Ayna Terapisi

Fizyodemi May 2023

Rehabilitasyon teknikleri özerk ya da farmakolojik tedaviye tamamlayıcı olarak kullanılabilir, fiziksel aktivite ve egzersiz, manuel terapi, termal terapi ve TENS gibi elektroterapi ajanları. Bunlar hem pahalı olmayan hem de ağrıyı yatıştırmak için kullanılan etkili tekniklerdir.

Ayna terapisi, vücudunun bir kısmının aynadaki yansımasını diğer yarısını tamamlayacak şekilde kullanılmasıyla yapılır. Ağrılı uzuv aynanın arkasında kalır, sağlam uzuv ise aynanın önünde hastanın görebileceği bir yansıma oluşturur. Sonuç olarak hasta ağrısız uzvunun yansımasını ağrılı uzvun yerinde görür . Ümit vaat eden bir tedavi tekniğidir. Fantom ağrısı, kompleks bölgesel ağrı sendromu, nöropatiler ve bel ağrısında kullanılabilir.

Ayna terapisi ilk defa 1995’te Ramachandran ve ark. tarafından ortaya atılmıştır ve görsel feedback sağlaması amacıyla amputelerde kullanılmıştır. Günümüzde hastada ağrılı uzvun sağlıklı bir şekilde hareket ettiğine dair bir ilüzyon yaratarak hareket ettirme korkusunu yenmek için kullanılır. Hareket boyunca duysal girdiler ve hareket ettirme isteği santral sinir sisteminde karşılaştırılır ve motor cevapların birbiriyle uyumlu olmasını sağlar. Böylece aynanın arkasındaki uzuvda da hareket açığa çıkar.

Bu tedavi amputelere sağlam bir uzva sahip olma ilüzyonu yaşatır. İnflamasyonlu, kızarık ya da şiş eklemlerde, sağlıklı görünen uzuv ilüzyonu yaratır. Hastalar çoğu zaman ağrılı uzvu hareket ettirmekten kaçınır. Ayna terapisi ise ağrılı uzvun olması gereken yerde hareket edebilen ağrısız bir uzuv görüntüsü sağlar ve bu ilüzyon hastanın hareketi başlatmasına yardımcı olur. Ayna terapisi tek başına ya da kompleks bölgesel ağrı sendromu ve mekanik bel ağrısı için olduğu gibi diğer ağrı kesici tekniklerle kullanılabilir. İnmeden sonra, fonksiyonel iyileşmeyi geliştirmek için de kullanılabilir.

Ayna Terapisinin Kullanılma Prensipleri

Tedavi boyunca hasta rahat bir şekilde oturmalıdır, ayna ağrılı ve sağlam uzuvları arasına konmalıdır.
Ağrılı ve sağlam uzuv tamamen aynı pozisyonda olmalı, ayna hastanın ağrılı uzvu görmesine izin vermeyecek kadar büyük olmalıdır. Bükülmemeli ve görüntüsü net olmalıdır.
Takı ve aksesuarların çıkarılması tavsiye edilir.
Tedavi, adaptasyon fazıyla başlar. Hasta hareket ettirmediği sağlam uzvunun yansımasına bakar. Vücudunun sahip olduğu bölümlerini kavramaya çalışır. Hasta yansımayı kendi vücudunun bir parçası gibi hissetmelidir. Bazı hastalar somutlaştırmakta zorlanabilir, bu durumda fizyoterapist hastaya hayal gücünü kullanmasını sağlamalıdır. Diğer bir seçenekse hasta aynayı izlerken bilateral hareketler gözlemlemesi için pasif duysal uyartılar verilmesidir.
Daha sonra fizyoterapist hastayı ağrılı uzvu hareket ettirmesi için cesaretlendirir. Ağrının ya da şişliğin hareketi kısıtladığı durumlarda hasta hazır hissedene kadar yansıyan görüntüye odaklanmalıdır.
Ayna terapisi hastaların rutinlerinin bir parçası olmalı ve sık sık tekrar edilmelidir. Günde 5-6 kez 5 dakika gibi…
Ağrıda artma, kafa karışıklığı veya baş dönmesi olduğu durumlarda tedavi kesilmelidir.
Ayna terapisinin analjezik etikisinin görülmesi 2-6 ayı bulabilir.

Şikayet	Devam Süresi	Egzersiz	Sonuç
Kompleks bölgesel ağrı sendromu	4 hafta boyunca haftada her gün, 30dk	Etkilenmiş kolda distalden proksimale tüm hareketler	Olumlu etki
Kompleks bölgesel ağrı sendromu	İlk iki hafta haftada 5 gün,30dk, Son iki hafta haftada 5 gün 1 saat	Omuz, dirsek ve el bileği ekstansiyon-fleksiyon ve önkol pronasyon-supinasyon	Olumlu etki görüldü ve bu etkiler 6 ay boyunca devam etti.
Fantom ağrısı	4 hafta, haftada her gün 15 dk	Belirtilmemiş.	Olumlu etki.