Yaşlılarda Düşme ve Egzersiz İlişkisi

Ayşe DEMİRTAŞ May 2023

Her yıl 65 yaş üstü insanların yaklaşık üçte biri düşmektedir. Bu sayı 80 yaş ve üzeri kişilerde %50 ye kadar çıkmaktadır. Düşmeler için risk faktörleri çeşitlidir ve şunları içerir: Düşme öyküsü, halsizlik, dengede zayıflık, görme bozukluğu, polifarmasi, çevresel tehlikeler, artrit, depresyon, diyabet ve üriner inkontinans gibi bazı tıbbi durumlar. 
 

Düşme riskini önleyici örnek egzersizler videoda gösterilmiştir:

 

Yaşlanma, motor performansı önemli ölçüde etkileyen kas-iskelet sistemi ve merkezi sinir sistemlerinin fonksiyonel ve fizyolojik kapasitesinde bir azalma ile ilişkilidir. Araştırmalara göre 65 yaş üstü yaşlı yetişkinlerin üçte biri yılda en az bir kez düşüyor ve daha ileri yaşlarda düşme oranları artıyor. Yaşlı yetişkinlerde düşmeler, esas olarak dinamik günlük görevler esnasında meydana gelir. Ancak düşmeler yaşlanmanın normal bir parçası değildir. Yaşlanma, bir kişi 94 yaşını geçene kadar bir engellilik nedeni olarak kabul edilmez. Ancak, aşağıdaki nedenlerle sorunlar daha erken ortaya çıkabilir:

  1. Bazı hastalıklar nedeniyle: Bunların %84 ü beslenmeyi iyileştirerek, daha fazla egzersiz yaparak ve sağlıklı yaşam tarzı davranışlarını benimseyerek önlenebilir. Bu önlenebilir hastalıklar arasında kardiyovasküler hastalık, inme, tip 2 diyabet, demans ve depresyon yer alır.
  2. Kondisyon kaybı nedeniyle.
  3. Yaşlanmayla ilgili olumsuz düşünce ve inanışlar nedeniyle.

Hareketsizlik, haftada 30 dakika veya daha az orta ila şiddetli aktivite olarak tanımlanır. Hareketsizlik tipik olarak yaşla birlikte artar. 75-84 yaşlarında, tüm yetişkinlerin %47 si hareketsizdir. Bu sayı 85 yaş üstü kişilerde %70 e çıkmaktadır. Aktivitedeki bu düşüş, bu yaş grubundaki çok sayıda düşmeye katkıda bulunmaktadır. 

Daha Fazlasını Öğrenmek İster misiniz? Uzm. Fzt Kübra Tuz ile ‘Geriatrik Rehabilitasyon ve Yaşlılarda Egzersiz webinarını izlemek için her ay güncellenen webinar arşivine BURAYA tıklayarak ulaşabilirsiniz! 

Bir hastanın fiziksel aktivite ve egzersiz arasındaki farkı anlaması önemlidir. Fiziksel aktivite, kalp atış hızını, solunum hızını ve enerji taleplerini artıran herhangi bir aktiviteyi ifade eder; egzersiz ise düşme riskini azaltmak için hedefe yönelik bir müdahaledir. Yaşlı bir yetişkinin her ikisini de yapması gerekir.  Egzersiz ve fiziksel aktivite tamamlayıcıdır. Egzersizde çeşitlilik ve hastanın seçimi anahtardır.

Bağımsızlığı en üst düzeye çıkarmalıyız eğer yaşlı bir yetişkin daha fazla güce, daha iyi dengeye ve dayanıklılığa sahipse, daha bağımsız olacak ve düşme riskleri azalacaktır.

Kanıtlar, fiziksel egzersiz müdahalelerinin sağlıklı yaşlı yetişkinlerde düşme oranlarını ve riski önemli ölçüde azaltma potansiyeline sahip olmasıdır. Düşmeyi önleme müdahaleleri tasarlanırken özellikle postür zorlayıcı egzersizler dikkate alınmalıdır. 

Sağlık profesyonelleri olarak şunları yapmalıyız:

-Her temasta egzersiz ve aktiviteyi teşvik edelim.

-Egzersizi teşvik ederken emin olalım. Bu çok etkili bir müdahaledir, bu yüzden bunu vurgulamamız gerekir.

-Kullandığımız dile dikkat edelim. Örneğin, “sizin kalbiniz genç”, “yaparsın sen” veya “merdivenleri çok kullanmayın” gibi ifadeler, egzersizin zararlı olduğu ve sadece genç insanlar için olduğu inancını güçlendirebilir. 

Hazırlayan: Fizyoterapist Ayşe Demirtaş

Hamed A, Bohm S, Mersmann F, Arampatzis A. Follow-up efficacy of physical exercise interventions on fall incidence and fall risk in healthy older adults: a systematic review and meta-analysis. Sports medicine-open. 2018 Dec;4(1):56.Available from:https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6292834/ 
Public Health England. Falls and fracture consensus statement. Public Health England, 2017:https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/586382/falls_and_fractures_consensus_statement.pdf

Daha Fazla Oku: Düşme Korkusu Olan Kalça ve Pelvis Kırığı Hastalarında Tedavi Protokolünü Geliştirme ve Tanımlama

 

Paylaş:

Yorumlar (0)

Bu yazıya henüz yorum yapılmamış.

bu içerikleri beğeneceğinizi düşünüyoruz

Campus Online Kariyer Rehberi

Fizyodemi

Daha fazla benzer içerikten haberdar olmak için abone olun

Size özel bir deneyim sunmak için yasal düzenlemelere uygun çerezler(cookies) kullanıyoruz. Detaylı bilgiye Gizlilik ve Çerez Politikası sayfamızdan erişebilirsiniz.