Gut, monosodyum ürat (MSU) kristallerinin artiküler birikimlerine yanıt olarak ortaya çıkan karakteristik olarak yoğun bir akut enflamatuar reaksiyondur. Genellikle aralıklı ağrılı ataklar ve ardından uzun remisyon dönemleri ile kendini gösterir. Gut hastalarının çoğunda başka komorbiditeler de vardır. Hipertansiyon, kronik böbrek hastalığı, diyabet, obezite, konjestif kalp yetmezliği ve miyokard enfarktüsü gibi kronik hastalıkları olan bireyler arasında gut prevalansı daha yüksektir.

Gut hastalığı tipik olarak 40 yaş üstü kişilerde görülür. Genç ve orta yaşlı erkeklerde daha sık görülürken, yaşlılarda cinsiyet dağılımı daha eşittir. Çocuklarda nadiren görülür (tüm vakaların <%10 u).

Psödogut

Pirofosfat Kalsiyum pirofosfat dihidrat hastalığı (CPPD) olarak da bilinen psödogut, eklem kıkırdağında CPPD birikimi ile artritin birlikte görülmesi ile tanımlanır. Bir veya daha fazla eklemde ani, ağrılı şişlik ile karakterizedir. Bu ataklar günlerce veya haftalarca sürebilir. En sık etkilenen eklem dizdir. Eklemlerde kristallerin neden oluştuğu ve psödoguta neden olduğu açık değildir, ancak risk yaşla birlikte artar. Tedaviler ağrıyı hafifletmeye ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir.

Risk Faktörleri

En önemli risk faktörü, üratın aşırı üretimi veya az atılımından kaynaklanabilen sürekli hiperürisemidir. Hiperürisemi, kanda anormal dereceden yüksek ürik asit seviyesidir. Serum ürat seviyeleri yüksek olan kişilerde gut hastalığının alevlenme riski artmakla kalmaz, aynı zamanda zaman içinde daha sık alevlenme görülür. Gut ve/veya hiperürisemi ile ilişkili diğer faktörler: ileri yaş, erkek cinsiyet, obezite, pürin diyeti, alkol, ilaçlar, komorbid hastalıklar ve genetik. Genom çapında ilişkilendirme çalışmaları (GWAS) gut ile ilişkili birkaç gen bulmuştur.

Hiperürisemi ve gut hastalığı riskini arttırabilecek diyet kaynakları arasında deniz ürünleri (örn. karides, ıstakoz), organlar (örn. karaciğer ve böbrek) ve kırmızı et (domuz eti, sığır eti) gibi hayvansal gıdalar yer almaktadır.

Patoloji

Patoloji, periartiküler yumuşak dokularda monosodyum ürat kristallerinin birikmesi ile karakterizedir. Sinovyal sıvı monosodyum ürat için zayıf bir çözücüdür, bu nedenle kristalleşme düşük sıcaklıklarda gerçekleşir.

Gut hastalığının bilinen beş aşaması vardır:

• Asemptomatik hiperürisemi dönemi
• Akut gut artriti dönemi
• İnterkritikal gut dönemi (ataklar arası dönem)
• Kronik tofüslü gut dönemi
• Gut nefropatisi

Klinik Özellikleri

Akut gut artriti, tipik olarak alt ekstremitede, klasik olarak birinci metatarsofalangeal eklemi etkileyen monoartiküler kırmızı, iltihaplı, şişmiş bir eklemle kendini gösterir. Genellikle uyku sırasında ortaya çıkar ve birden fazla eklemi tutarak bir oligoartropati veya nadiren bir poliartropati haline gelebilir. Akut faz genellikle 10 günden kısa sürer.

Kronik böbrek hastalığı gibi kronik kontrolsüz hiperürisemisi olan hastalarda kronik tophaceous gut gelişebilir. Kronik tofüslü gutta, katı ürat kristal birikmeleri (tofüs), çevredeki bağ dokusunda kronik enflamatuar ve yıkıcı değişiklikler vardır. Tofüs tipik olarak sarı-beyaz renktedir, hassas değildir ve tipik olarak eklem yapılarında, bursalarda veya kulaklarda bulunur.

Diagnoz

 Sinoviyal sıvı analizi, monosodyum ürat kristallerinin tanımlanması gut tanısı için altın standart olmaya devam etmektedir. Gut alevlenmesi, kompanse polarize ışık mikroskobu kullanılarak bir sıvı örneğinin doğrudan incelenmesiyle görselleştirilen bursaların etkilenen eklemlerinden elde edilen sinoviyal sıvıda MSU kristallerinin varlığıyla işaretlenir.

Tedavi
 

Akut gut atakları ağrılı ve potansiyel olarak sakat bırakıcıdır, acil tedavi gerektirir. En uygun tedavi, ağrı ve enflamasyonu kontrol altına almaya yöneliktir.

1. Akut alevlenmeler: Tedavinin amacı enflamasyonu ve bunun sonucunda ortaya çıkan ağrıyı azaltmaktır. Doktor, alevlenmenin şiddetini ve süresini azaltmak için başlangıçtan sonraki ilk 24 saat içinde tedaviye başlamalıdır. Topikal buz torbası uygulaması ile istirahat, non-steroid anti-enflamatuar ilaçlar, kolşisin veya sistemik glukokortikoidler ile kombine edilebilir. Tekrarlayan alevlenmeleri önlemek için tedavilerin süresi en az 7 ila 10 gün olmalıdır.
2. Tekrarlayan ataklarda, tofüsü, ürat artropatisi veya böbrek hasarı olan hastalar ve serum ürik asit seviyeleri çok yüksek olan semptomatik hastalara ürat düşürücü tedavi (ULT) başlanmalıdır. Tofüslü gut, semptomatik lezyonların cerrahi eksizyonu ile de yönetilebilir.
3. Non-Farmakolojik Tedaviler: Gut hastaları, gelecekteki atakları önlemek için yaşam tarzlarını değiştirmeye teşvik edilir. Diyet önerileri arasında alkol tüketiminin azaltılması, pürinden zengin gıdaların (et, deniz ürünleri, yüksek fruktozlu mısır şurubu ve şekerli alkolsüz içecekler) sınırlandırılması ve yüksek yağ içerikli muadillerinin yerine az yağlı veya yağsız süt ürünlerinin kullanılması yer alır. Kilo kaybı ve yeterli hidrasyon da gut hastalığının alevlenme sıklığını azaltmaya yardımcı olacaktır.

Fizyoterapi ve Rehabilitasyon

Fizyoterapist, gut, hiperürisemi ve/veya septik eklem prezentasyonu öyküsü olan her hastanın tedaviden önce tıbbi değerlendirme için sevk edilmesi gerektiğinin farkında olmalıdır.

Akut alevlenmeler sırasında fizyoterapist, yönetim programının güçlendirilmesine ve etkilenen eklem(ler)i korumak için atelleme, ortezleme veya diğer yardımcı cihazlara odaklanmalıdır.

Journal of Rheumatology de 2002 yılında yapılan bir çalışmada, akut gut nöbetleriyle ilişkili ağrıyı hafifletmek için kriyoterapi kullanımının etkili olabileceği bulunmuştur. 

Kritik dönemler arasında fizyoterapistler ROM, güç ve fonksiyonun sürdürülmesine yardımcı olabilir.  Fizyoterapist ayrıca hastaya uygun bir egzersiz rutini oluşturmasında ve kilosunu kontrol altında tutmasında yardımcı olabilir.

Hazırlayan: Fzt. Ece Yüksel

Cronstein BN, Terkeltaub R. The inflammatory process of gout and its treatment. Arthritis Research & Therapy. 2006 Apr;8(1):1-7 Available: .https://arthritis-research.biomedcentral.com/articles/10.1186/ar1908#Abs1 (accessed 15.5.2022)
Drug and Therapeutics Bulletin. Latest guidance on the management of gout. Available: https://www.bmj.com/content/362/bmj.k2893(accessed 15.5.2022)
Radiopedia Gout Available: https://radiopaedia.org/articles/gout(accessed 14.5.2022)
Fenando A, Widrich J. Gout (podagra).Available:https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK546606/ (accessed 14.5.2022)
Joseph Kaplan, MD, MS, FACEP Attending Physician, Department of Emergency Medicine, Martin Army Community Hospital, Fort Benning, Georgia
Goodman CC, Fuller KS. Pathology: Implications for the Physical Therapist. 3rd ed. Saint Louis, MO: Saunders; 2009.
Primatesta P, Plana E, Rothenbacher D. Gout treatment and comorbidities: a retrospective cohort study in a large US managed care population. BMC musculoskeletal disorders. 2011 Dec;12(1):103.
Schlesinger N, Detry MA, Holland BK, Baker DG, Beutler AM, Rull M, Hoffman BI, Schumacher HR Jr. Local ice therapy during bouts of acute gouty arthritis. J Rheumatol 2002; 29(2): 331-334
Gout. National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases. December 2006. http://www.niams.nih.gov/Health_Info/Gout/default.asp. Accessed March 2010.
Mayo clinic Pseudogout Available: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pseudogout/symptoms-causes/syc-20376983(accessed 15.5.2022)
Goodman C, Snyder T. Differential Diagnosis for Physical Therapists: Screening for Referral. St. Louis, Missouri: Saunders Elsevier, 2007.
Wheeless, C R. Pseudogout and Chondrocalcinosis. Wheeless Textbook of Orthopaedics. November 2008. www.wheelessonline.com/image9/cppd2.jpg. Accessed March 2010.
Lagier R, Gee W M. Spondylodiscal erosions due to gout: anatomicoradiological study of a case. Annals of the Rheumatic Diseases. 1983 June; 42(3): 350-353.
Dhoble A, Balakrishnan V, Smith R. Chronic tophaceous gout presenting as acute arthritis during an acute illness: a case report. Cases Journal. 2008; 1: 238.
Sano K, et. al. Atypical Triggering at the Wrist due to Intratendinous Infiltration of Tophaceous Gout. Springer Hand. 2009 March; 4(1): 78-80.
Ma L, Cranney A, and Holroyd-Leduc J. Acute monoarthritis: What is the cause of my patient s painful swollen joint. CMAJ. 2009 January; 180(1): 59-65.
Morris I, Varughese G, and Mattingly P. Colchicine in acute gout. BMJ. 2003 November; 327(7426): 1275-1276.

Daha Fazla Oku: Karpal Tünel Cerrahisi Sonrası Tablet Uygulaması İle Yapılan Egzersizler