“Termal Ajanlar Eklem Hareket Açıklığı ve Yumuşak Dokunun Mekanik Özelliklerini Etkiler Mi? “

Termal ajanlar bir diğer ifadeyle ısı ajanları spor esnasında ve yaralanma sonrası rehabilitasyon sürecinde çeşitli etkileri nedeniyle sıklıkla kullanılmaktadır. Derin ve yüzeyel ısı ajanları egzersizlerden önce yumuşak dokunun ısısını arttırmak kabul görmüş bir uygulamadır.

Yaralanma ya da uzamış immobilizasyon nedeniyle meydana gelen eklem hareket açıklığı (EHA) kısıtlılıklarını tedavi ederken yüzeyel ısı ajanları arasında yer alan sıcak uygulamalar terapatik etkilerinden dolayı ya da germe uygulamasının etkinliğini arttırmak için kullanılmaktadır.

Soğuğun terapatik amaçlarla kullanıldığı kriyoterapi akut yaralanmalardan sonra ve egzersiz sonrasında doku iyileşmesini desteklemek için kullanılmaktadır.

Çelişkili bir biçimde egzersiz ya da rehabilitasyon öncesinde soğuk uygulamaya karşı artan bir eğilim vardır. Bu uygulama ile ilgili bazı yan etkilerin olduğu bildirildiğinden termal ajanların kullanımı ile ilgili güçlü ve mantıklı gerekçelere sahip olmak gerekir.

Bu bilgiler ışığında, termal ajanların eklem hareket açıklığı artışı ve yumuşak dokunun mekanik özellikleri üzerine etkilerini araştırmak ve klinik anlamını yorumlamak amacıyla yapılan bu sistematik derlemede 36 çalışma incelenmiştir.

Bu sistematik derlemenin sonuçlarına göre:

• Soğuğun EHA artışı üzerine etkilerine ilişkin sonuçlar çelişkilidir. Birçok çalışmada sıcak ajanların EHA artışı üzerinde istatistiksel ve klinik olarak anlamlı etkileri olduğuna dair kanıtlar daha açıktır.
• Ayrıca sıcak ajanlar germe ile birlikte uygulandığında germe uygulamasının etkinliğini arttırmaktadır.
• Germe ile birlikte sıcak ajanların uygulanması günler ya da aylar boyunca süren bir süreçte tekrarlandığında EHA artışında birikerek çoğalan bir etki yaratmaktadır.
• Doku ısısı sıcak ajan uzaklaştırıldıktan hemen sonra hızla azalır ve eş zamanlı germe uygulaması ile terapatik etkisi mümkün olan en yüksek düzeye çıkmaktadır.
• Termal ajanların aksesuar eklem hareketleri ya da pasif sertlik gibi yumuşak dokunun diğer mekanik özellikleri üzerine etkisini araştıran çalışma sayısı az olmakla birlikte mevcut sonuçlar çelişkilidir.
• Daha önce yapılan başka bir sistematik derlemede terapatik egzersizlerden önce uygulanan soğuğun, eklemin propriosepsiyon duyusu ve kas kuvveti üzerine kısa süreli olumsuz etkileri olduğunu bildirmiştir. Bu nedenle, soğuk ajanlar kullanıldıktan sonra yapılan fiziksel aktivitelerde dikkatli olmanın gerekliliği vurgulamıştır.

‘’Çalışma İle Öğrendiğimiz Yeni Bilgiler:

Soğuk uygulamanın EHA artışı üzerine etkisine ilişkin kanıtlar çelişkilidir ancak sıcak uygulamanın EHA artışı üzerine daha net bir etkisi olduğunu söylemek mümkündür.

Terapatik etkinliği açısından bakıldığında EHA artışında germenin etkinliğini arttırmaktadır ve sıcak ajanlar ile birlikte uygulanan germenin tek başına uygulanan germeden daha etkili olduğuna ilişkin kanıtlar mevcuttur.

Bu bilgiler, terapatik germe tekniklerinin sıcak ajanlar ile birlikte uygulanmasını destekler niteliktedir.

Pasif sertlik gibi yumuşak dokunun temel mekanik özellikleri üzerine sıcak ve soğuk ajanların etkileri konusundaki sonuçlar çelişkilidir ve konu ile ilgili ileri çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Bleakley, C.M. and J.T. Costello, Do thermal agents affect range of movement and mechanical properties in soft tissues? A systematic review. Arch Phys Med Rehabil, 2013. 94(1): p. 149-63.

Daha Fazla Oku: Kronik Bel Ağrısında Seçilen Elektroterapilerin Etkinliği