Ağrı Değerlendirmesi

Ağrıyı değerlendirirken, akut ve kronik ağrı arasındaki farkları ve hastanın değerlendirilmesi ve yönetimi için çıkarımları tanımak önemlidir:

Akut ağrı evresinde, kronikleşmenin başlamasını önlemek için güvenilir ve doğrulanmış araçlarla kapsamlı bir değerlendirme yapılması son derece önemlidir.

Kronik ağrı ortaya çıktığında, ağrının kalıcılığına katkıda bulunan faktörleri anlamak önemlidir.

Biyopsikososyal bir değerlendirme aşağıdakileri içerir:

Bio (patolojinin tanımlanması- kırmızı bayraklar)
Psiko (psikolojik sıkıntı, korku/kaçınma davranışları, mevcut baş etme yöntemleri- sarı ve turuncu bayraklar)
Sosyal (çalışma sorunları, aile koşulları ve sosyal durum- mavi ve siyah bayraklar)

Değerlendirme sırasında, duyusal, duygusal, bilişsel, fizyolojik, davranışsal etkenler dahil olmak üzere ağrının çok boyutlu doğasını hesaba katmalıyız.

Ağrıyı ölçmenin doğasında var olan zorluğa rağmen, ağrı için yapılan tedavi sonuçlarını takip etmek için kabul görmüş birtakım araçlar vardır. Bu araçların doğru kullanımı, klinisyenlerin ve araştırmacıların hem istatistiksel hem de klinik olarak anlamlı olan etkileri anlamalarına yardımcı olabilir.

Kronik ağrıyı çeşitli etkenlere ayrılarak değerlendirilir:

Ağrının niceliği
Ağrının seyri
Fiziksel durum
Psikolojik durum
Hasta tarafından doldurulan bir derecelendirme

Ağrının niceliği: Sayısal Ağrı Derecelendirme Ölçeği (NPRS), Görsel Analog Skala (VAS), Sözlü Puanlama Ölçeği (VRS), PGI

Ağrının seyri: Roland & Morris Engellilik Endeksi, Oswestry Bel Ağrısı Özürlülük Anketi

Fiziksel fonksiyon: Kısa Ağrı Envanteri

Yaşam kalitesi: Euroqol 5D

Duygusal durum: Beck Depresyon Envanteri (BDI-li); Epidemiyolojik Araştırmalar Merkezi-Depresyon Ölçeği; Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADS); Ağrı Öz Yeterlik Anketi (PSEQ); Kısa Form McGill Ağrı Anketi (SF-MPQ); Kısa Form McGill Ağrı Anketi 2 (SF-MPQ-2); Kısa Ağrı Envanteri – Kısa Form; West Haven-Yale Çok Boyutlu Ağrı Envanteri; Kısa Form-36 Bedensel Ağrı Skalası; Nöropatik Ağrı Anketi (NPQ); 4 Maddelik Ağrı Şiddeti Ölçümü (P4); ID-Pain; Fonksiyonel Ağrı Skalası; STarT.

Fiziksel performans ölçekleri: Osteoartrit için Timed “Up & Go” test; Romatoid artrit için kavrama gücü; Sözel yanıtı olmayan bireylerde gözlem için Abbey Ağrı Ölçeği (örn. demansı olanlar)

Hastanın klinik görünümüyle ilgili doğal seyri anlamak için aşağıdakilerin de değerlendirilmesi gerekir:

Bireysel faktörler (örneğin yaş, cinsiyet vb.)

Sosyokültürel etkiler (örneğin maneviyat, etnik köken, vb.)

Ağrının klinik özellikleri (örn. süre, anatomik konum vb.)

Ağrı tipi ve durumu (ör. nöropatik ağrı, kanser ağrısı vb.)

Engel durumu (örn. Kişiyle iletişimde zorluk, bilişsel durumu vb.)

Hazırlayan: Fzt. Ayşe Demirtaş
Jarred Younger, Rebecca McCue and Sean Mackey. Pain Outcomes: A Brief Review of Instruments and Techniques. Curr Pain Headache Rep. 2009 February ; 13(1): 39–43.