Osteoartrit diz eklemini etkileyen,kişide ağrı,günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmede problemlere neden olabilen mekanik ve fonksiyonel değişikliklere yol açabilen bir durumdur.

Cerrahi dışı (konservatif) ve cerrahi tedavi seçenekleri olabilir.Ancak genel kanı,cerrahi tedaviden önce konservatif tedavinin denenmesi gerekliliğidir.Konservatif tedavide farmakolojik tedavi ve nonfarmakolojik tedavi olarak ayrılabilir.

Nonfarmakolojik tedavi hasta eğitimi,kilo kontrolü,egzersiz tedavisi,ortez gibi biyomekanik desteklerden oluşabilir.Hasta eğitiminde kişiye osteoartritin ne olduğu,hastaya özgü prognozu,tedavi seçenekleri anlatılmalıdır.Kilo kontrolü önemlidir çünkü vücut kütle indeksi yüksek kişiler semptomların artması açısından risklidir.Alınan her fazla kilo diz eklemine daha fazla yük binmesine sebep olabilir.Egzersiz ağrıyı azaltmada,yaşam kalitesinin iyileştirilmesinde,eklem fonksiyonunda,kuvvette olumlu etkilere sebep olabilir.Egzersiz reçetelendirmesi fizyoterapistiniz tarafından kişiye özel planlanmalıdır.

Terapatik egzersizler kas kuvvetini,nöromusküler kontrolü,eklem hareket açıklığını,aerobik fiziksel uygunluğu geliştirmeyi amaçlamaktadır.Diz çevresi ve kalça çevresi kasların kuvvetlendirilmesi önemlidir.Artmış kas kuvveti,dize etkiyen yüklenmeyi azaltabilir,ağrıyı azaltabilir ve kişinin fonksiyonelliğinde olumlu sonuçlara neden olabilir.Osteoartiritin ilerlemesinde ve başlangıcını geciktirmede de olumlu etkilere neden olur.

Egzersizler sadece diz eklemi çevresini hedef almamalı mutlaka kalça çevresi kaslarda programa dahil edilmeli ve kuvvetlendirilmelidir.Yapılan bir sistematik incelemeye göre diz osteoartiriti olan hastalarda kalçanın vücut orta hattından uzaklaştılması olan abduksiyon hareketi kuvvetinin diz osteoartriti olmayan kişilere göre %7-24 arası daha zayıf olduğunu göstermiştir.Kalça abduksiyonunu yaptıran kas özellikle yürüyüşün duruş fazında kalça stabilizasyonu için oldukça önemlidir.Zayıf olması biyomekanik problemlere ve kalçada stabilizasyonun sağlanamamasına sebep olabilir.Yine yapılan çalışmalara göre diz çevresi kaslarının kuvvetlendirilmesine ek olarak kalça çevresi kasları kuvvetlendirildiğinde yalnızca diz çevresi kaslarının kuvvetlendirildiği programlara göre ağrıyı azaltmada ve kısa dönem fonksiyonun değerlendirilmesinde daha olumlu katkılar sağladığını,yürüyüş mekaniğini iyileştirdiğini göstermektedir.

Yüksek kaliteli yayınlara göre terapatik egzersizin diz ağrısının azaltılması,kişinin yaşam kalitesinin arttırılması açısından etkili olduğu gösterilmiştir.Kişinin fiziksel fonksiyonelliğinide geliştirir.Egzersizlerin progresyonu ve düzenli olarak yapılması önemlidir.Eğer dizinizde osteoartrit problemi yaşıyorsanız bir fizyoterapiste size uygun egzersiz reçetelendirmesi için başvurabilirsiniz.

Hazırlayan: Fzt. Birgül Dıngırdan

Referanslar
Kan, H. S., Chan, P. K., Yan, C. H., Chiu, P. K. Y., Yeung, S. S., Ng, Y. L., ... & Ho, T. (2019). Non-surgical treatment of knee osteoarthritis. Hong Kong Medical Journal.
Fransen, M., McConnell, S., Harmer, A. R., Van der Esch, M., Simic, M., & Bennell, K. L. (2015). Exercise for osteoarthritis of the knee: a Cochrane systematic review. British journal of sports medicine, 49(24), 1554-1557.
Hislop, A. C., Collins, N. J., Tucker, K., Deasy, M., & Semciw, A. I. (2020). Does adding hip exercises to quadriceps exercises result in superior outcomes in pain, function and quality of life for people with knee osteoarthritis? A systematic review and meta-analysis. British Journal of Sports Medicine, 54(5), 263-271.

Daha fazla oku: Osteoartritli Hastalarda Egzersiz Reçetesini Belirlemeye Yönelik Kanıtlar Nelerdir?