Omurga sağlığı, yaşam kalitesi üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Bel ağrısı ve bacak ağrısı, birçok kişinin hayatının bir noktasında deneyimlediği yaygın rahatsızlıklardır. Bu tür ağrının altında yatan bir neden olarak sıkça karşımıza çıkan fıtıklaşmış intervertebral diskler (HIVD), omurga omurlarının arasındaki yastıkların yırtılması ve içerideki jel benzeri madde olan nükleus pulposusun omurga dışına sızması sonucu ortaya çıkar. Bu durum, omurganın travmaya uğraması, ani sırt yaralanmaları veya uzun vadeli omurga dejenerasyonu sonucu meydana gelebilir.

HIVD lerin bilinen bir belirtisi bel ağrısı ve bacak ağrısıdır ve bu durum, kas-iskelet sistemi ağrısının yaygın bir nedenidir. Ancak, buradaki ilginç bir gerçek şudur: Her HIVD vakası ağrılı değildir.

Peki, bazı HIVD lerin neden ağrısız olduğunu anlayabilmek için neleri göz önünde bulundurmamız gerekiyor?

1. İltihap Düzeyi: HIVD nin etrafında iltihap oluşabilir, ancak bu iltihaplar bazen yetersiz olabilir veya iltihap düzeldiğinde ağrı ortadan kalkabilir. HIVD lerde ağrının temel nedeni, sinuvertebral sinirler ve sinir köklerinin doğrudan mekanik baskıyla birlikte iltihaplanmadır. Eğer bu mekanizma yetersizse, HIVD ağrısız olabilir.

2. Nadir Motor ve Duyusal Eksiklikler: HIVD leri takip eden bazı nadir durumlarda, ağrısız motor zayıflık veya duyu bozuklukları gelişebilir. Bu, daha çok mekanik bir bileşenin, inflamatuar bir bileşenin yerine geçtiğini gösterir.

3. Dorsal Kök Gangliyonlarındaki Gen İfadesi: HIVD nin varlığı, dorsal kök gangliyonları içindeki gen ifadesini değiştirebilir. Bu değişiklikler, ağrıyı önleyebilir veya azaltabilir.

4. Omuriliğin Arka Boynuzundaki Sinir Devrelerinin Yeniden Düzenlenmesi: Omurilikteki sinir devrelerinin yeniden düzenlenmesi, ağrısız bir HIVD ye yol açabilir. Bu, uyarıcı ve inhibitör sinirler arasındaki denge değişikliği ile ilgilidir.

5. Etkili Ağrıyla Başa Çıkma Stratejileri: HIVD ye sahip hastalar, etkili ağrı yönetimi stratejilerini kullanıyorlarsa ağrı hissetmeyebilirler. Ağrı algısı, hem fizyolojik hem de psikolojik faktörlerle ilgilidir ve başa çıkma stratejileri ağrı algısını etkileyebilir. Bu, bir kişinin ağrıyla başa çıkma yeteneğine bağlı olarak ağrının algılanmasında büyük bir rol oynar.

Sonuç olarak;

HIVD lerin neden bazı durumlarda ağrısız olabileceği birçok faktöre bağlıdır. Bu nedenleri anlamak, tıbbi alanın bu konudaki bilgisini geliştirebilir ve HIVD ye sahip olan kişilere daha iyi bir tedavi yaklaşımı sunabilir. Ancak, bu konu hala daha fazla araştırma ve inceleme gerektiren karmaşık bir alan olarak kalıyor. Omurga sağlığına dikkat etmek, yaşam boyu rahatlık ve hareketlilik için hayati öneme sahiptir.

Hazırlayan: Arzu Demir

1. Dydyk AM, Ngnitewe Massa R, Mesfin FB. Disk Hernisi. İçinde: StatPearls . Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023. [ PubMed ] [ Google Akademik ]

2. Jensen MC, Brant-Zawadzki MN, Obuchowski N, ve diğerleri. Sırt ağrısı olmayan kişilerde lomber omurganın manyetik rezonans görüntülemesi . N Engl J Med . 1994; 331 :69–73. doi: 10.1056/NEJM199407143310201 [ PubMed ] [ CrossRef ] [ Google Akademik ]

3. Takahashi N, Yabuki S, Aoki Y, ve diğerleri. Disk herniasyonunun neden olduğu sinir kökü hasarının patomekanizmaları: mekanik kompresyon ve kimyasal tahriş üzerine deneysel bir çalışma . Omurga . 2003; 28 :435–441. doi: 10.1097/01.BRS.0000048645.33118.02 [ PubMed ] [ CrossRef ] [ Google Akademik ]

4. Gaffney CJ, Spiker WR. Lomber disk herniasyonundan kaynaklanan ağrısız zayıflık: önerilen tedavi ve sonuçlar . Semin Omurga Cerrahisi . 2016; 28 :31–36. doi: 10.1053/j.semss.2015.08.008 [ CrossRef ] [ Google Akademik ]

5. Martin SL, Reid AJ, Verkhratsky A, ve diğerleri. Periferik sinir hasarını takiben dorsal kök ganglionlarında gen ekspresyonu değişiklikleri: iltihaplanma, hücre ölümü ve nosisepsiyondaki roller . Nöral Yenileme Res . 2019; 14 :939–947. doi: 10.4103/1673-5374.250566 [ PMC ücretsiz makalesi ] [ PubMed ] [ CrossRef ] [ Google Akademik ]

6. Caylor J, Reddy R, Yin S, ve diğerleri. Kronik ağrıda omurilik stimülasyonu: etki mekanizmalarına ilişkin kanıt ve teori . Biyoelektron Med . 2019; 5:12 . doi: 10.1186/s42234-019-0023-1 [ PMC ücretsiz makalesi ] [ PubMed ] [ CrossRef ] [ Google Akademik ]

7. Litt MD, Tennen H. Kronik ağrıyı yönetmek için en etkili başa çıkma stratejileri nelerdir? Ağrı Yönetimi . 2015; 5 :403–406. doi: 10.2217/pmt.15.45 [ PMC ücretsiz makalesi ] [ PubMed ] [ CrossRef ] [ Google Akademik ]

Daha Fazla Oku: Bel Ağrısında Kırmızı Bayraklar