Parkinson hastalığı (PD), sinir sistemindeki dejeneratif değişikliklerin bir sonucu olarak ortaya çıkan ve serebral bazal gangliyonların işlev bozukluğuna yol açan bir nörolojik rahatsızlıktır. PD hastaları, genellikle duruş kontrol bozuklukları ve hareket sorunları yaşarlar, bu da yaşam kalitelerini önemli ölçüde etkileyebilir. Özellikle hastalığın ileri evrelerinde, yürüyüş donması gibi komplikasyonlar sıkça görülür. Bu, hastaların ayaklarını öne doğru ilerletme yeteneklerini büyük ölçüde azaltabilir, düşme riskini artırabilir ve bakımı daha zor hale getirebilir.
 

Günümüzde, Parkinson hastalığındaki yürüyüş donmasını hedefleyen ilaçlar, hastalara tam olarak etkili bir yanıt sağlamada sınırlıdır. Ancak, literatür, fiziksel terapinin Parkinson hastalarının motor fonksiyonlarını daha da iyileştirebileceğini öne sürmektedir. Bu noktada, sanal gerçeklik (VR) teknolojisi, Parkinson hastalarının yürüyüşlerini iyileştirmeye yardımcı olabilecek heyecan verici bir tedavi seçeneği olarak öne çıkmaktadır.
 

VR teknolojisi, hasta ile yapay bir ortam arasında etkileşim sağlar ve sağlık profesyonelleri de bu süreci izleyebilir. Parkinson hastaları için dış uyaranların yürümeyi iyileştirmede faydalı olduğu gösterilmiştir. Ayrıca, görsel ipuçlarının kullanımı, hızdaki artışla bağlantılı olarak Parkinson hastalarında olumlu sonuçlar vermiştir. Ancak, şimdiye kadar VR teknolojisinin Parkinson hastalarında motor fonksiyonlarını iyileştirmede yeterli bilimsel kanıt bulunmamaktadır. Bu alandaki araştırmaların daha fazla veri toplaması ve kanıtlarını sunması gerekmektedir.
 

Giyilebilir sensörlerin Parkinson hastalarının denge egzersizlerini objektif olarak ölçebileceğini belirten çalışmalar da mevcuttur. Bu, rehabilitasyon sürecini daha iyi anlamak ve optimize etmek için önemli bir adım olabilir.
Yapay zeka ve VR teknolojisinin hızlı gelişimi, rehabilitasyon tıbbında yeni araştırma fırsatları yaratmıştır. VR teknolojisi, hastalara daha fazla duyusal uyarı, sürükleyici bir ortam ve gerçek zamanlı geri bildirim sunabilir. Bu, motor becerilerin öğrenilmesine ve nöroplastisitenin teşvik edilmesine katkıda bulunabilir.
 

VR rehabilitasyonunun avantajları arasında hastaların motivasyonunu artırma, tedavi sürecini eğlenceli hale getirme ve yaşam kalitesini artırma potansiyeli bulunmaktadır. Ayrıca, VR teknolojisi hastalara farklı ve ilgi çekici görevler sunarak rehabilitasyona daha fazla katılım sağlayabilir. Ancak, bu teknolojinin Parkinson hastaları için tam olarak ne kadar etkili olduğunu belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Büyük örneklem boyutlarına ve uzun vadeli çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca, farklı yaş grupları ve cinsiyetlerdeki hastalarda VR nin denge fonksiyonunu iyileştirme etkileri daha fazla incelenmelidir.

Sonuç olarak;
Bu çalışma Parkinson hastalarının 12 haftalık VR antrenman programının yürüyüş ve denge üzerindeki etkilerini incelemektedir. VR teknolojisinin, geleneksel rehabilitasyon yöntemlerine göre avantajları olduğu ve Parkinson hastalarının yaşam kalitesini artırabileceği sonucuna varılmıştır. Ancak daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir, özellikle daha büyük örneklem boyutları ve uzun vadeli çalışmalarla. Bu tür teknolojilerin Parkinson hastalarının tedavisindeki potansiyelini daha fazla anlamak ve değerlendirmek için daha fazla çaba gerekmektedir. Sanal gerçeklik, Parkinson hastalarının tedavi sürecindeki yeni bir umut ışığı olabilir.

Hazırlayan: Öğr. Fzt. Arzucan Demir

Feng H, Li C, Liu J, Wang L, Ma J, Li G, Gan L, Shang X, Wu Z. Virtual Reality Rehabilitation Versus Conventional Physical Therapy for Improving Balance and Gait in Parkinson s Disease Patients: A Randomized Controlled Trial. Med Sci Monit. 2019 Jun 5;25:4186-4192. doi: 10.12659/MSM.916455. PMID: 31165721; PMCID: PMC6563647.

Daha Fazla Oku: Robotik Rehabilitasyon- Üst Ekstremite