Derin kalça bölgesi karmaşık bir anatomiye sahiptir. Bu bölgenin ağrı ve disfonksiyonu ile ilgili semptomlar; sakroiliak eklem disfonksiyonu, gluteal tendinopati, lomber radikülopati, priformis sendromu gibi farklı durumların belirtileri olabilir. 

Derin gluteal ağrı sendromu bunlardan biridir; siyatik sinirin etkilendiği diskojenik olmayan, kalça ve posterior uyluk bölgesinde hissedilen ağrı ve uyuşmanın görüldüğü klinik bir tablodur. Derin gluteal ağrı sendromunun belirtileri;

• Kalça ve genellikle trokanter majörün arka bölgesinde ağrı,
• Genellikle tek taraflı semptomlar, bazen bilateral,
• Uzun süre oturmada şiddetlenen ağrı hissi,
• Terminal ekstansiyona doğru artan ağrı,
• Duyusal değişiklikler,
• Gece uykudan uyandıran şiddetli ağrı hissidir.

Derin gluteal bölge patolojilerinde doğru teşhisin konulması için bu bölgenin anatomisinin iyi bilinmesi gerekir. Ayrıca fizyoterapistlerin hastadan doğru hikaye alma ve palpasyon becerisi, sorunun anlaşılması açısından önemlidir. 

Derin Kalça Kasları ve Siyatik Sinir

Siyatik sinir; obtrator ve gemelli kompleksi üzerinde uzanır, daha sonra biceps femorisin bağlandığı iskiyal tüberküle yanal olarak oturur. 
Siyatik sinir genellikle priformis kasının altında sıkışmaktadır. 

Pudendal Sinir Sıkışması

Sakrotüberoz ligament, sakrospinal ligamente 90 derece uzanırken, iskiyal tüberkülden gelir, sakrum ve koksikse bağlanır. Pudendal sinir çoğunlukla bu iki bağın arasından geçerken sıkışır, Alcock kanalı içerisinden geçerken sıkışırsa buna Alcock Kanal sendromu denir.
Kalça ağrısına ek olarak pudendal nevraljinin semptomları arasında cinsel işlev bozukluğu, rektal ağrı, fekal inkontinans ve idrar tutma zorluğu yer alır. Özellikle bisiklet sporu yapan kişilerde uzun süre bisiklet selesine oturmakla ve bisiklet selesinin yakın zamanda değişmesiyle tetiklenebilir. Genellikle oturma süresi uzadıkça semptomlar ağırlaşır, ancak klozet üzerinde oturmanın sinir üzerinde baskıyı azaltarak ağrıyı hafiflettiği bildirilmektedir. 
 

İskiofemoral Sıkışma Sendromu

Özellikle total kalça protezi ameliyatı sonrası, bazı hastalarda kalça ekstansiyonu ve addüksiyonu sırasında arka bacak ve derin kalça ağrısından şikayet ettikleri bildirilmiştir. İskiofemoral ağrı ilk olarak kalça protezi ve proksimal femur osteotomi ameliyatı geçirmiş üç hastada tanımlanan ve nadir görülen bir nedendir. İskiofemoral boşluk; iskiyal tüberkül ve femurun küçük trokanteri tarafından sınırlanan küçük bir alandır. Quadratus Femoris kasının kısalığı, sertliği veya bursit gibi durumlarında o bölgenin daralmasına neden olur. 

Semptomlar;

• Genellikle derin kalça ağrısı olarak tanımlanan ve bazen de dize yayılan kalça ağrısı,
• Uzun adımlar ile koşma sırasında artan ağrı,
• İskiofemoral sıkışma ağrısı terminal kalça ekstansiyonu ve addüksiyon ile artar. L3-4 ve L4-5 tipi lomber ağrı ile karıştırılabilir. Ayrıca sırt ağrısı görülen hastalarda sebep kalça ekstansiyonun azalmasıyla ilişkili olabilir.
• Pasif provakatif hareket sırasında iskiyumun palpasyonunda hassasiyet,
• Uzun adımlarla yürüme sırasında trakonter minörün iskiyum ile ilişkisi durumunda açığa çıkan çatlama, tıklama veya kilitlenme hissi,
• Fizik muayenede kalçanın pasif ekstansiyon, addüksiyon ve eksternal rotasyonu semptomları tetiklemek için kullanılır.
• Uzun adım yürüme testi %92 duyarlılığa ve %82 belirleme derecesine sahiptir.

İskiofemoral Sıkışma Testi: 

Proksimal Hamstring Tendionopati

Proksimal hamstring tendinopatisi genellike uzun mesafe koşucularında veya futbol, hokey gibi yön değiştime aktivitelerini çok olduğu spor aktivitelerini yapan kişilerde sık görülür. Hamstring kalça bölgesinde iskiyal tüberkulüme yapışır ve bu bölgede derin lokalize ağrı ile ortaya çıktığından derin kalça ağrısı olarak hastalar tarafından tanımlanabilir. Bu durum tendon dejenerasyonu, kısmi yırtılma ve peritendinöz inflamatuar reaksiyonaları içerebilir.

Semptomlar;

• İskiyal tüberkülde derin lokalize ağrı,
• Otururken, araba kullanırken, kutu şeklinde ağırlıkları yerden kaldırırken, yokuş yukarı koşarken şiddetlenen ağrı,
• Pozitif düz bacak kaldırma testi,
• İskiyal tüberkülün lateral çevresinde sertleşme veya kalınlaşma
• Pasif hamstring germe testleri (diz fleksiyonda germe, modifiye diz fleksiyonda germe ve Purunen-Orava testi) tanı için orta ve yüksek geçerliliğe, yüksek duyarlılığa ve yüksek belirleme derecesine sahiptir. 

Tabloda derin gluteal ağrı durumlarının olası semptomları eşleştirilmiştir.

Daha fazla oku: Kalça Problemlerine Ayırt Edici Yaklaşımlar II