Transkutanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonunun Postpartum Disparoni Tedavisine Etkisi

Fizyodemi May 2023
Doğum sonrası disparoninin (cinsel ilişki sırasında ağrı), ilk vajinal doğumdan sonraki ilk iki hafta içinde kadınların %42'sini etkilediği bildirilmiştir ve bu durum östrojen eksikliğine bağlı epizyotomi sonrası hassasiyet veya vajinal atrofiye bağlanmıştır. Bunun yanı sıra, psikoseksüel yönler, ebeveynlik stresleri, doğum sonrası depresyon ve psikolojik değişiklikler temel disparoni sorununa katkıda bulunur.

Oranlandığında doğum sonrası cinsel işlev bozukluklarının çoğu, sezaryenle karşılaştırıldığında yardımcı ekipmanla olan doğumdan sonra ortaya çıkar. Doğumdan sonraki 3 ayda, kadınların %41'i perineal travmaya ikincil disparoni bildirirken, doğumdan sonraki 6 ayda bu oran %22'ye düşüyor. Doğum eyleminin ikinci aşamasında, hazırlıksız bir perine, iç direncinden daha yüksek olan çizgili kas liflerin aşırı gerilmesine maruz kalır. Bu stresler mikro-kas travmasına, ikincil olarak sklerozla (doku sertleşmesiyle) iyileşmeye ve pelvik tabanın gelecekteki durumunu tehlikeye atmaya neden olur. Ek olarak, spontan laserasyonda (yırtılma) olduğu gibi perineal epizyotomi (doğum sırasında bebeğin rahat çıkması için kesi atılması), kendiliğinden veya bazı kadınlarda cinsel ilişki sırasında rahatsızlık ve vulvovajinal ağrıya neden olabilir.

Transkutanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu (TENS) ünitesi, C liflerinin inhibisyonu (Kapı Kontrol Teorisi) ile ağrıyı hafifletir.Bu çalışmanın amacı, postpartum epizyotomiye bağlı ağrı tedavisinde TENS'in etkinliğini değerlendirmektir.

Metodoloji
Çalışmaya 45 kadın katılmıştır. 45 kadından 37’sinde orta hattan sağ perine bölgesinde 8’inde ise orta hat boyunca skar dokusu olduğu tespit edilmiştir. Epizyotomi ağrısı, vulvodini (enfeksiyon veya cilt sorunu olmaksızın dış genital bölge ağrısı) için kullanılan pamuklu çubuk testi ile değerlendirilmiştir. Disparoni, Marinoff Disparoni Skalası kullanılarak 0-3 skoru ile kaydedilmiştir. Vulvar ağrı ve yanma, 10 cm'lik görsel analog ölçekle (0 = ağrı yok, 10 = maksimum ağrı) ile ölçülmüştür. Herhangi bir rahatsızlık, hassasiyet veya tetik noktalarının aktivasyonuna yol açıp açmadığını belirlemek için saat 5 ve 7 pozisyonlarında levator ani palpasyonu yapılmıştır. 

Enfeksiyon ve/veya hipoöstrojenik nedenleri dışlamak için mikro vajinal tamponlar kullanılmıştır ve vajinanın pH'ı belirlenmiştir. Rahim içi cihaz, vajinal enfeksiyon, kalp pili, gebelik, diyabet veya deri/mukoza lezyonlarının varlığı dışlanma kriterleri içerisinde sayılıyordu. 

0/10–50 Hz frekans modülasyonu ve 300/100/3000 mikrosaniye puls süresi (s) ile 30 dakikalık haftalık bifazik pals seansından oluşan standart TENS protokolünü uygulanmıştır. Yoğunluk parametresi, her kadının algısına göre ayrı ayrı uyarlanmıştır ve 10 ila 100mA (zonklama hissi) arasında değişen rahatsızlık duymadan uygulanacak şekilde modüle edilmiştir. Fizik tedavi programı, sabah 15 dakika ve akşam 10 dakika boyunca evde günlük kasılma ve gevşeme egzersizlerinden oluşuyordu.

Sonuç
45 kadından 38’inde sadece 5 seans TENS uygulamasından sonra iyileşme gözlenmiştir. Tedavinin sonunda (10 seans) kadınların %95’i hem subjektif hem de objektif olarak tam bir iyileşme elde etmiştir (Tablo 1).
Marinoff Disparoni Skalası’na göre disparoni 2–3'ten 0'a düşmüştür. 
Goetsch ölçeğini (0-4 arası) kullanarak, pamuklu çubuk testine göre ağrı derecelendirmeleri 3–4'ten 0-1'e düşmüştür.
10 cm'lik görsel analog ölçeğin kullanıldığı öznel ağrı, ilk puandan 5 puanlık bir azalma göstermiştir.
Tedavi döneminin bitiminden 8 ay sonra yapılan takip ziyaretlerinde tüm kadınlar ağrısızdır ve cinsel davranışlarında tam bir iyileşme sağladılar.


Klinik Çıkarımlar 
Disparoni kadınların özellikle vajinal doğumlardan sonra pelvik taban üzerine binen stresten dolayı yaşadığı bir problemdir. Doğumda yapılan epizyotomiler veya doğumu kolaylaştırmak adına kullanılan aletler (vakum gibi) vajinaya zarar vermektedir. Bu durumdan muzdarip olan kadınlarda TENS konservatif bir tedavi olarak kullanılabilir.

Hazırlayan: Fzt. Pelin Zöhre

Referanslar
Dionisi, B., & Senatori, R. (2011). Effect of transcutaneous electrical nerve stimulation on the postpartum dyspareunia treatment. Journal of Obstetrics and Gynaecology Research, 37(7), 750–753. doi:10.1111/j.1447-0756.2010.01425.x 

Paylaş:

Yorumlar (0)

Bu yazıya henüz yorum yapılmamış.

bu içerikleri beğeneceğinizi düşünüyoruz

Campus Online Kariyer Rehberi

Fizyodemi

Daha fazla benzer içerikten haberdar olmak için abone olun

Size özel bir deneyim sunmak için yasal düzenlemelere uygun çerezler(cookies) kullanıyoruz. Detaylı bilgiye Gizlilik ve Çerez Politikası sayfamızdan erişebilirsiniz.