Giriş
Nine screen test bataryası, 10 yıl boyunca test edilmiş farklı test bataryalarından seçilen fonksiyonel ve karmaşık hareketlerden oluşmaktadır. Fonksiyonel hareket analizinden (FMS) değiştirilmiş kriterlere sahip altı test seçilmiştir. USTA HPP den tek bacaklı çömelme testi alınmıştır. Düz bacak kaldırma testi ve oturarak gövde rotasyonu, araştırma grubu tarafından standartlaştırılmış ve uzun yıllar kullanılmıştır. Bu iki test, dinamik gövde fleksörlerine ve omurganın rotasyonuna meydan okuyan testler için bir boşluğu doldurmak için test bataryasına dahil edilmiştir.
Nine Screen Test Bataryası
FMS den seçilen testler için deep squat test kriteri ayakkabı yerine çıplak ayakla gerçekleştirilecek şekilde değiştirilmiştir. Klinik deneyimlerden, çok az sayıda sporcunun uyluk kemiği yatayın altında olacak şekilde çıplak ayakla derin bir çömelme gerçekleştirebildiği anlaşılmıştır. Bu nedenle 2 cm lik bir tahta, sporcular için normal performans olarak standartlaştırılmıştır. İn-line lunge testi, aktif kalça fleksiyonu ve push-up testi için telafi edici hareketlere izin vermeyen daha katı kriterler geliştirilmiştir. Çapraz kaldırma testi sadece diyagonal olarak test edilmiştir. Test daha dar bir yüzeyde gerçekleştirilmiştir. Omuz mobilite testi, FMS ile aynı kriterlere sahiptir ancak başlangıç pozisyonunun tanımı telafi edici hareketleri önlemek için standartlaştırılmıştır. Dokuz testi kullanmanın amacı, özellikle vücudun kinetik zincirindeki stabilite ve mobilite gibi bileşenleri vurgulamayı hedefleyen temel hareketler için bir test bataryası gerçekleştirmektir. Hareketliliği, stabiliteyi ve nöromüsküler kontrolü değerlendirmek için her egzersiz standardize edilmiştir.
Her test için sporcuya belirli bir tanıma göre başlangıç pozisyonundan son pozisyona geçmesi talimatı verildi. Pozisyonlar ve hareketler dört noktalı bir ölçeğe (3-2-1-0) göre derecelendirildi, 3 telafi edici hareketler olmadan doğru , 2 doğru ancak telafi edici hareketler var 1 Telafi edici hareketlere rağmen doğru değil ve ağrı varsa 0. Sporcu maksimum 27 puana ulaşabilir. Tüm testler, tayt ve spor üst ile çıplak ayakla yapılmaktadır. Test sırasında ayna kullanılmamaktadır. Test bataryasının tamamlanması yaklaşık 30 dakika sürmektedir.
Derin squat testi
Egzersizin amacı şu parametreleri test etmektir:
· Ayak, diz ve kalçada eklemlerinin fonksiyon ve mobilitesi
· Diz stabilitesini, torasik ekstansiyon ve omuz fleksiyonunu değerlendirmek
Açıklama: Topukların altına 0,02 m lik bir tahta yerleştirilir. Ayaklar omuz genişliğinde açık ve dirsekler 90° konumundadır. Kolları baş üzerinde dirsekler ekstansiyon pozisyonuna getirin. Kollarınızı düz bir şekilde baş üstünüzde tutun. Femurun yatay konumun altında olduğu bir pozisyona yavaş şekilde çömelirken üst vücut dik pozisyonunu koruyun.
Kriterler:
3 puan: Tüm kriterler karşılanmalıdır.(2cm tahta)
· Kalça, diz ve ayak bileği düz bir hatta
· Paralel konumdaki ayaklar ve topuklar hareket boyunca tahtayla temasta
· Femur yatay konumun altında
· Kollar kulaklara paralel
· Sopa ayak parmaklarının arkasında
2 puan: Bu kriter yerine getirilmelidir (4cm tahta)
· Tahta dışında bütün kriterler 3 puan ile aynı
1 puan: Aşağıdaki kriterlerden biri veya daha fazlası karşılanmalıdır (4 cm tahta)
· Kalça, diz ve ayak bileği aynı hat üzerinde değil
· Ayaklar hareket boyunca parelel değil
· Femur yatay konumun altında değil
· Kollar kulaklara paralel değil
· Sopa ayak parmaklarının arkasında değil
Tek bacak squat testi
Egzersizin amacı ayak bileği, kalça, diz eklemi ve core stabilitesini test etmektir.
Açıklama: Eller belde sol bacak üzerinde durulur. Tek bacaklı çömelme, üst vücut dikey olarak olabildiğince derin olacak şekilde yavaşça yapılır. Başlangıç pozisyonuna dönmeden önce bu pozisyon kısa bir süre beklenmelidir.
Kriterler
3 puan: Tüm kriterlerin karşılanması gerekir:
· Diz, kalça ve ayak hizalı bir konumda
· Pelvis yatay konumda
· Üst gövde dik pozisyonda
2 puan: Aşağıdaki kriterlerden biri veya daha fazlasının karşılanması gerekir:
· Diz, kalça ve ayak hizalı bir konumda
· Pelvis yatay konumda
· Üst gövde dik pozisyonda değil
1 puan: Bu kriterin yerine getirilmesi gerekir:
· Diz, kalça ve ayak hizalı bir konumda değil
In-line lunge testi
Egzersizin amacı şu parametreleri test etmektir: Ayak ve kalça mobilitesini test etmek. Kalça diz ayak ve core stabilitesini test etmek.
Açıklama: Sporcu lunge pozisyonunda durur. Sol diz 2. metetarsal ile aynı hizada ve diz dikey bir sopaya dokunmakta. Sağ femur vertikal konumda, sağ diz eklemi fleksiyonda ve sağ ayak dorsifleksiyondadır. Ön ve arka 1. parmak arasındaki mesafe ölçülür. Bu ölçümler arasında 0.1 m lik bir tahta üzerinde lunge hareketi yapılır. Sağ kol ile başın arkasında olacak şekilde bir direk tutulur. Sol el, yumruk yapılmış bir şekilde belde tutulur ve bel boşluğu ile temastadır.
Kriterler:
3 puan: Tüm kriterler sağlanmalıdır:
· Sopa baş ve sakrum ile temasta
· Üst dirsek 90 derece fleksiyonda yana açık
· Sopa ve üst gövde vertikalliğini korumakta
· El ve bel çukuru arasında temas devam etmekte
· Her iki ayak hizalı ve ileri dönük
· Ön diz, ön ayağın üzerinde düzdür ve ön ayağın topuğu tahta sınırları içindedir
· Arka ayak tahtaya temas eder
2 puan: Aşağıdaki kriterlerden biri veya daha fazlası karşılanmalıdır:
· Sopa baş ve sakrum ile temasta değil
· Üst dirsek 90 derece fleksiyonda yana açık değil
· Üst gövdenin minimal hareketi, sopa vertikal konumda değil
· El ve bel boşluğu arasında temas yok
· Ayaklar doğrudan ileriyi göstermiyor
· Ön diz ayak üzerinde aynı hizada değil
1 puan: Aşağıdaki kriterlerden biri veya daha fazlası karşılanmalıdır:
· Denge kaybı
· Arka diz tahta ile temas halinde değil
· Ön topuk tahta ile temasta değil
Aktif kalça fleksiyon testi
Egzersizin amacı şu parametreleri test etmektir: Stabil bir pelvisi korurken arka uyluk ve baldırın aktif hareket açıklığı. Karşı bacak uzatıldıkça, sağ kalça fleksörlerinin hareketliliği de test edilir.
Açıklama: Atlet, anatomik bir pozisyonda uzatılmış bacakları ve kolları ile sırtüstü pozisyondadır. Dizlerin altına 0.02 m lik bir tahta yerleştirilir. Patella ile ASIS ortasındaki noktaya bir sopa dikey olarak yerleştirilir. Sağ diz ekstansiyonda kalırken sol kalça fleksiyonda, ayaklar dorsifleksiyondadır. Kalçanın rotasyonuna izin verilmez.
Kriterler:
3 puan: Aşağıdaki kriterlerin karşılanması gerekir:
· Lateral malleol, her iki diz ekstansiyonda hem de boyun nötr pozisyonda sopayı geçer. Sopa ASIS ve patella arasındaki orta noktada konumlandırılır.
· Her iki diz uzatılmış ve boyun nötr pozisyonda
· Sağ diz tahta ile temas halinde
2 puan: Aşağıdaki kriterler yerine getirilmelidir:
· Lateral malleol uyluk ve ASIS üzerindeki ilk sopa pozisyonunun ortasındaki sopayı geçer
· Her iki diz uzatılmış ve boyun nötral pozisyonda
· Sağ diz tahta ile temas halinde
1 puan: Lateral malleol yukarıdadır.
Düz bacak kaldırma testi
Bu egzersizin amacı şunları test etmektir: 90° bilateral kalça fleksiyonu sırasında omurgayı nötr pozisyonda tutarken gövdenin stabilitesi ve gücü.
Açıklama: Sırtüstü pozisyonda ayaklar ve dizler birleşik ve kollar göğüs üzerinde çaprazlanmış pozisyonda
Kriter:
3 puan:
· Aşağıdaki kriterler yerine getirilmelidir.
· Gövdeyi bacaklarla birlikte stabilize etme yeteneği.
· Ayaklar dorsifleksiyon pozisyonunda.
· Lomber omurga L4-L5 in konumunu koruyarak topuklar zemine ve sırta temas eder.
· Boyun nötr pozisyonda.
2 puan:
· Bu kriter yerine getirilmelidir Gövdeyi bacaklarla birlikte 30 ° ye kadar stabilize etme yeteneği
1 point:
· Bu kriter yerine getirilmelidir 30° kalça fleksiyonu ile gövdeyi stabilize etme yeteneği yok
Push-up testi
Bu egzersizin amacı şunları test etmektir: Kapalı kinetik zincirde push-up hareketi sırasında gövde stabilitesini sagital düzlemde değerlendirmek.
Kişi alnı yerde, dizler ekstansiyonda, ayaklar birleşik ve eller omuz genişliğinde açık şekilde yüzüstü yatar. Lomber omurganın stabil olduğunu kontrol etmek arkaya yerleştirilmiş bir sopa ile push-up hareketi gerçekleştirilir.
Kriterler:
3 puan:
· Her iki kriter de yerine getirilmelidir
· Vücut, tüm hareket boyunca düz aşağı bakan bir birim olarak yukarı hareket eder.
· Sopa, başın arkasının yanı sıra testi uygulayan kişinin parmakları ve bel omurgası arasındaki temasını sürdürür.
2 puan:
· Aşağıdaki kriterler yerine getirilmelidir
· Vücut, tüm hareket boyunca düz aşağı bakan bir birim olarak yukarı hareket eder.
· Sopa ile başın arkası arasında veya testi uygulayan kişinin parmakları ile lomber omurga arasında temas sağlanmaz.
1 puan:
· Vücut bir birim olarak yukarı hareket etmemeli, bu kriter sağlanmalıdır.
Çapraz kaldırma testi
Bu alıştırmanın amacı şunları test etmektir: Üst ve alt ekstremitenin neden olduğu bir dönme hareketi sırasında üst ve alt vücut segmentlerini stabilize etme yeteneği.
Açıklama: Omuzlar ve kalçalar gövdeye göre 90° , sağ el ve sol ayak ve diz bir çizgide olacak şekilde emekleme pozisyonu. Dizler 90° de ve ayak bilekleri plantar fleksiyondadır. Kişi daha sonra sağ omzunu kaldırır ve sol kalça ve dizini uzatır. Daha sonra sağ dirsek ve sol diz karın altına değecek kadar fleksiyona getirilir.
Kriter:
3 puan:
· Aşağıdaki kriterlerin tümü yerine getirilmelidir:
· Bir hat üzerinde sağ el, karşı ayak ve diz ile bir çapraz kaldırma gerçekleştirir.
· Omurgada görünür rotasyon olmamalıdır.
· Yatay düzlemde tamamen uzatılmış bacak ve kol görünümü yakalanmalıdır.
· Bacakta ve kolda abdüksiyon olmamalıdır.
· Skapulada kanatlaşma olmamalıdır.
2 puan:
· Aşağıdaki kriterlerin tümü yerine getirilmelidir:
· Bir çizginin her iki tarafında el ve karşı diziyle bir çapraz kaldırma gerçekleştirir.
· Yatay düzlemde tamamen uzatılmış bacak ve kol görünümü sağlanmalıdır.
· Bacakta ve kolda abdüksiyon olmamalıdır.
· Skapulada kanatlaşma olmamalıdır.
1 puan:
· Aşağıdaki kriterlerden biri veya birkaçı yerine getirilmelidir:
· Aşağıdaki telafi edici hareket modellerinden bir veya daha fazlası ile bir çizginin her iki tarafında el ve karşı diziyle bir çapraz kaldırma gerçekleştirir.
· Omurgada görünür rotasyon
· Yatay düzlemde tam olarak uzatılmamış bacak ve kol
· Bacak veya kolda abdüksiyon
· Skapulada kanatlaşma
Oturarak rotasyon testi
Bu alıştırmanın amacı dik pozisyonu korurken gövdenin rotasyon yeteneğini değerlendirmektir.
Açıklama: Bacaklar çaprazlanmış ve omurga mümkün olduğunca düz olacak şekilde, göğsün önünde bir direk tutarak her iki iskium üzerinde yerde oturuyor. Fizyoterapist tarafından tutulan ikinci bir direk, ayakların arasına dikey olarak yerleştirilir. Sporcudan, direği göğsü ile temas halinde olacak şekilde küreklerini geri çekmesi ve ardından yavaşça sola döndürmesi istenir.
Kriterler:
· 3 puan: Direkler birbirine değene kadar direk ile göğüs teması korur. Kişi yavaş bir dönüş gerçekleştirir.
· 2 puan: Direk göğüs ile 45° ten fazla temas halindeyken yavaş bir dönüş yapar. Direkler birbirine değmez.
· 1 puan: Direk göğüs ile temas halindeyken 45° ten az yavaş bir dönüş gerçekleştirir.
Fonksiyonel Omuz Mobilitesi
Bu alıştırmanın amacı şunları test etmektir: İç rotasyonu adduksiyon ve ekstansiyonla ve dış rotasyonu abdüksiyon ve fleksiyonla birleştiren iki taraflı omuz fonksiyonel hareket açıklığı. Normal skapular hareketlilik ve torasik omurga ekstansiyonu gerektirir.
Açıklama: Ayaklar omuz genişliğinde açık olarak ayakta durulur. Distal bilek kıvrımı ile üçüncü basamağın ucu arasındaki mesafe ölçülür. Kişiye, başparmaklarını yumrukların içine yerleştirir ve onları sırtında mümkün olduğunca yakın yerleştirmesi istenir. İki yumruk arasındaki mesafe ölçülür.
Kriterler:
· 3 puan: Yumruklar arası mesafe bir el uzunluğundan daha az olmalıdır.
· 2 puan: Yumruklar arası mesafe bir buçuk el uzunluğundan daha az olmalıdır.
· 1 puan: Yumruklar arasında bir buçuk el uzunluğu veya daha fazla olmalıdır.
Hazırlayan: Fzt. Abdulsamet Celayır
Flodström, F., Heijne, A., Batt, M. E., & Frohm, A. (2016). The nine test screening battery-normative values on a group of recreational athletes. International journal of sports physical therapy, 11(6), 936.
Frohm, A., Heijne, A., Kowalski, J., Svensson, P., & Myklebust, G. (2012). A nine‐test screening battery for athletes: a reliability study. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 22(3), 306-315.
Yorumlar (0)
Bu yazıya henüz yorum yapılmamış.