Yetişkin skolyozu iskelet maturitesi tamamlandıktan sonra frontal planda cobb açısının 10°’den fazla olması durumunda görülür. 4 tipi vardır:

• Tip 1: Primer dejeneratif skolyoz (de novo formu), çoğunlukla torakolomber veya lomber bölgededir. 
• Tip 2: Torasik, torakolomber veya lomber bölgede görülen ve idiyopatik skolyozun yetişkinlik dönemindeki progresif halidir. 
• Tip 3: Sekonder dejeneratif skolyoz : Skolyozun idiyopatik ya da diğer formlarından sonra gerçekleşen bacak uzunluk farkı, kalça patolojisi veya lumbosakral bölgedeki anormaliler nedeni ile gerçekleşen ve çoğunlukla torakolomber, lumbal ve lumbosakral bölgeyi etkileyen skolyoz.
• Tip 4. Metabolik kemik hastalıklarına sekonder görülen skolyoz.

Klinik olarak en yaygın görülen grup tip 1 ve tip 3 yetişkin skolyozudur. 

Tip 1 skolyoz: primer dejeneratif skolyoz (De Novo skolyoz)

Primer dejeneratif skolyoz bir veya daha fazla hareket segmentinde disk dejenerasyonu ile gerçekleşir. Diskin asimetrik dejenerasyonu, omurgada eğrilik (frontal deviasyon) ve dönme (rotasyon) gibi deformasyonlara yol açar. Eğrinin apeksi genellikle L3 ve L4 veya L2 ve L3 arasındadır ya da L1 ile L2 arasındadır. 

Tip 2 skolyoz: idiyopatik skolyozun yetişkinlik dönemindeki progresif hali

Tip 3 skolyoz: sekonder dejeneratif skolyoz

Yetişkin sekonder dejeneratif skolyoz çoğunlukla torakolomber ve lumbal ve lumbosakral bölgede görülür. 

Yetişkin skolyozunun patomekaniği

 

Diskin, faset eklemlerin asimetrik dejenerasyonu spinal segmentin asimetrik yüklenmesine sebep olur bunun sonucunda da tüm spinal bölge asimetrik yüklenir. Asimetrik yüklenme sonucu skolyoz, kifoz gibi deformiteler oluşur. Bu deformiteler de yine asimetrik dejenerasyonu tetikler ve bu durum bir kısır döngü yaratır ve eğri progresyonunu arttırır. Zayıf osteoporotik vertebrada asimetrik deformasyon artar ve eğrinin artmasına sebep olabilir. Diskler, faset eklemler ve eklem kapsüllerinde görülen patolojik durumlar bir instabilite yaratabilir. 

Ağrı 

Yetişkinlik döneminde görülen primer klinik şikayet ağrıdır. Sırt ağrısı eğriliğin apeks bölgesinde veya konkavitede görülebileceği gibi faset eklem ağrısı karşı eğride de görülebilir. Sırt ağrısı radikuler bacak ağrısı ile birlikte kombine görülebilir. 

Klaudikasyon

Yetişkin dejeneratif skolyozunda görülen ikincil önemli semptom kişinin ayakta dururken ya da yürürken hissettiği radiküler ağrı ve klaudikasyon semptomlarıdır. Hasta lokalize kompresyon veya kök traksiyonu sebebiyle radiküler ağrı hissedebilir. Kök kompresyonları eğrinin altında veya sakruma geçişte görülebilir. 

Nörolojik defisit

Mesane, rektal sfinkter problemleriyle birlikte, kökler veya tüm kauda ekinayı içeren nörolojik defisit olarak görülebilir. Eğri içinde ciddi bir şekilde dejenere olmuş diskin sekestrasyonu nörolojik defisitin sebebi olabilir. 

Kozmetik 

Adölesan idiyopatik skolyozun aksine, kozmetik deformiteler primer şikayet değildir. Yetişkinlik döneminde görülen skolyozda hastaların temel şikayeti ve doktora başvurma sebebi ağrıdır. Ancak erken sekonder dejenere idiyopatik torakolomber veya lomber skolyozda 40 yaşın altındaki genç hastalarda kozmetik görünüş bazen önemli olabilir. 

Hazırlayan: Fzt. Birgül Dıngırdan

Kaynakça: Aebi, M. (2005). The adult scoliosis. European spine journal, 14(10), 925-948.

Daha Fazla Oku: Şekline Göre Skolyozun Özellikleri ve Egzersiz Örnekleri