Konu ile ilgili bilimsel çalışmalar ne diyor?

Squat egzersizi sonrası vastus lateralis,vastus medialis ve gluteus medius kaslarının değerlendirildiği bir çalışmaya yaş ortalaması 22 olan  sedanter, klinik bulgusu olmayan ve daha öncesinde alt ekstremite yaralanması geçirmemiş 14 kadın dahil edilmiştir.Yapılan değerlendirmelerde VL kasının izometrik kalça adduksiyonundaki squat egzersizinde daha fazla aktif olduğu bulunurken; GM kasının izometrik kalça adduksiyonundaki ve VM kasının kalça abduksiyonundaki squat egzersizlerinde daha az aktif olduğu ölçülmüştür. 

Değerlere göre;

• Squat sırasında izometrik kalça adduksiyonu VM kasının iş yükünü arttırmaz, fakat GM kasının iş yükünü düşürür.
• Squat sırasında izometrik kalça abduksiyonu VL kasının iş yükünü arttırmaz.

Squat egzersizine rehabilitasyon ve kas kuvvetlendirme programlarında çoğunlukla rastlanmaya başlandı.Bunun nedeni bu egzersizin günlük yaşam aktivitelerine yakın bir şekilde simüle edilebilen(benzetilebilen) fonksiyonel çok eklemli bir egzersizdir.Squat egzersizleri önceki çalışmalar referans alınarak 3 şekilde tanımlanır: tam veya derin squat,yarım veya paralel squat, kısmi veya yarı squat.Çalışmanın amacı, squat egzersizi öncesi ve sonrası izometrik kalça adduksiyonu ve abduksiyon ile ilişkili olan vastus medialis, vastus lateralis ve gluteus medius T2(transversal gevşeme süresi) değerlerini karşılaştırmaktır.

Squat için katılımcılara sırtı duvara dönük,ayaklar omuz genişliğinde ve eşit mesafede olacak şekilde pozisyon aldırılmıştır. Egzersiz sırasında hareketleri kolaylaştırmak,dizlerin ve topukların dikey hizalanmasını sağlamak için gönüllünün bel bölgesi ile duvar arasında bir 50 cm çaplı pilates topu tutulmuştur.Gövde quadriseps kaslarına yüklenmeyi azaltmayaca, lumbal paravertebral kaslara ise yüklenmeyi arttırmayacak şekilde paralel pozisyonlanmıştır.Bir elektrogonyometre ile 60 derecelik diz fleksiyonu sağlanmış ve katılımcılara görsel geribildirim verilmiştir.Gönüllünün yüzde 25 lik vücut ağırlığı kadar yüklü sırt çantası toraks üzerinde tutturulmuştur.

Önceki çalışmalardan referans alınarak bu ölçümlerde üç tip squat egzersizi uygulanmıştır; düz squat,izometrik kalça abduksiyonunda squat ve izometrik kalça adduksiyonunda squat..Test katılımcılar devam edemeyecek yorgunluk düzeylerine gelinceye kadar devam ettirilmiştir.

Ölçümlere göre squat egzersizinde vastus medialis kası vastus lateralis kasından daha yoğun çalışmaktadır.Yine sonuçlara göre izometrik kalça abduksiyonunda squat egzersizi gluteus medius kasının en yüksek T2 değerini sağlamaktadır ve izometrik kalça adduksiyonunda squat egzersizine göre aralarında anlamlı bir fark vardır.Vastus lateralis kasının T2 değeri de izometrik kalça adduksiyonda squat egzersizinde en yüksektir ve diğer egzersizlere göre anlamlı bir fark vardır. Diğer kaslardan farklı olarak, vastus medialis izometrik kalça abduksiyonda squatın en küçük ΔT2’sini göstermiştir.

Klinik Çıkarım: İzometrik kalça adduksiyonunda squat egzersizi vastus medialis iş yükünü arttırmaz fakat gluteus medius iş yükünü azaltır.Bu tarz önerilen squat egzersizi dinamik Q açısı artmış kişilerde fayda sağlamaz. İzometrik kalça abdüksiyonunda squat egzersizi vastus lateralis iş yükünü arttırmadı, bu nedenle bu tür squat, dizin dinamik Q açısını düzeltebilir ve patellar maltrackingi (patellofemoral ağrı sendromu) önleyebilir.Verilecek kuvvetlendirme programlarının izometrik kalça abduksiyonunda squat egzersizini içermesinin alt ekstremitede fonksiyonel işlerde gelişen dengesizliği önlemede ve düzeltmede fayda sağlayacağı bulunmuştur.

Hazırlayan: Fzt. Önder Bakır

Referans: Baffa A.P. et al.Quantitative MRI of Vastus Medialis, Vastus Lateralis and Gluteus Medius Muscle Workload after Squat Exercise: Comparison Between Squatting with Hip Adduction and Hip Abduction.Journal of Human Kinetics volume 33/2012, 5-14