Piriformis sendromu sakrumdan posteriora(arka yöne) doğru yayılan kalça ağrısı ve hassasiyete neden olduğu düşünülen bir nöromuskuler hastalıktır. Piriformis sendromu 40-50 yaşlarında ve kadınlarda daha çok görülür. Kötü oturma alışkanlıkları(uzun süreli ya da bacak bacak üstüne atarak oturma ya da sert zemine oturma da dahil) ve piriformis kasına olan gereksinimi arttıracak tekrarlayıcı aktiviteler(uzun süreli yürüme ya da koşma da dahil) piriformis sendromu semptomlarını arttırabilir. 

Piriformis sendromunun etyolojisi tam olarak bilinmese de bazı araştırmalar piriformis kasının direkt maruz kaldığı tekrarlayıcı stresin(örneğin uzun süreli oturma ya da uzun süreli yürüyüş gibi piriformis kasına olan gereksinimi arttıracak aktiviteler) kasın gerimini arttırdığını ve lokal ağrı, spazm, inflamasyon ve kalça eklemi hareketlerinde kısıtlılık ve siyatik sinire bası yapma potansiyeline yol açtığını rapor etmiştir. Bu şartlar altında piriformis sendromlu hastalarda kası gerimini azaltmak semptomları azaltabilir ve fonksiyonları arttırabilir. Majör tedavi edici prosedür enjeksiyon, piriformis kasının cerrahi ile gevşetilmesi ve piriformis kasını gevşetmeye yönelik konservatif tedavi vardır. Bu kas geginliğinin gevşetilmesi, ağrı azaltma, siyatik sinir basısının azalması, kalça eklem hareketliliğinde artış ve fonksiyonda artış sağlar.

Piriformis sendromu için bir “altın standart” ancak ilk müdahale konservatif tedavi ve hayat tarzının düzeltilmesini içerir. Konservatif tedavinin ana amacı lokal ağrıyı, kas gerginliğini ve spazmı azaltmaktır. Kuru iğneleme, elle palpe edemediğimiz derindeki hedef dokuyu etkileyen, deriye penetre olan ince steril bir iğnenin kullanıldığı bir yöntemdir. Son zamanlarda yapılan bir sistematik bakış araştırması kuru iğnelemenin kas gerginliğini arttırabildiğini, ağrıyı azalttığını ve kasın etkinliğini hızla arttırdığını göstermesine rağmen bu etkiler boyundaki ve beldeki myofasyal ağrı sendromu gibi diğer musküler(kasa ait) durumlar için rapor edilmiştir. aslında, kuru iğneleme tekniğinin piriformis kasında kullanımı inceleme makalelerinde sadece uzman görüşü ile tavsiye edilmiştir. Bu konuyla ilgili randomize kontrollü çalışma bulunmamaktadır. Bu araştırmanın öncelikli amacı, kuru iğnelemenin piriformis sendromlu hastalardaki kalça ağrısına etkisini araştırmaktır. İkinci amacı ise kuru iğnelemenin Oswestry Disability Index (ODI) skoru, basınç-ağrı eşiği ve kalça eklem hareket açıklığı üzerindeki etkisini araştırmaktır.

Metodoloji

Araştırmacının kör olduğu paralel randomize kontrollü çalışma. Ağrı visual analog scale (VAS) (Görsel analog skala) ile değerlendirilmiştir. Özür/yetersizlik seviyesine Oswestry Disability Index (ODI) ile bakılmıştır. Bası-ağrı eşiği ağrılı bölgeye bası uygulayarak oradaki hassasiyeti kaldırmak için gereken bası mikarı anlamına gelir ve dijital algometre ile ölçülür. Eklem hareket açıklığı pasif kalça internal rotasyonu (KİR) ve eksternal rotasyonu (KER) eklem hareket açıklığı oturur pozisyonda gonyometre ile ölçülmüştür.

Bir grup ultrason eşliğinde kuru iğneleme tedavisi görürken kontrol grubu yalnızca öneriler aldılar. Tüm katılımcılara dizlerinin arasına yastık koyarak yatmaları tavsiye edildi. Ayrıca sert zeminlere oturmamaları, bacak bacak üstüne atıp oturmamaları, uzun süreli yürüyüş ya da koşu yapmamaları tavsiye edildi. Araştırmacılar ultrason eşliğinde kuru iğneleme yapmanın amacını derin bir kas olan piriformis kasının yerini belirlemeye yardımcı oluyor, tedavinin etkisini arttırıyor ve siyatik sinire zarar verme riskini azaltıyor diye açıklamışlardır.

Bulgular:

Kontrol grubuna göre kuru iğneleme yapılan grupta ağrı şiddeti açısından ciddi ilerleme kaydedilmiştir. Basınç-ağrı eşiği, ODI ve KİR EHA’da kuru iğneleme gören grupta ciddi gelişmeler gösteren sonuçlar elde edilmiştir ancak iki grupta da KER değişmemiştir.

Kuru iğneleme grubu 1 haftalık takip sonrasında kontrol grubu ile karşılaştırıldığında piriformis sendromu olan hastalarda ağrı azalmasında klinik olarak anlamlı bir değişiklik sağlanmıştır. Kuru iğneleme piriformis kasındaki tetik noktalara etki ettiği için faydalı olabilir ancak myofasyal ağrı sendromu ile piriformis sendromunun farklı durumlar olduğu bilinmelidir. Kuru iğnelemenin piriformis kasında lokal etkisi vardır. ODI skoru iki grupta da düşse de kuru iğneleme grubunda çok daha önemli gelişmeler gözlenmiştir. Bası-ağrı eşiğinde kuru iğneleme gurubunda çok daha önemli gelişmeler gözlenmiştir. Kalça EHA kuru iğneleme grubunda kontrol grubuna göre daha çok gelişmiştir.

Sonuç:

3 seanslık ultrason eşliğinde kuru iğneleme kalça ağrısını azaltmada klinik olarak etkili ve bu etki 1 hafta kadar sürüyor. Ayrıca piriformis sendromlu katılımcılar arasından kuru iğneleme görenler özür/yetersizlikte, ağrı eşiğinde ve KİR EHA’da belirgin iyileşme ve ilerleme izledi. KER EHA’nı etkilemedi.

Referans: Tabatabaiee, A., Takamjani, I. E., Sarrafzadeh, J., Salehi, R., & Ahmadi, M. (2019). Ultrasound‐guided dry needling decreases pain in patients with piriformis syndrome. Muscle & nerve, 60(5), 558-565.