No products in the cart.
Temel Bilimler
Egzersizin Ağrıya Etkileri
Ağrı, gerçek veya potansiyel doku hasarıyla ilişkili veya buna benzeyen hoş olmayan bir duyusal ve duygusal deneyim olarak tanımlanmaktadır. Ağrı her zaman özneldir ve her birey, ağrı kelimesinin uygulamasını, yaşamın erken dönemlerinde yaralanmayla ilgili deneyimler yoluyla öğrenir. Acı çeken insanlar için, ilk tepkileri hareket etmekten kaçınmak ve dinlenmeye çalışmaktır. Yine de egzersiz terapisi, genellikle ağrıyı yönetmek için bir tedavi seçeneği olarak reçete edilir. Egzersizin ve düzenli fiziksel aktivitenin bilinen birçok faydaları vardır.
Fiziksel aktivitenin faydaları:
- Kiloyu kontrol eder.
- Kalp-damar hastalıkları ve metabolik hastalık riskini azaltır.
- Bazı kanserlerin oluşum riskini azaltır.
- Kemik ve kasları güçlendirir.
- Zihinsel sağlığı ve ruh halini iyileştirir.
- Günlük aktiviteleri gerçekleştirme ve düşmeleri önleme yeteneğini geliştirir.
- Daha uzun yaşama şansını artırır.
- Çoğu zaman hastalar için egzersizin en önemli yararı, gelişmiş ağrı kontrolüdür.
Ağrı kontrolü, farklı egzersiz türleri ile farklı şekilde sağlanır.
Aerobik Egzersiz / Dayanıklılık Eğitimi:
Egzersizin etkili olabilmesi için egzersizin yoğunluğu iyi ayarlanmalıdır. Aerobik egzersizin daha büyük kas gruplarını hedeflemesi, tekrarlayan kas kasılmasını içermesi ve en az 20 dakika boyunca hedef kalp atış hızına ulaşmak için istirahat kalp atış hızını yükseltilmesi, etkili bir egzersiz için gerekli parametrelerdir. Düşük yoğunlukta ya da kısa süre yapılan egzersiz yararlı değildir, çok fazlası ise semptomları şiddetlendirir. Bir fizyoterapiste danışarak maksimum kalp atış hızımızın yaklaşık %75’i ile 30 dakikalık bir koşu bandı egzersizi ağrı derecelendirmelerinde önemli bir düşüşe yardımcı olur.
Terapötik egzersizler, kronik boyun ağrısı, kronik bel ağrısı, kompleks bölgesel ağrı sendromu, fibromiyalji, osteoartrit ve benzeri diğer ağrı sendromları için farmakolojik olmayan tedavinin birincil seçimidir.
Germe ve güçlendirme işlemlerinden oluşan ve kişiye özel tasarlanmış denetimli egzersiz terapisi, kronik spesifik olmayan bel ağrısında ağrı ve işlevi iyileştirir.
2 günden fazla yatak istirahati ve hareketsizliğin hiçbir zaman yararlı olduğu gösterilmemiştir ve tam tersine geriatrik(yaşlı) popülasyonda zararlı gibi görünmektedir.
Tai chi ve Yoga gibi fiziksel aktiviteler, çağlardan beri ağrının önlenmesi ve kontrolünde önemli gelişme göstermiştir.
Düzenli fiziksel aktivite, hareketsizliğin kötü etkilerini önlemeye yardımcı olur.
Eklem sertliğini, kas gerginliğini önler ve kan dolaşımına yardımcı olur.
Yüzme ve yürüme gibi diğer fiziksel aktivitelerin ağrıyı azaltmada ve işlevi iyileştirmede etkili olduğu gösterilmiştir.
Direnç Egzersizi/ Kuvvet Egzersizleri
Yapılan çalışmalar direnç egzersizlerinden hipoaljezik( ağrıyı azaltıcı) etkiler alındığını göstermiştir. Ağrılı durumlarda dirençli egzersiz yapılabilmesi için mutlaka bir fizyoterapiste danışılmalı, yoğunluğunu, süresini ve frekansını fizyoterapistin belirlediği program takip edilmelidir. Böylece güvenle ağrı ile başa çıkılabilir.Sonuç olarak:
Ağrı tedavisi için egzersiz reçete ederken:
- Ağrı için yapılan terapötik egzersizin parametrelerini (yani, tip, sıklık, süre, yoğunluk) iyi anlamak gerekir.
- Ağrı durumu, yaş, psikososyal faktörler ve hastanın sağlık durumu ile ilişkili olarak egzersiz parametrelerinin nasıl değiştirileceğini fizyoterapist iyi bilmeli ve hastaya açıklamalıdır.
- Egzersiz reçetesiyle ilgili sorunları (yani biyopsikososyal, korkudan kaçınma davranışı, yıkıcı, bilişsel davranışçı terapi) ele almak için yardımcı tedavilerin uygulanmasının önemini kabul edilmelidir.
- Genel tedavi etkililiğini ve uyumu artırmak için motivasyon kavramı, ilerleme hızı dahil olmak üzere terapötik egzersizin reçetelenmesinde hasta eğitiminin önemi unutulmamalıdır.
- Aerobik egzersizler yürüyüş, bisiklet sürme, yüzme gibi fiziksel aktivitelerdir ve bu egzersizleri yoğunluğunu bir fizyoterapiste danışarak haftada 5 gün en az 30 dk olacak şekilde yapabilirsiniz.
- Dirençli egzersizler ise serbest ağırlıklarla çalışma, squat(çömelme), dirençli bantlarla çalışma gibi fiziksel aktiviteleri içerir. Yine bu egzersiz için de direnç bir fizyoterapist tarafından ayarlanmalıdır ve genellikle bu egzersizle haftada 3-5 gün her hareket 8-12 tekrar ve 3-5 set yapılmalıdır.
Hazırlayan: Fzt. Burcu Zehra Sivri