Aktif Gevşeme Teknikleri (AGT), tekrarlayan kullanımlara bağlı aşırı yüklenme sonucu dokularda gelişebilen fibrozis/yapışıklıkların giderilmesi yoluyla doku gerilimini gidermeye odaklanan bir yumuşak doku yöntemidir. Bu bozukluklar kas güçsüzlüğü, uyuşma, ağrı, karıncalanma ve yanma hissine yol açabilir. AGT hem tanı hem tedavi yöntemidir ancak AGT’nin çeşitli patolojiler üzerindeki etkilerine ilişkin çok az bilimsel kanıt vardır.

Amaç

AGT, kaslar, tendonlar, bağlar, fasya ve sinirlerle ilgili semptomları tedavi etmek için kullanılır. 3 amaçtan oluşmaktadır:

tüm yumuşak dokuların serbest ve engelsiz hareketini yeniden sağlamak için

sıkışmış sinirleri, damarları ve lenfatikleri serbest bırakmak için

yumuşak dokuların optimal dokusunu, esnekliğini ve işlevini yeniden oluşturmak.

Teknik

Dokular, şişme, fibroz ve yapışıklıklar gibi travmadan kaynaklanan olumsuz değişikliklere eğilimlidir. Tedavi sırasında klinisyen, tekrarlayan gerilme yaralanmaları, kümülatif travma yaralanmaları ve sabit basınç gerilimi lezyonlarını ele almak için manuel terapiyi kullanır. Klinisyen, hastaya yaralanma bölgesini kısaltılmış bir konumdan uzatılmış bir konuma aktif olarak hareket ettirmesi talimatı verilirken, hassasiyet alanına derin bir gerilim uygular. Lezyonun yakınına bir temas noktası yerleştirmek hastanın temas noktasının altındaki sinirler, bağlar ve kaslar gibi yumuşak dokuların uzunlamasına kayma hareketi oluşturacak şekilde hareket etmesini sağlamaya sebep olur.

AGT terapisi sonrası egzersizler

Dokular arasındaki kısıtlayıcı yapışıklıklar serbest bırakıldığında, tedavi sonrası egzersizler, semptomların geri dönmemesini sağlamak için rehabilitasyon sürecinin önemli bir parçası haline gelir. Herhangi bir egzersiz programında ele alınması gereken 4 temel alan vardır:

Esneklik: İyi esneklik, kasların ve eklemlerin tüm hareket aralıklarında hareket etmelerini sağlar. Zayıf esneklik, kaslar, tendonlar ve bağlarda daha yüksek yaralanma riskine yol açar. Esneklik eklemlere özeldir; bir kişi bir eklemde mükemmel hareket açıklığına sahip olabilirken diğerinde kısıtlı olabilir. Germe egzersizleri ancak yumuşak dokudaki yapışıklıklar gevşetildikten sonra yapılırsa etkilidir. Yapışıklıklar açılmadan önce yapılan germe egzersizleri sadece kısıtlamaların altındaki ve üstündeki dokuları gerecektir. Gerçek kısıtlı ve yapışık dokular nadiren gerilir ve bu da daha fazla biyomekanik dengesizliğe yol açar.

Güç: Güçlendirme egzersizleri tedaviden sonra en etkili yöntemdir. Kısalmış ve kasılmış kasları güçlendirme girişimleri, daha fazla kasılma ve kısıtlamaya neden olabilir. Bu, dokularda daha fazla yapışıklık ve kısıtlama oluşumuna neden olarak tekrarlayan yaralanma döngüsünü şiddetlendirir.

Denge ve propriosepsiyon: Propriosepsiyon, vücudun dış kuvvetlere (denge ve dokunma yoluyla) uygun şekilde tepki verme yeteneğini tanımlar. 

Propriosepsiyon egzersizleri erken rehabilitasyon sürecinde başlamalıdır. Etkili propriosepsiyon egzersizleri, hastanın kinestetik farkındalığını geri kazandırmak için tasarlanmıştır. Bu egzersizler, tam rehabilitasyon için gereken çeviklik, güç ve dayanıklılığın temelini oluşturur.

Kardiyovasküler: Kardiyovasküler veya aerobik egzersizler, iyi dolaşımın yeniden sağlanması ve yumuşak dokulara oksijen iletiminin arttırılması için gereklidir. Oksijen eksikliği ve zayıf dolaşım, tekrarlayan zorlanma yaralanmalarının birincil hızlandırıcısıdır.

AGT ve performans

AGT her seviyeden aktif insan için etkilidir. Hastalara, seçtikleri aktivitede performanslarını azaltan kısıtlamaları belirleyip bunları ortadan kaldırarak spor performanslarını artırmaları sağlanabilir. Bu tipik olarak hastanın hareketinin biyomekanik analizini yaptıktan sonra ortaya çıkar. Biyomekanik analiz ve sonrasındaki tedavi sırasında uygulayıcı:

Yürüyüş, hareket ve duruşu değerlendirir.

Performansı kısıtlayan biyomekanik bozuklukları tanımlar.

Biyomekanik disfonksiyonun birincil nedeni olan yumuşak doku yapılarını ve kinetik zincir boyunca etkilenen yapıları tespit eder.

Etkilenen yapılara tam işlevi geri kazandırmak için yumuşak doku işlev bozukluklarını AGT ile tedavi eder.

AGT Performans Terapisi, travma kaynaklı yaralanmalar düzeldikten sonra uygulanır. AGT Performans Terapisi, tam hareket açıklığını engelleyen kısıtlamaları kaldırmaya ve etkilenen yumuşak dokulara tam işlev ve performansı geri kazandırmaya odaklanır. Bu süreç, spor performansında güç, kuvvet ve esneklikte önemli artışlara neden olabilir.

Hazırlayan: Fzt. Burcu Zehra Sivri

Daha fazla oku: Kas Enerjisi Tekniği