Bir Çin dövüş sanatı olan Tai Chi, Çin’de yüzyıllardır uygulanmaktadır. Tai Chi, zihin-beden etkileşimini teşvik etmek için fiziksel, psikososyal, duygusal, manevi ve davranışsal unsurları birleştiren karmaşık, çok bileşenli bir müdahale olarak kabul edilir. 

Son yirmi yılda, literatür Tai Chi’nin kronik durumlar için potansiyal terapötik faydalarını istikrarlı bir şekilde kabul etmiştir. Hem doğu hem de batı popülasyonlarında denge, güç, esneklik, kardiyovasküler ve solunum fonksiyonu, ruh hali, depresyon ve anksiyete, esneklik, ağrı azaltma ve yaşam kalitesinde önemli iyileşmeler bildirilmiştir. Son zamanlardaki bazı yayınlar ayrıca Tai Chi’nin fibromiyalji, osteoartrit ve romatoid artrit gibi başlıca romatizmal bozuklukları kapsayan çeşitli kronik tıbbi durumları iyileştirdiğini göstermektedir.

Bu derleme, eski Çin zihin-beden tıbbının romatolojik hastalıkların tedavisinde rolünü vurgulamak için mevcut bilgi birikimini araştırmaktadır. Kanıtlar ayrıca Tai Chi’nin kardiyovasküler hastalık, osteoporoz, psikolojik sağlık ve genel refah gibi ilgili durumların iyileştirilmesinde önemli yeni bulgularının olduğunu vurgulamaktadır.

Fibromiyalji (FM), en iyi şekilde multidisipliner tedavilerle yönetilebilen; yaygın kas-iskelet ağrısı, uyku bozuklukları, fonksiyonel sınırlamalar ve kötü yaşam kalitesiyle karakterize edilen bir hastalıktır. FM tedavisi için şu anda mevcut olan farmakolojik tedaviler istenmeyen yan etkiler, bağımlılık ve tolerans sorunları dahil olmak üzere birçok sınırlama getirmektedir ve hastalar genelde dinmeyen ağrılar çekmektedir. Sonuç olarak, eğitim ve zihin-beden egzersiz programları da dahil olmak üzere farmakolojik olmayan yaklaşımlar giderek daha popülerleşen ağrı yönetimi metotları haline gelmektedir.

Tai Chi zihin-beden müdahalelerini test eden son iki randomize kontrollü çalışma, FM’li hastalar için önemli faydalar bulmuştur. Çalışma gruplarının her biri, 60 dakika süren oturumlarla 12 hafta boyunca haftada 2 kez toplanmıştır. Birincil sonuç, FM etki anketi sonucunda (FIQ – FM Impact Questionnaire) (0’dan 100’e, yüksek skor daha şiddetli semptomu gösterecek şekilde) görülen değişiklikler olmuştur. İkincil sonuç ölçütleri ise hasta ve hekimin genel değerlendirmelerini, uyku kalitesini, 6 dakikalık yürüme süresini, depresyonu, kronik ağrı öz-yeterliliğini ve Tıbbi Sonuçlar Çalışması’ndaki (Medical Outcomes Study- SF36) 36 maddelik sağlık araştırması formundaki fiziksel ve zihinsel bileşenler ile alakalı özet puanları kapsamaktadır 

Çalışma, Tai Chi grubundaki 33 hastanın, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında, FM etki anketi skorunda ve ağrı, uyku kalitesi, depresyon ve yaşam kalitesini değerlendirmek için yapılan ölçümlerde belirgin düzelmeler olduğunu göstermiştir. Tüm değerlendirmeler sonuçların sürdürülebilirliğini test etmek amacıyla 24 hafta boyunca tekrarlanmıştır ve bahsi geçen gelişmeler 24 hafta boyunca sürmüştür. 

Yazarlar Tai Chi’nin FM yönetiminde güvenli ve kabul edilebilir bir egzersiz yöntemi olduğu sonucuna varmıştır.

FM’deki kronik ağrıya genellikle psikososyal stresin yanı sıra anksiyete ve depresyon eşlik eder. Böylelikle Tai Chi zihin-beden terapisi gibi psikolojik iyilik halini ve davranışı olumlu yönde etkileyen terapötik yaklaşımlar, hastaların duygusal sağlıklarını daha iyi hale getirebilir.

Tai Chi zihin-beden terapisin potansiyel sağlık yararları; psikolojik sağlığı geliştirmek, kronik ağrıyı tedavi etmek ve FM hastaları için daha iyi semptom yönetimi sağlayabilmek için uygulanacak multidisipliner bir tıbbi yaklaşımın anahtar bileşeni olarak dahil edilmesini desteklemektedir.

Osteoartrit (OA) en yaygın eklem bozukluğu olup yaşlılarda kronik ağrı, fonksiyonel sınırlama, düşük yaşam kalitesi ve dünya genelinde önemli sağlık hizmetleri maliyetleri ile sonuçlanan, giderek artan bir sorundur.

Tamamlayıcı bir zihin-beden yaklaşımı olarak Tai Chi, OA’lı yaşlı erişkinlerde kas fonksiyonunu, dengeyi, esnekliği ve öz-yeterliliği artırabilir; ağrı, depresyon ve anksiyeteyi azaltabilir. Tai Chi’nin fiziksel bileşenleri, OA için mevcut önerilerle tutarlı egzersizler sağlar (kas gücü, denge, esneklik ve aerobik kardiyovasküler egzersiz). Zihinsel bileşenleri ise refah, yaşam memnuniyeti ve sağlık algısı gibi kronik ağrılardan etkilenen psikolojik yönlerin iyileştirilmesine yöneliktir. Bu etkiler ağrıyı azaltabilir, işlevi iyileştirebilir, OA ile ilişkili hastalığın ilerleyişini ve sakatlıkla sonuçlanmasını yavaşlatabilir.

Birçok randomize kontrollü çalışma, Tai Chi’nin semptomatik OA üzerindeki etkilerini incelemiştir. Kronik semptomatik kalça ve diz OA’sı olan 152 ileri yaşlı hastanın üç koldan yürütülen randomize klinik çalışmasında, Fransen ve meslektaşları (bir bekleme listesi kontrol grubuyla karşılaştırıldığında) hem 12 haftalık Tai Chi hem de hidroterapi gruplarının fiziksel fonksiyonlarında büyük ve sürdürülebilir gelişmeler olduğunu bulmuşlardır. Tüm bu önemli gelişmeler 24 hafta sürdürülmüştür.

Brismee ve meslektaşları tarafından yapılan bir çalışmada, 41 yaşlı hastaya 6 haftalık evde Tai Chi eğitimi ya da dikkat kontrolü eğitimi verilmiştir. Tai Chi grubundaki bireyler, dikkat  kontrolü grubundakilere kıyasla diz ağrısı ve fiziksel fonksiyonlarında önemli iyileşme göstermiştir. Ancak görsel analog skala (VAS – Visual Analogue Scale) ve Western Ontario ve McMaster Üniversitesi OA indeksi (WOMAC) ile temsil edilen diz ağrısının iyileşmeleri, takip süresi boyunca (13-18. haftalar) devam etmemiştir.

Sonuçlar, Tai Chi grubundaki katılımcıların dikkat kontrolü grubundakilere kıyasla ağrı, fiziksel fonksiyon, depresyon, öz-yeterlilik ve sağlık durumlarında önemli ölçüde daha fazla iyileşme gösterdiğini ortaya koymuştur. Tai Chi egzersizlerine 12 haftanın sonrasında devam eden hastalar ağrı ve fonksiyonda kalıcı iyileşmeler bildirmişlerdir.

Kısa ve uzun süreli Tai Chi’nin benzer olumlu bulguları yaşlılarda denge kontrolü, esneklik, kas gücü ve dayanıklılık açısından tescillenmiştir. Bu sonuçlar Tai Chi’nin semptomatik OA’lı olan yaşı ilerleyen hastalar için önemli faydalarını göstermektedir.

Ayrıca Parkinson hastalığı olan yaşlı bir popülasyonda denge iyileşmesi ve fonksiyonel kapasite açısından olumlu sonuçlar bildirilmiştir. Tai Chi’yi bir direnç eğitimi veya bir germe programı ile karşılaştıran 24 haftalık randomize bir çalışmada, Tai Chi, hafif ila orta dereceli Parkinson hastalığı olan hastalarda postüral stabiliteyi ve diğer fonksiyonel sonuçları iyileştirmede etkili olmuştur. Birincil ve ikincil sonuçlardaki iyileşmeler, varlığı müdahaleden 3 ay sonra da korumuştur. Bu bulgu önceki araştırmalarla tutarlıdır ve Tai Chi eğitiminin yürüyüş bozukluğu olan yaşlı katılımcılar için güç ve fonksiyonel kapasiteyi önemli ölçüde iyileştirdiğini göstermektedir.

Sistemik ve dinamik bir hastalık olan romatoid artritin (RA) tedavisi, son birkaç on yılda büyük ilerleme kaydetmiştir. Hastalığı düzenleyici anti-romatizmal ilaçlar ve biyolojik ajanlar  ile erken aktif tedavi, enflamatuar aktivitenin kontrolü ve birçok hastada sakatlığın önlenmesi için oldukça faydalı olabilmektedir. Bununla birlikte, etkili yeni ilaçlar çok pahalı olabilir ve RA’lı birçok hasta ağrı, kısıtlı hareketlilik, azalmış kas gücü ve düşük dayanıklılıktan muzdarip olmaya devam eder.

Tai Chi egzersizi; kas gücü, stres azaltma, kardiyovasküler ve kemik sağlığı ve sağlık açısından yaşam kalitesi üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle RA’lı hastalar için yararlı olabilir.

Son zamanlarda Kore’de Lee ve meslektaşları tarafından bildirilen 31 RA’lı hastayla yürütülen randomize kontrollü bir çalışma, normal bir tedavi ile karşılaştırıldığında, 6 haftalık Tai Chi eğitiminin ruh hali ve uyku bozukluğunu önemli ölçüde iyileştirdiğini göstermiştir. Kore’de denenen 61 hastayla yürütülen başka bir çalışmada ise 12 hafta boyunca haftada 50 dakikalık Tai Chi eğitiminin, normal tedavi ile karşılaştırıldığında, RA’lı hastalar için ağrı ve yorgunluğu önemli ölçüde azalttığını göstermiştir.

Özetle, burada incelenen klinik çalışmalardan ve gözlemsel çalışmalardan elde edilen mevcut kanıtlar, Tai Chi gibi yaşam tarzı iyileştirici stratejilerin geliştirilmesinin, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabileceği ve romatolojik hastalıkları olan bireylerde morbiditeyi azaltabileceği konseptini desteklemektedir. Karmaşık, çok bileşenli bir fiziksel egzersiz olarak Tai Chi, kronik romatizmal rahatsızlığı olan hastalar için kardiyovasküler uygunluk, kas gücü, denge, koordinasyon ve fiziksel işlevi artıracağından ötürü özellikle uygulanabilir. Buna ek olarak, Tai Chi, azalan stres, anksiyete, depresyon ve ruh hali rahatsızlığı ve artan özgüven dahil olmak üzere ağrıdaki azalmalar ve psikolojik iyilik halindeki iyileşmelerle ilişkili görünmektedir. Bu nedenle, Tai Chi zihin-beden egzersizi FM ve OA hastalarına güvenli bir şekilde önerilebilir ve hem fiziksel hem de psikolojik sağlığı teşvik etmek için RA ve komorbiditeleri için birincil veya tamamlayıcı bir tedavi işlevi görebilir. Başarılı zihin-beden tıbbı mekanizmalarının daha fazla araştırılması, romatolojik durumlardan muzdarip hastalar için klinik karar verme sürecini iyileştirmek açısından önemlidir.