Giriş

Lumbal radikülopati, dermatomal ve/veya tendon refleks anormallikleri ile birlikte tipik olarak bir lumbal veya sakral spinal sinir kökü tarafından innerve edilen bacağın bir bölgesinde yayılan ağrı ile karakterizedir. Soruna genellikle fıtık, nükleus pulposus veya lumbal spinal stenoz gibi dejeneratif durumlar neden olur ve popülasyonun yaklaşık %3-5 inde görülür ve etkilenenlerin yaklaşık %10-25 inde genellikle üç aydan fazla uzun süre devam eden semptomların tekrarlaması görülür.

Çalışmalar, cerrahi müdahalelerden önce kötüleşen nörolojik belirtiler veya kauda ekuina sendromu yokluğunda lomber radikülopatinin konservatif tedavisinin denenmesi gerektiğini göstermiştir.

Metodoloji

Disk herniasyonuna sekonder tek taraflı lomber radikülopati tanısı alan toplam 60 hasta rastgele üç gruba ayrılmıştır: SMWLM (1), PINS (2) ve kombine SMWLM + PINS (3) gruplarında 20 şer katılımcı olacak şekilde randomize edilmiştir. Gruplar arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Her grup, üç ay boyunca her biri 30 dakika olmak üzere haftada iki tedaviye katılmıştır. Katılımcılar başlangıçta, tedaviden hemen sonra ve ardından Görsel Analog Skala (VAS), Rolland-Morris Engellilik Anketi (RMDQ) ve Siyatik Rahatsızlık İndeksi (SBI) kullanılarak üç, altı ve dokuz aylık takipte değerlendirilmiştir. 

L4/L5 ve L5/S1 lumbal disk herniasyonuna sekonder kronik (üç ay veya daha uzun süren) lumbal radikülopati tanısı alan (manyetik rezonans görüntüleme ile doğrulanmış) katılımcılar, Kronik lumbal radikülopatili hastalar, akut vakaların birkaç hafta içinde kendiliğinden düzelebileceğine dair önceki kanıtlar nedeniyle seçilmiştir. Tek taraflı radikülopatisi ve siyatik sinir dağılımında ağrı (bacak baskın semptomlar) olan 18-65 yaş aralığındaki erişkinler dahil edilmiştir. Bilateral radikülopati ile birlikte lumbal disk herniasyonu teşhisi, diğer sırt koşullarının teşhisi veya kauda equina sendromu olan katılımcılarda, bu katılımcıların cerrahi müdahale ile  daha iyi fayda görebileceğinden dolayı dahil edilmemiştir. 

Ağrı, bacağın anterolateral yönüne ve ayağın dorsumuna dağıldığında L5/L4 kök basısının, bacağın topuğa ve ayağın lateral yüzüne doğru yayıldığında ise L5/S1 kök basısının kanıtı olarak kabul edilmiştir. Yayılan ağrı, çökme, düz bacak kaldırma ve Lasègue belirtisi dahil olmak üzere spesifik klinik testlerle uyarılmıştır.

Tedavide birinci gruba bacak hareketiyle spinal mobilizasyon (SMWLM), ikinci gruba nöromüsküler yapıların progresif inhibisyonu (PINS) üçüncü gruba ise bu iki tedavinin kombinasyonu (SMWLM + PINS) uygulanmıştır. Ayrıca hem tekli hem de kombine tedavi grupları için tedavi seansları aynı gün gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte, tekli tedavi gruplarındaki katılımcılar, ikili terapi almamalarını telafi etmek için lumbal omurga anatomisi üzerine dersler almak için ek zaman harcamıştır. Her grup (hem tek hem de kombine), üç ay boyunca her biri 30 dakika olmak üzere haftada iki tedaviye katıldı. Ek olarak, her grup aynı zamanda temel tedavi olarak nöral doku mobilizasyonu almıştır.

Sonuçlar

Sonuçlar, başlangıçta ve tedavi sonrasında (üç aylık müdahaleden sonra) değerlendirilmiştir. Tedavi üç aylık müdahaleden sonra sona ermiş ve ardından hastalara ev programı olarak lumbal stabilizasyon ve germe egzersizleri verilmiştir. Sonuçlar, üç, altı ve dokuz aylık aralıklarda değerlendirilmiştir.

Sonuçların değerlendirilmesinde Görsel Analog Skala (VAS), Roland Morris Engellilik Anketi (RMDQ), Siyatik Rahatsızlık İndeksi (SBI) kullanılmıştır.

Yapılan tüm değerlendirme zamanlarında ve anketlerinde kombine SMWLM + PINS tedavisi alan katılımcılar, tek başına SMWLM veya PINS alan katılımcılara göre bacak ağrısı, sırt ağrısı, sakatlık ve siyatikte tüm zaman çizelgelerinde (tedaviden hemen sonra ve üç, altı ve dokuz aylık takip) daha fazla iyileşme yaşamıştır. Tek başına SMWLM alan katılımcılar, yapılan tüm değerlendirmelerde yalnızca PINS alan katılımcılardan daha iyi gelişme göstermiştir.

Klinik Çıkarım

Lumbal Radikülopati tedavisinde yapılandırılmış ev egzersizi programı ile kombine bir SMWLM + PINS tedavi protokolü bireysel tekniklerden daha fazla iyileşme sağlayabilir. 

Hazırlayan: M. Furkan Yavaş

Danazumi, M. S., Bello, B., Yakasai, A. M., & Kaka, B. (2021). Two manual therapy techniques for management of lumbar radiculopathy: a randomized clinical trial. Journal of Osteopathic Medicine, 121(4), 391-400.
Casey, E. (2011). Natural history of radiculopathy. Physical Medicine and Rehabilitation Clinics, 22(1), 1-5.
Valat, J. P., Genevay, S., Marty, M., Rozenberg, S., & Koes, B. (2010). Sciatica. Best Practice & Research Clinical Rheumatology, 24(2), 241-252.
Schoenfeld, A. J., & Weiner, B. K. (2010). Treatment of lumbar disc herniation: Evidence-based practice. International journal of general medicine, 3, 209.
Linqiu, Z., Carson D, S., & Zhenhai, S. (2012). The anatomy of dorsal ramus nerves and its implications in lower back pain. Neuroscience & Medicine, 2012.
Rabin, A., Gerszten, P. C., Karausky, P., Bunker, C. H., Potter, D. M., & Welch, W. C. (2007). The sensitivity of the seated straight-leg raise test compared with the supine straight-leg raise test in patients presenting with magnetic resonance imaging evidence of lumbar nerve root compression. Archives of physical medicine and rehabilitation, 88(7), 840-843.
Majlesi, J., Togay, H., Ünalan, H., & Toprak, S. (2008). The sensitivity and specificity of the Slump and the Straight Leg Raising tests in patients with lumbar disc herniation. JCR: Journal of Clinical Rheumatology, 14(2), 87-91.
Walsh, J., & Hall, T. (2009). Agreement and correlation between the straight leg raise and slump tests in subjects with leg pain. Journal of manipulative and physiological therapeutics, 32(3), 184-192.
Kamath, S. U., & Kamath, S. S. (2017). Lasègue s Sign. Journal of clinical and diagnostic research : JCDR, 11(5), RG01–RG02. https://doi.org/10.7860/JCDR/2017/24899.9794

Daha Fazla Oku: Disk Hernisine Bağlı Lomber Radikülopatili Hastalarda Motor Kontrol Egzersizlerine Ek Nöromobilizasyonun Etkileri