Pelvik Konjesyon Sendromu

Pelvik Konjesyon (Tıkanıklık) Sendromu (PCS), yumurtalık damarlarındaki kapakçıklarda bozunma ile birlikte kanın kalbe doğru değil geriye doğru akmasının neden olduğu kronik bir pelvik ağrı durumudur. Yumurtalıkların varisli damarları terimi de bu durumla ilişkilendirilmiştir. Bu durum doğurganlık çağındaki veya daha büyük olan kadınlarda daha sık görülür. Etkilenen kadınların genelinde çoğul gebelik öyküsü vardır. Bu sendrom erkeklerde de ortaya çıkabilir ve skrotum üzerinde varislerin ortaya çıkmasıyla teşhis edilir. 
 

 

Figür: Kadın pelvis diyagramı

 

Figür: Erkekte genital varikosel

Klinik Görünüm

Pelvik Konjesyon Sendromu asemptomatik olabilir ve çoğu zaman teşhis edilemeyebilir. Bu durum, donuk bir ağrıdan şiddetli bir ağrıya kadar değişen sürekli veya aralıklı hissedilen alt karında veya pelvik bölgede ağrıya neden olabilir. Ağrının süresi 6 aydan fazla sürebilir. PCS ile ilişkili alt karın veya pelvik ağrı tek taraflı, bir tarafta veya iki taraflı olarak hissedilebilir. Ağrı genellikle günün sonunda ve ayrıca uzun süre ayakta durma veya oturma ile daha kötüdür. Ayrıca, ağrı adetin başlangıcı ile ilgili olabilir.

PCS ile ilişkili ek semptomlar aşağıda özetlenmiştir:

• Yumurtalık noktasının derin palpasyonu üzerine hassasiyet
• Disparoni
• Kalça ve/veya alt ekstremitelerde varis varlığı
• Baş ağrısı
• Gastrointestinal ağrı/rahatsızlık
• Bağırsak ve mesanedeki değişiklikler
• Yorgunluk
• Uykusuzluk
• Alt karın veya pelvik bölgede hissedilen ağırlık hissi
• Dik dururken kötüleşen bel ağrısı
• Uyuşukluk
• Depresyon
• Vajinal akıntı
• Dismenore
• Şişmiş vulva
• Lumbosakral nöropati
• Rektal rahatsızlık

PCS nin varlığı laparoskopi, histeroskopi veya diğer görüntüleme (yani bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme, ultrason) yoluyla bulunabilir. PCS nin altın standart teşhis aracı pelvik venografidir.

Etiyoloji

İki veya daha fazla çocuk (multipar) doğuran kadınlar, PCS geliştirmeye daha duyarlı hale gelebilir. Her hamilelikte, bir kadının damar içi hacmi önemli ölçüde (yüzde altmışa kadar) artabilir. İntravasküler hacim arttıkça venöz distansiyon da artabilir. Bir yumurtalık damarı aşırı şişkinliğe maruz kalırsa, kapak yetersizlikleri ortaya çıkabilir ve PCS ile sonuçlanabilir. Ayrıca, östrojenin venöz duvarların zayıflamasında rol oynayabileceği öne sürülmüştür, bu nedenle hormonlar tıbbi olarak yönetilirken dikkatli olunmalıdır.

Ağrı yönetimi için nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar dahil analjezikler, PCS için ilk tedavi seçeneğidir. Semptomlar ilaçla düzelmezse, girişimsel bir radyoloğa sevk gerekli olabilir. PCS için en başarılı medikal tedavi seçeneği, %98-100 başarı oranı ile disfonksiyonu olan damarların embolizasyonudur. Varislerin embolizasyonu, PCS ile ilgili semptomları yönetebilen bir girişimsel radyolog tarafından gerçekleştirilen ayakta tedavi prosedürüdür. Bu prosedür ayrıntılı bir öykü, fizik muayene ve doktor tarafından görüntülemenin gözden geçirilmesinden sonra gerçekleştirilir. İşlem sakinleştirici, lokal anestezi ile yapılır ve görüntüleme yoluyla yönlendirilir. Ameliyattan 2-4 hafta sonra semptomlarda azalma beklenebilir.

Fizyoterapi

PCS yönetiminde fizik tedavinin rolünü araştıran literatür çalışması şimdilik bulunmamaktadır. Ancak bir kişi kronik ağrı veya inkontinans sorunları nedeniyle pelvik disfonksiyon konusunda uzmanlaşmış bir fizyoterapiste danışabilir. Genellikle Pelvik konjesyon sendromuda anatomik yakınlık nedeniyle pelvik taban kasları da etkilenebilir. Bu durumda, fizyoterapistler pelvik taban kaslarının optimal performansını geliştirmek için özel egzersizler sağlayabilir.

Ayırıcı Tanı

Klinik görünümü nedeniyle, PCS nin tanıdan önce ekarte edilmesi gereken kapsamlı bir ayırıcı tanı listesi vardır:

Bağırsak patolojisi, kanser, endometriozis, miyomlar, fibromiyalji, yumurtalık kisti, pelvik inflamatuar bozukluk, porfiri, rahim sarkması, ortopedik/nörolojik/ürojenik patoloji, leiomyom, adenomiyozis, fındıkkıran sendromu, inflamatuar bağırsak sendromu, divertikülit/divertiküloz/meckel divertikülü, interstisyel sistit, psikoseksüel bozukluk, depresyon.

Hazırlayan: Fzt. Ayşe Demirtaş

Referans: Ignacio EA, Dua R, Sarin S, Harper AS, Yim D, Mathur V, et al. Pelvic congestion syndrome: diagnosis and treatment. Seminars In Interventional Radiology 2008; 25(4): 361- 368.
Goodman CC and Snyder TEK. Differential diagnosis for physical therapists: Screening for referral, 5 ed. St. Louis, Missouri: Elsevier ; 2013.

Daha fazla oku: Pelvik Organ Prolapsusu