Kadın sporcular basketbol ve futbol gibi sporlarda çok sık ön çapraz bağ (ÖÇB) yaralanması geçirmektedirler. Kadınlar basketbolda erkeklere göre 3.5 kat daha sık yaralanırken, futbolda bu oran 2.8 kattır. Dinamik hareket paternleri ÖÇB yaralanmasına katkıda bulunan önemli faktörlerdendir. Ekstrinsik yada değiştirilebilir faktörler oyuncu veya antrenör tarafından kontrol edilir. Kadın ve erkek sporcular arasında görülen intrinsik farklılıklar ise kadınlarda ÖÇB’nin erkeklere göre 2-8 kat arası daha fazla yaralanmasının muhtemel açıklamasıdır.

Kadınların erkeklere göre daha sık yaralanmalarının nedenleri hormonel faktörler,anatomik farklılıklar,femoral oluk,nöromusküler nedenler ve core stabilizasyon olabilir.

Bunları tek tek inceleyecek olursak:

Östrojen, progresteron, relaksin ve diğer seks hormonları döngüsel etkilere sahiptir. Ancak bu seks hormonlarının kadınlarda ÖÇB yaralanması üzerindeki etkisine dair herhangi bir bilimsel konsensus yoktur.

Alt ekstremite statik düzgünlüğü ve ölçümleri ÖÇB yaralanmaları için öngörü değeri oluşturmamaktadır. Yazarlar sıklıkla kadınların daha geniş pelvis yapısına sahip olmaları ile yaralanma oranını ilişkilendirmektedir. Ancak kadınlar daha dar pelvis yapısına sahiptirler.

Kalça genişliği ve femoral uzunluğun oranları kadın ve erkeklerde hemen hemen aynıdır. Oranlar kesin genişliğe göre daha önemli ölçümlerdir.

ACL büyüklüğü ve oryantasyonu femoral oluğun genişliği ve şekline göre belirlenmektedir. Cinsiyet farklılığı olmaksızın, küçük oluk artmış ÖÇB yaralanma oranı ile ilişkilidir. Kadınlar erkeklere göre daha dar femoral oluğa sahiptir. Ayrıca ÖÇB hacmide kadınlarda daha azdır ve küçük oluk ile küçük hacimli ÖÇB arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır.

Nöromusküler aktivasyon paternlerindeki cinsiyet farklılıklarının ÖÇB yaralanmalarına katkıda bulunduğu bildirilmiştir. Erkeklerle kıyaslandığında, kadınların dizlerinde daha az etkili katılığa (stiffness) sahip olduğu bulunmuştur. Diz kaslarının maksimum kontraksiyonu, anterior tibial translasyonu anlamlı düzeyde azaltmaktadır. Ancak, erkeklerde kas katılığı kadınlara göre daha fazla bulunmuştur.

Wojtys ve ark. elit erkek sporcular, elit kadın sporcular ve sporcu olmayan kadınlarda nöromusküler performansı incelemişler. Sonuç olarak kadın sporcular daha fazla anterior tibial laksite ve daha az kas kuvvet ve enduransı göstermiştir. . Kadın sporcular izokinetik testleme sırasında erkeklere göre maksimum hamstring kuvvetini daha uzun sürede açığa çıkarmıştır.

Bazı kadın sporcularda kas aktivasyon sıralaması ciddi anlamda fark göstermiş ve başlangıç diz stabilizasyonunda anterior tibial translasyonu önlemek için hamstring kası yerine önce kuadriseps kasını aktifleştirmişlerdir.

Son yıllarda proksimal kontrolün distal fonksiyon için önemli olduğu gerçeği kabullenilmiştir. Bu fikir ile ilgili bir konsept olarak kor stabilizasyon ortaya atılmıştır. Etkili bir ‘’kor’’un alt ekstremite fonksiyonu için daha etkili bir temel sağlayacağı ve bunun neden olduğu optimal kinetik zincirin eklemlere binen yükleri azaltarak, anormal kuvvetlere karşı dinamik stabilizasyon oluşturacağı bilinmektedir. Stabil olmayan ‘’kor’’ etkisiz hareketler ve anormal agonist/antagonist ilişki oluşturarak yaralanmaya zemin hazırlar.

Fiziksel hareketler hayatın erken dönemlerinde başlar, futbol oynayan kız çocuklarına güvenli yere iniş paternlerinin öğretilmesi önemlidir. Aynı şekilde, spesifik kuvvet antreman programları yere iniş paternleri ile kesme hareketi sırasında ayak hareketlerini hedef alabilir. Antrenörler, tek ayak yere iniş, kontrolsüz inişler yada düz bacak ile yer iniş gibi sporcuların gösterdiği yüksek riskli hareket paternlerinin farkına varmalıdır. Antrenman programlarının yaralanma önleme yerine performans iyileştirmeye önem vermesi durumunda, atletlere yapılacak ileriye dönük analizlerin önemi artmaktadır.