified rivermead mobility index as discriminatory measures for functional ambulation classification of chronic stroke patients. Hong Kong Physiother J. 2019 Dec;39(2):125-132
Baert I, Smedal T, Kalron A, Rasova K, Heric-Mansrud A, Ehling R, et al. Responsiveness and meaningful improvement of mobility measures following MS rehabilitation. Neurology. 2018 Nov 13;91(20):e1880-e1892

Daha Fazla Oku: Düz Bacak Kaldırma Testi ve Pelvik Eklemlerin Mobilitesi