Ayak Core Sistemi: Ayağın fonksiyonunu anlamada yeni bir model

Ayak; bir çok eklemden oluşan karmaşık bir yapıdır ve statik postür ile dinamik aktivitelerde önemli bir rol oynamaktadır.

Evrimsel kanıtlara göre ayağımızdaki arkların gelişimi ile insanın yürüme ve koşma ihtiyacı arasında yakın bir ilişki olduğunu görülmektedir. Ayağa binen yük miktarının artışı ayağın yapısında ve kas dokularında önemli oranda değişime yol açmıştır.

Ayak arklarının, hareket ve stabilitesi intrinsik ve ekstrinsik kaslar aracılığı ile sağlanmaktadır ancak intrinsik kasların rolü çoğu araştırmacı ve klinisyen tarafından gözardı edilmektedir. Mesela; rehabilitasyon programları sırasında bu kasların aktivasyonuna çok fazla yer verilmemektedir. Ayakla ilgili problemlerde bu kasların eğitiminden çok dış destek önerme eğilimi ön plana çıkmaktadır.

Bu makalede ayağın fonksiyonunu daha iyi anlamamızı sağlayacak yeni bir modelden bahsedilmektedir.

Bu modele göre Ayağın Core Sistemi 3 altyapının kombinasoyonundan meydana gelmektedir bunlar: Nöral Altyapı, Aktif Altyapı ve Pasif Altyapıdır.

Bu sistemlerin koordineli çalışması sadece ayak değil tüm alt ekstremite fonksiyonlarını etkilemektedir.

Ayak Core Sistemini oluşturan elementler kapsamlı olarak incelendiğinde yük taşıma fonksiyonu gösteren ayağımızın ne kadar kompleks bir anatomik yapılanmaya sahip olduğu anlaşılacaktır. Ayak sözkonusu olduğunda salt medial arkın ve bu arkı destekleyecek ortotik desteklerin akla gelmesi bu karmaşık anatomiyi daha iyi anlamakla değişecektir.

Aşağıdaki görsellerde sırasıyla Ayağın Çatı Sistemi, Lİgamentleri ve Kasları görülmektedir.

-Alt ekstremite yaralanmaları; Ayak Core Sisteminin altyapısını oluşturan elementlerden birinde görülen kayıp ya da kısıtlılık ve bunun sonucu diğer yapılarda meydana gelen fiziksel stres artışıyla ilişkili olabilir.

-Ayağın intrinsik kasları, ayak core sistemine hem duyusal hem de motor katkı sağlamaktadır dolayısı ile bu kasların disfonksiyonu alt ekstremitede yaralanmalarına yol açabilir.

-Ayak intrinsik kaslarının izole çalışmadan başlayıp fonksiyona entegrasyona ilerleme şeklinde aktive edilmesi ayak core sisteminin farklı fonkisyonlara uyumunu arttıracak ve ayağın dinamik kontrolünde kazanım sağlayacaktır.

-Ayağın intrinsik kaslarına yönelik NMES uygulaması, bu kasların izole olarak çalıştırılması ve duyusal farkındalık artışında yararlı olmaktadır.